Quyền Tổng thống Hàn đối mặt với cuộc bỏ phiếu luận tội

Nỗ lực luận tội quyền Tổng thống Han Duck-soo, người giữ chức tổng thống kể từ khi ông Yoon bị luận tội vào ngày 14/12, có nguy cơ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng chính trị đang diễn ra tại nền kinh tế lớn thứ tư châu Á và là một trong những nền dân chủ năng động nhất châu Á.

Quyền Tổng thống Han Duck-soo cũng có thể bị luận tội.

Sắc lệnh thiết quân luật bất ngờ và hậu quả chính trị nhanh chóng đã gây chấn động Hàn Quốc và thị trường kinh tế. Đồng thời cũng làm các đồng minh chủ chốt là Mỹ và châu Âu lo ngại. Các quốc gia này vốn coi ông Yoon là đối tác trung thành trong các nỗ lực toàn cầu nhằm đối trọng với Trung Quốc, Nga và Triều Tiên.

Kế hoạch bỏ phiếu luận tội quyền Tổng thống Han đã được Đảng Dân chủ đối lập chính công bố vào ngày 26/12, sau khi ông từ chối bổ nhiệm ngay lập tức ba thẩm phán để lấp chỗ trống tại Tòa án Hiến pháp, với lý do việc này sẽ vượt quá vai trò tạm quyền của ông.

Tòa án sẽ quyết định liệu ông Yoon Suk-Yeol sẽ được phục chức hay bị cách chức vĩnh viễn.

Sau khi ông Yoon bị luận tội, Đảng Dân chủ đã tuyên bố vì lợi ích ổn định quốc gia, họ sẽ không luận tội ông Han vì vai trò của ông trong nỗ lực áp đặt thiết quân luật. Nhưng kể từ đó, đảng này đã xung đột với Thủ tướng do ông Yoon bổ nhiệm về các thẩm phán, cũng như các dự luật kêu gọi các công tố viên đặc biệt điều tra Tổng thống.

Ngày 26/12, quyền Tổng thống Han cho biết việc bổ nhiệm các thẩm phán mà không có sự đồng thuận của lưỡng đảng là vượt quá thẩm quyền của ông với tư cách là tổng thống lâm thời.

Người phát ngôn của đảng Dân chủ cho biết hành động từ chối của quyền Tổng thống Han là hành vi lạm dụng quyền lực nhằm cản trở phiên tòa xét xử ông Yoon, đồng thời nói thêm rằng bản thân ông Han cũng là "nghi phạm chính trong vụ nổi loạn".

Sắc lệnh thiết quân luật gây chấn động đất nước Hàn Quốc và thị trường kinh tế.

Theo hãng thông tấn Yonhap, lãnh đạo Đảng Quyền lực Nhân dân của ông Yoon, ông Kwon Young-se, phát biểu rằng nếu ông Han bị luận tội, điều đó có thể gây ra một cuộc khủng hoảng tài chính mới.

Ông Yoon đã trích dẫn số lượng lớn phiếu luận tội và các động thái cản trở khác của Đảng Dân chủ như một phần lý do biện minh cho việc cố gắng áp đặt thiết quân luật. Sau đó, ông cũng nói rằng cần phải điều tra các câu hỏi về an ninh bầu cử.

Cuộc bỏ phiếu quyết định số phận của quyền Tổng thống Han diễn ra trong bối cảnh Tòa án Hiến pháp dự kiến sẽ tổ chức phiên điều trần đầu tiên vào ngày 27/12 trong vụ án sẽ quyết định liệu ông Yoon có được phục chức hay bị cách chức vĩnh viễn hay không.

Tòa án có 180 ngày để quyết định có nên phục chức cho ông Yoon hay cách chức ông. Trong trường hợp cách chức, một cuộc bầu cử tổng thống mới sẽ được tổ chức trong vòng 60 ngày.

Ông Yoon không bắt buộc phải tham dự phiên điều trần và không rõ liệu có ai trong nhóm luật sư của ông có mặt hay không.

Không giống như hai vị tổng thống Hàn Quốc bị luận tội trước đây, cho đến nay ông Yoon vẫn từ chối nhận hoặc thừa nhận thông báo của tòa án.

Vào ngày 26/12, một phát ngôn viên của tòa án cho biết phiên điều trần sẽ được tổ chức bất kể nhóm của ông có tham gia hay không, nhưng bà không bình luận về việc liệu cuối cùng Tổng thống có bị buộc phải trả lời hay không.

Nếu ông Han bị luận tội, bộ trưởng tài chính sẽ đảm nhiệm chức quyền Tổng thống.

Đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát đa số tại quốc hội, nhưng vẫn có sự bất đồng giữa các đảng và một số học giả về hiến pháp về việc cần có đa số phiếu hay 2/3 số phiếu để luận tội quyền Tổng thống.

Vào ngày 26/12, đồng won Hàn Quốc đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 3 năm 2009, trong bối cảnh giao dịch trầm lắng vì kỳ nghỉ lễ trong bối cảnh đồng USD tiếp tục tăng giá.

Ông Yoon đã gây chấn động đất nước Hàn Quốc và thế giới với thông báo vào đêm muộn ngày 3/12 về việc áp đặt thiết quân luật để vượt qua bế tắc chính trị và loại bỏ "các thế lực chống nhà nước". Quân đội đã triển khai lực lượng đặc biệt tới Quốc hội, Uy ban bầu cử và văn phòng của một nhà bình luận tự do trên YouTube. Cơ quan này cũng ban hành lệnh cấm hoạt động của Quốc hội và các đảng phái chính trị, cũng như kêu gọi Chính phủ kiểm soát quân đội.

Nhưng trong vòng vài giờ, 190 nhà lập pháp đã bất chấp hàng rào quân đội và cảnh sát và bỏ phiếu chống lại lệnh của ông Yoon. Khoảng sáu giờ sau sắc lệnh ban đầu, Tổng thống đã hủy bỏ lệnh thiết quân luật.

Hồng Hà