Quyết định gây rung chuyển lịch sử của ông Biden

Khi vị Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ, George Washington, quyết định nghỉ hưu sau nhiệm kỳ thứ hai, Vua George III (Vương quốc Anh) ca ngợi: "Nếu làm điều đó, ông ấy sẽ là người vĩ đại nhất thế giới".

Huyền thoại đó dường như đang được tái hiện. Vào ngày 21/7, Tổng thống Joe Biden, 81 tuổi, đã tuyên bố chấm dứt chiến dịch tái tranh cử khi đang cách ly tại dinh thự ở Delaware sau khi bị chẩn đoán mắc Covid-19.

Đó là quyết định được nhiều người ca ngợi là đặt lợi ích chung lên trên lợi ích cá nhân, cho thấy sự đối lập giữa ông Biden và đối thủ - cựu Tổng thống Donald Trump. Hành động đó cũng sẽ mở ra một cuộc bầu cử hoàn toàn khác vào tháng 11 khi các đảng viên hàng đầu của đảng Dân chủ đang gấp rút ủng hộ Phó tổng thống Kamala Harris, theo Guardian.

Quyết định khó khăn

Mặc dù nhiều đảng viên Dân chủ đã hoài nghi về sự minh mẫn và khả năng tái đắc cử của ông Biden, vị tổng thống vẫn là ứng viên giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ, được các cử tri da đen và cử tri tiến bộ ủng hộ.

Ông Biden cũng tự tin vào khả năng lãnh đạo của mình sau hàng thập kỷ nỗ lực chinh phục vị trí đứng đầu nước Mỹ. Tuy nhiên, cuối cùng vị tổng thống đã nhận ra rằng cuộc chiến này không phải là về bản thân ông.

Ông Biden đã đến thăm chợ Westside sau bài phát biểu tại Hội nghị Quốc gia NAACP lần thứ 115 ở Las Vegas, Nevada, Mỹ, ngày 16/7. Ảnh: New York Times.

Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy ông Biden nhiều khả năng sẽ thua cuộc bầu cử tháng 11. Nếu cố gắng theo đuổi cuộc đua và thất bại, Tổng thống Biden sẽ được nhớ đến như người đã cứu nền dân chủ Mỹ vào năm 2020 nhưng lại để tuột mất nó vì tham vọng cá nhân sau 4 năm.

Song với quyết định chấm dứt chiến dịch tranh cử, dù kết quả ra sao, ông Biden vẫn sẽ được ghi danh là người đã dẫn dắt nước Mỹ phục hồi và vượt qua đại dịch Covid-19, đóng góp cho các thành tựu pháp lý lâu dài và mang lại cơ hội đánh bại ông Trump cho đảng Dân chủ.

Quyết định rút lui của ông Biden là "một trong những hành động tthể hiện tình yêu nước ấn tượng nhất mà tôi từng chứng kiến", cựu Đại sứ Mỹ Norm Eisen, chia sẻ trên Twitter/X.

Ông David Axelrod, cựu cố vấn cấp cao của cựu Tổng thống Barack Obama, cũng nhận định: "Lịch sử sẽ tôn vinh ông (Biden) vì những thành tựu trong nhiệm kỳ tổng thống và vì quyết định rất khó khăn, không vụ lợi mà ông đã đưa ra hôm nay". Diễn viên hài Jon Stewart cũng nhận xét sự kiện này là một "huyền thoại".

Cuộc bầu cử dậy sóng

Trong nhiều tháng qua, ông Biden có nhiều dấu hiệu cho thấy sức khỏe suy giảm khi thực hiện ít cuộc phỏng vấn, họp báo hơn những người tiền nhiệm.

Hôm 21/7, 36 nghị sĩ Dân chủ đã công khai kêu gọi vị tổng thống rút khỏi cuộc đua. Các lãnh đạo hàng đầu như Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi, Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer và cả cựu Tổng thống Barack Obama, cũng đã gửi đi những tín hiệu mạnh mẽ.

Quyết định của ông Biden hôm 21/7 ngay lập tức làm dậy sóng cuộc bầu cử tổng thống và có thể đẩy ông Trump vào thế bất lợi. Ở tuổi 78, ông Trump bất ngờ trở thành ứng viên tổng thống lớn tuổi nhất từ trước tới nay, những lỗi lầm và sự minh mẫn của ông cũng sẽ trở thành tâm điểm chú ý.

Tổng thống Biden tuyên bố chấm dứt nỗ lực tranh cử tổng thống "vì lợi ích cao nhất của đất nước", quyết định ủng hộ bà Harris làm ứng viên của đảng Dân chủ. Ảnh: New York Times.

Trong khi đó, ông Biden đã lập tức lên tiếng ủng hộ bà Harris cho vị trí ứng viên đại diện đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử sắp tới.

Cây bút David Smith của tờ Guardian nhận định đây là sẽ là một cuộc đua khó khăn với bà Harris. Song một số người có thể sẽ nhiệt tình ủng hộ bà, nhấn mạnh tính lịch sử khi bà tranh cử và việc bà lên tiếng bảo vệ quyền phá thai của phụ nữ.

“Nếu muốn tóm gọn sự khác biệt, có thể nói rằng (chúng ta sẽ lựa chọn giữa) một công tố viên với một người bị kết tội, một phụ nữ muốn bảo vệ quyền tự do với một người đàn ông lớn tuổi muốn tước đi chúng", ông Tim Miller, cựu Giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Jeb Bush năm 2016, nói với MSNBC.

Trong khi đó, tờ Guardian nhận định các sự kiện trong một tháng qua và suốt 8 năm qua cho thấy những điều bất ngờ luôn có thể xảy ra. Rất có thể đảng Dân chủ sẽ phải tiến hành một cuộc bầu cử mới hoặc đối mặt với bất đồng nội bộ. Song sau khi chứng kiến Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa (RNC) tại Milwaukee tuần trước, có lẽ các đảng viên Dân chủ đã hiểu được giá trị của sự đoàn kết.

Hải Linh