Quyết sách chiến lược góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của lực lượng CAND

Sau Hiệp định Geneva năm 1954, Việt Nam tạm thời chia cắt làm hai miền Bắc, Nam. Bộ Công an cùng với các cơ quan chức năng của Đảng và Nhà nước bắt đầu thực hiện kế hoạch đào tạo cán bộ để chuẩn bị cho cuộc đấu tranh lâu dài tại miền Nam. Trong giai đoạn này, các khóa đào tạo cán bộ chủ yếu diễn ra tại các trường Công an miền Bắc, với các nội dung về nghiệp vụ an ninh, xây dựng lực lượng và giữ vững phong trào cách mạng ở miền Nam. Nhiều cán bộ được chi viện cho chiến trường miền Nam để xây dựng cơ sở cách mạng bí mật.

Năm 1960, sau khi Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời, phong trào cách mạng miền Nam bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ hơn. Bộ Công an tiếp tục tăng cường các chương trình đào tạo cán bộ, với các khóa huấn luyện đặc biệt, tập trung vào việc xây dựng lực lượng an ninh ở các vùng giải phóng. Trong giai đoạn này, nhiều cán bộ Công an miền Bắc đã được gửi vào miền Nam để lãnh đạo, tổ chức và bảo vệ an ninh cho các khu vực đang bị chính quyền Sài Gòn và Mỹ kiểm soát. Giai đoạn 1965-1973 là thời kỳ cao điểm của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Các khóa đào tạo cán bộ Công an diễn ra liên tục với số lượng học viên tăng lên, nội dung đào tạo ngày càng chuyên sâu, bao gồm các kỹ năng phản gián, tình báo, phá hoại cơ sở địch, diệt ác, phá kìm và xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân.

Các căn cứ huấn luyện được mở rộng, không chỉ ở miền Bắc mà còn tại các khu vực giải phóng ở miền Nam như miền Tây Nguyên, Quảng Trị, và khu căn cứ Trung ương Cục miền Nam. Sau Hiệp định Paris năm 1973, Mỹ rút quân, thực hiện chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh". Chính quyền Sài Gòn vẫn tiếp tục kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ. Bộ Công an vẫn duy trì các chương trình đào tạo cán bộ để bảo vệ và củng cố lực lượng an ninh, chuẩn bị cho các chiến dịch lớn nhằm giải phóng miền Nam. Năm 1975, sau cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân, các lực lượng cách mạng, trong đó có lực lượng Công an đã góp phần vào chiến thắng và thống nhất đất nước.

Từ năm 1954 - 1975, có 32.000 học sinh miền Nam ra Bắc học tập. Trong ảnh là con tàu Kilinski của Ba Lan chở cán bộ, bộ đội và thiếu nhi miền Nam tập kết ra Bắc. Ảnh tư liệu

Chủ trương đào tạo và huấn luyện cán bộ cho miền Nam đã trở thành một nhiệm vụ chiến lược của Bộ Công an từ những năm 1950. Quá trình đào tạo này diễn ra bí mật, có hệ thống và được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với tình hình chiến tranh, đặc biệt là chiến lược đấu tranh chống lại sự thống trị của chính quyền Sài Gòn do Mỹ hậu thuẫn.

Những cán bộ chi viện chiến trường này được đào tạo bài bản tại các cơ sở huấn luyện ở miền Bắc, trước khi được đưa vào miền Nam để tham gia vào các hoạt động tình báo, an ninh và bảo vệ cách mạng. Trong khi đó, các học viên từ miền Nam được tuyển chọn để tham gia khóa đào tạo bao gồm cả những cán bộ đã từng hoạt động trong kháng chiến và những cán bộ mới được tuyển dụng. Chương trình đào tạo được xây dựng phong phú, toàn diện, nhằm trang bị cho cán bộ kiến thức về chính trị, nghiệp vụ, cũng như kỹ năng lãnh đạo và quản lý.

Một trong những mục tiêu hàng đầu của các khóa đào tạo là xây dựng ý chí cách mạng kiên cường, trung thành với Đảng và sự nghiệp giải phóng dân tộc. Các học viên được giáo dục về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về những chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước cũng như về lý luận chính trị cơ bản và chiến lược đấu tranh cách mạng tại miền Nam.

Bên cạnh đó, học viên còn được trang bị các kiến thức và kỹ năng chuyên sâu về bảo vệ ANTT, tình báo, phản gián, phá vỡ mạng lưới mật báo viên của địch, xây dựng cơ sở cách mạng và giữ vững bí mật an ninh trong quá trình hoạt động. Điều này bao gồm cả các kỹ năng như thu thập thông tin, xử lý tình huống đối mặt với lực lượng an ninh địch, và sử dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tình báo.

Chưa hết, các học viên còn phải học cách xây dựng và bảo vệ cơ sở cách mạng trong điều kiện bí mật, hoạt động trong môi trường địch chiếm đóng mà không để lộ tung tích. Họ được đào tạo về công tác binh vận, dân vận, cách thức tiếp cận quần chúng, tổ chức các phong trào đấu tranh và khéo léo thoát khỏi các cuộc truy lùng của địch. Ngoài ra, họ còn được huấn luyện về các kỹ năng khác như khả năng tự vệ, sử dụng vũ khí, và chiến thuật hoạt động du kích.

Ngoài việc học tập lý thuyết, cán bộ được rèn luyện kỹ năng quân sự cơ bản như bảo vệ an toàn bản thân và đối phó với các tình huống nguy hiểm trong chiến tranh. Họ cũng học cách tổ chức và triển khai các chiến dịch bí mật, bảo vệ an toàn cho các đồng chí lãnh đạo và cơ sở cách mạng. Đối với các cán bộ quản lý, lãnh đạo, chương trình đào tạo tập trung vào các kỹ năng quản lý nhân sự, lãnh đạo tập thể, điều hành các cơ quan, đơn vị Công an tại địa phương. Điều này giúp họ có đủ khả năng để tổ chức và điều hành công việc một cách hiệu quả.

Bên cạnh các chương trình đào tạo tập trung, Bộ Công an cũng tổ chức các khóa bồi dưỡng nghiệp vụ cơ bản tại chỗ cho các cán bộ Công an đang công tác tại các tỉnh thành phía Nam. Việc bồi dưỡng này nhằm giúp cán bộ Công an nhanh chóng thích nghi với điều kiện thực tế, từ đó nâng cao năng lực công tác và thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ ANTT ở địa phương.

Bộ Công an đã tổ chức nhiều khóa đào tạo với các cấp độ và chuyên ngành khác nhau, tùy thuộc vào nhiệm vụ và điều kiện hoạt động ở miền Nam. Các khóa đào tạo ngắn hạn được tổ chức nhanh chóng nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách chi viện cán bộ vào miền Nam. Khóa học này kéo dài từ 3 - 6 tháng, tập trung vào các nội dung cốt lõi về kỹ năng chiến đấu và bảo mật. Các khóa đào tạo dài hạn kéo dài từ 1 - 2 năm, đây là các khóa đào tạo bài bản, toàn diện hơn về chính trị, nghiệp vụ và kỹ năng hoạt động tình báo. Các khóa này thường dành cho cán bộ cấp cao hoặc có trách nhiệm tổ chức và lãnh đạo các cơ sở cách mạng lớn tại miền Nam. Và các khóa đào tạo bí mật đặc biệt là các khóa học chuyên sâu dành cho các cán bộ được phân công nhiệm vụ nguy hiểm hoặc hoạt động tại các khu vực địch kiểm soát chặt chẽ. Nội dung đào tạo bao gồm việc tạo dựng vỏ bọc, hoạt động phản gián, phá hoại cơ sở hạ tầng và mạng lưới mật báo viên của địch.

Việc tổ chức đào tạo cán bộ Công an cho miền Nam thường diễn ra tại các địa điểm bí mật, an toàn ở miền Bắc và các vùng giải phóng để đảm bảo bảo mật và tránh sự tấn công của địch. Một trong những địa điểm chính là Trường Công an Trung ương. Trường được xây dựng tại miền Bắc, thuộc vùng an toàn của cách mạng. Các học viên được học tập và huấn luyện trong điều kiện khép kín, đảm bảo tuyệt đối bí mật.

Ngoài các trường đào tạo chính quy, nhiều trung tâm và trại huấn luyện tạm thời đã được thành lập tại các vùng rừng núi, khu vực giáp ranh biên giới hoặc các vùng an toàn khác ở miền Bắc. Các cơ sở này thường nằm ẩn sâu trong rừng, có điều kiện để đào tạo cán bộ trong môi trường chiến tranh thực tế. Một số cán bộ được đào tạo tại các khu vực rừng núi thuộc miền Trung và Tây Nguyên, là các căn cứ cách mạng vững chắc trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Các địa điểm này vừa là nơi học tập, huấn luyện vừa là nơi trực tiếp tham gia hoạt động cách mạng. Ngoài ra, các lực lượng Công an miền Nam cũng được hỗ trợ, huấn luyện trực tiếp tại các vùng giải phóng sau khi lực lượng cách mạng đã mở rộng địa bàn kiểm soát.

Sau khi hoàn thành khóa đào tạo, các cán bộ được tổ chức thành các nhóm nhỏ và bí mật di chuyển vào miền Nam thông qua nhiều con đường khác nhau. Một số được cử vào các khu căn cứ của lực lượng giải phóng miền Nam, nơi họ tiếp tục tham gia vào công tác tổ chức và bảo vệ cơ sở cách mạng. Một số khác lại hoạt động trong các thành phố lớn do chính quyền Sài Gòn kiểm soát, nơi họ phải đối mặt với những nguy hiểm cận kề từ phía địch.

Chủ trương đào tạo cán bộ cho miền Nam của Bộ Công an đã mang lại kết quả hết sức to lớn. Những cán bộ được đào tạo từ miền Bắc đã trở thành lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh bảo vệ cách mạng tại các tỉnh thành miền Nam, đóng góp quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Họ không chỉ là những người bảo vệ an ninh cho các đơn vị và cơ sở cách mạng mà còn trực tiếp tham gia vào việc xây dựng lực lượng an ninh địa phương, củng cố và mở rộng vùng giải phóng.

Năm 1975, sau khi miền Nam được giải phóng hoàn toàn, các cán bộ an ninh này tiếp tục đảm nhận vai trò quan trọng trong công tác ổn định chính quyền cách mạng, bảo vệ an ninh trật tự và hỗ trợ tái thiết đất nước. Họ đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng và phát triển lực lượng CAND tại miền Nam, giúp củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chính quyền cách mạng. Họ cũng đã trở thành những hạt giống đầu tiên cho sự phát triển lực lượng Công an tại các tỉnh thành miền Nam sau khi đất nước thống nhất. Các thế hệ cán bộ Công an miền Nam, được kế thừa từ những người đi trước, đã tiếp tục phát huy những bài học từ thời kỳ kháng chiến để đóng góp vào công cuộc bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự xã hội trong thời bình.

Mặc dù công tác đào tạo cán bộ cho miền Nam đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhưng quá trình này cũng gặp không ít khó khăn và thách thức. Nhiều cán bộ phải hoạt động trong điều kiện cực kỳ nguy hiểm, đối mặt với sự truy lùng của địch và những hạn chế về vật chất và thông tin. Tuy nhiên, với lòng trung thành và tinh thần hy sinh, các cán bộ đã vượt qua những thử thách này để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Một trong những bài học quan trọng từ quá trình này là việc cần phải duy trì tinh thần chính trị vững chắc và ý thức tổ chức kỷ luật cao trong mọi hoàn cảnh. Các cán bộ phải luôn sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống, giữ vững lòng trung thành với Đảng và bảo vệ cơ sở cách mạng. Điều này cho thấy tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị tư tưởng trong việc hình thành và phát triển đội ngũ cán bộ an ninh.

Chủ trương đào tạo cán bộ cho miền Nam của Bộ Công an không chỉ có ý nghĩa trong thời kỳ đấu tranh giải phóng mà còn đóng góp vào việc xây dựng một hệ thống an ninh vững chắc, giúp bảo vệ nền độc lập của đất nước trong giai đoạn tái thiết sau chiến tranh, để lại dấu ấn sâu sắc trong quá trình phát triển của lực lượng CAND; là một trong những quyết sách chiến lược mang tính lịch sử, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và sự phát triển bền vững của lực lượng CAND.

Khổng Hà