Quy tắc ABCDE đơn giản giúp phát hiện sớm ung thư da

Mới đây, Bệnh viện Da liễu Trung ương tiếp nhận nam bệnh nhân 70 tuổi, với dấu hiệu lâm sàng là mảng màu đen ở vùng lòng bàn chân phải, không đau.

Bệnh nhân cho biết tổn thương màu đen xuất hiện từ 10 năm trước. Khoảng 1 năm gần đây tổn thương màu đen tăng dần về kích thước, bệnh nhân chưa khám và điều trị gì.

Bệnh nhân đã đến Bệnh viện Da liễu Trung ương khám sau khi đọc được thông tin về ung thư tế bào hắc tố (Malignant melanoma) ở bàn chân.

Ngày 9/9/2024, bệnh nhân được chuyển đến Khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng để thăm khám và thực hiện một số xét nghiệm máu, siêu âm, chụp dermoscopy – một xét nghiệm đặc thù trong chuyên ngành Da liễu để có thể phát hiện sớm những dấu hiệu ung thư da.

Tổn thương ung thư tế bào hắc tố ở gan bàn chân người bệnh. Ảnh: BSCC/Người Lao Động

Sau quá trình khám và xét nghiệm, bác sĩ đã chẩn đoán sơ bộ theo dõi ung thư tế bào hắc tố ở da (Malignant melanoma – MM) gan bàn chân phải.

Theo báo Người Lao Động, bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật cắt toàn bộ khối ung thư và xét nghiệm mô bệnh học. May mắn, với kết quả sinh thiết tình trạng ung thư tế bào hắc tố da ở giai đoạn sớm, chưa phát hiện di căn nên chưa cần hóa, xạ trị, bệnh nhân chỉ theo dõi và tái khám định kỳ.

Tiến sĩ-bác sĩ Nguyễn Hữu Quang, Phó trưởng Khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu, cho biết ung thư tế bào hắc tố là một trong nhiều loại ung thư da ác tính nhất vì tiến triển nhanh, di căn xa.

Dấu hiệu ung thư tế bào hắc tố là các tổn thương màu đen, nâu, thậm chí đỏ hoặc xanh với kích thước trên 6 mm; tiến triển về kích thước; không đồng nhất về màu sắc bất kỳ vị trí nào da và niêm mạc... Với người Việt Nam, tổn thương thường xuất hiện tại các vị trí đầu cực như bàn, ngón tay, chân.

PGS-TS Lê Hữu Doanh, Giám đốc Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết có 3 loại ung thư da thường gặp nhất là ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư hắc tố. Loại ung thư này có xu hướng trẻ hóa.

Đáng chú ý, hơn 50% bệnh nhân ung thư da khi được chẩn đoán, phát hiện, bệnh đã ở giai đoạn muộn.

Trong khi đó, ung thư da được phát hiện sớm thường lành tính, nếu điều trị kịp thời, khả năng khỏi rất cao, kể cả với ung thư tế bào hắc tố là loại rất ác tính.

Thông tin trên báo Sức khỏe & Đời sống, các dấu hiệu ban đầu của ung thư tế bào hắc tố có thể khá đa dạng. Trong thực tế, bệnh nhân có thể áp dụng quy tắc ABCDE, là những dấu hiệu sớm của ung thư tế bào hắc tố, để kiểm tra các tổn thương bất thường trên cơ thể.

1.A (Asymmetry – Bất đối xứng): Nốt ruồi hoặc vết tăng sắc tố không có hình dạng đối xứng.

2.B (Border – Bờ tổn thương): Bờ tổn thương không đều, lởm chởm hoặc mờ.

3.C (Color – Màu sắc): Màu sắc không đều, có thể bao gồm nhiều màu sắc khác nhau như đen, nâu và thậm chí đỏ hoặc xanh.

4.D (Diameter – Đường kính): Đường kính lớn hơn 6 mm.

5.E (Evolving – Tiến triển): Tổn thương thay đổi về kích thước, hình dạng hoặc màu sắc theo thời gian.

Nếu tổn thương có một trong các đặc điểm trên cần đến khám ngay tại bệnh viện chuyên khoa để kịp thời chẩn đoán và điều trị theo đúng phác đồ.

Minh Hoa (t/h)