Rà soát quá trình giải quyết đơn kiến nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bà Nguyễn Thị Dục ở thị trấn Hồ Xá

Bà Nguyễn Thị Dục bên thửa đất có căn nhà tạm nhiều năm kiến nghị để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - Ảnh: L.M

Quy hoạch đất hộ dân đang sử dụng để bán đấu giá (!?)

Xử lý đơn kiến nghị của bà Dục, phóng viên Báo Quảng Trị đã tiếp cận hồ sơ từ các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và hộ gia đình về quá trình sử dụng đất, công tác quy hoạch, quy trình giải quyết khiếu nại… nhằm thông tin đến bạn đọc nội dung sự việc.

Bà Nguyễn Thị Dục có chồng là liệt sĩ Đinh Như Thẻo và bà là con dâu của Bà mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Quát. Bản thân bà Dục cũng là đối tượng có công với cách mạng, đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Ba vào năm 1998. Nói về thửa đất của mình đang kiến nghị, bà Dục cho biết: Năm 1974 bà khai hoang một thửa đất có diện tích khoảng 500 m2 và nhận chuyển nhượng từ các hộ ông Mai Văn Hợi, Nguyễn Đăng Dũng thêm phần đất có diện tích khoảng 750 m2. Việc chuyển nhượng các bên có lập thành văn bản.

Quá trình sử dụng, ban đầu bà Dục trồng lúa, sau đó do thửa đất bị bồi lấp đã chuyển sang trồng màu. Việc sử dụng đất của bà Dục công khai, liên tục từ đó đến nay và không vi phạm pháp luật về đất đai, không bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt vi phạm về đất đai. Bên cạnh đó, nguồn gốc và quá trình sử dụng đất của bà Dục đã được xác nhận tại Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai của Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh số 2741, ngày 2/10/2018. Hiện tại, vị trí thửa đất được chính quyền địa phương xác định tại thửa số 99, tờ bản đồ số 22, bản đồ chính quy thị trấn Hồ Xá và có diện tích 1.066 m2 .

Năm 2016, bà Dục đi làm thủ tục xin cấp giấy CNQSD đất nhưng không được giải quyết với lý do thửa đất yêu cầu được cấp nằm trong vùng quy hoạch. Tại Công văn số 88 ngày 15/5/2018 của UBND thị trấn Hồ Xá nêu rõ: “Bà Nguyễn Thị Dục yêu cầu được cấp đất ở tại vùng đất Nam cây xăng Hồ Xá, vấn đề này Chủ tịch UBND thị trấn Hồ Xá trả lời như sau: Thửa đất mà bà Nguyễn Thị Dục yêu cầu được cấp nằm trong vùng quy hoạch khu dân cư đô thị mới Tây Nam Quốc lộ 1, sau khi quy hoạch xong sẽ đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định”.

Sau đó, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Vĩnh Linh tiến hành lập biên bản kiểm kê bồi thường giải phóng mặt bằng với số tiền bồi thường, hỗ trợ là 300.020.768 đồng, bao gồm 1.066 m2 đất trồng cây hằng năm, một lán tạm bằng tôn có diện tích 26,5 m2 cùng nhiều cây trồng lâu năm và cây ngắn ngày. Chi tiết kiểm kê tài sản, vật kiến trúc trên đất được thể hiện tại biên bản lập ngày 12/6/2020. Tại biên bản kiểm kê, bà Dục đã ký vào văn bản đồng thời bảo lưu ý kiến đồng ý kiểm đếm về cây cối và tài sản trên đất nhưng chưa nhất trí giao đất.

2 lần giải quyết khiếu nại nhưng hộ dân không đồng ý

Ngay sau khi UBND thị trấn Hồ Xá có Công văn số 88 trả lời kiến nghị, ngày 15/5/2018, bà Dục đã có đơn khiếu nại, đồng thời yêu cầu nhà nước công nhận quyền sử dụng đất để gia đình không bị thiệt thòi. Ngày 24/7/2018, Chủ tịch UBND thị trấn Hồ Xá đã ban hành Quyết định số 115, giải quyết khiếu nại lần đầu đối với bà Dục. Theo quyết định này, thửa đất bà Dục yêu cầu cấp giấy CNQSD đất nằm trong khu quy hoạch chi tiết khu đô thị Tây Nam Quốc lộ 1 đoạn qua thị trấn Hồ Xá và đã được UBND huyện Vĩnh Linh ban hành Thông báo số 98/TB-UBND ngày 22/6/2017 về thu hồi đất để thực hiện dự án: Quy hoạch chi tiết khu đô thị Tây Nam Quốc lộ 1, đoạn đi qua thị trấn Hồ Xá. Như vậy, thửa đất không được cấp giấy CNQSD đất theo quy định pháp luật, đồng thời giữ nguyên Công văn số 88.

Không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại của Chủ tịch UBND thị trấn Hồ Xá, bà Dục tiếp tục có đơn khiếu nại đến Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh. Ngày 2/10/2018, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh đã ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần hai số 2741. Theo đó, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh viện dẫn các văn bản về quy hoạch của các cấp chính quyền gồm: Quyết định số 512/QĐ-UBND ngày 25/3/2011 của UBND tỉnh về việc phê duyệt điều chỉnh, bổ sung quy hoạch chung xây dựng thị trấn Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh; Quyết định số 77/QĐ-UBND ngày 15/1/2014 của UBND tỉnh về việc điều chỉnh quy hoạch chung các khu chức năng sử dụng đất thị trấn Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh; Quyết định số 449/QĐ-UBND ngày 3/3/2017 của UBND huyện Vĩnh Linh về việc phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 khu đô thị Tây Nam Quốc lộ 1 đoạn qua thị trấn Hồ Xá, huyện Vĩnh Linh; cùng với các Thông báo số 98 ngày 22/6/2017, Thông báo số 17 ngày 17/4/2018 kèm theo biên bản niêm yết công khai thông báo số 98 của UBND huyện Vĩnh Linh về thu hồi đất. Bên cạnh đó, viện dẫn các quy định về trường hợp không được cấp giấy CNQSD đất tại Nghị định 43/2014/NĐCP ngày 15/5/2015 của Chính phủ để giữ nguyên quyết định giải quyết lần đầu.

Quy trình giải quyết chưa đảm bảo quy định pháp luật

Mặc dù vụ việc đã được các cấp chính quyền 2 lần giải quyết khiếu nại nhưng bà Dục vẫn không đồng ý và tiếp tục kiến nghị. Để đảm bảo giải quyết vụ việc đúng pháp luật, tránh thiệt hại về quyền lợi cho công dân, UBND tỉnh đã ban hành nhiều công văn yêu cầu các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương tổ chức kiểm tra, rà soát.

Theo hồ sơ mà phóng viên thu thập được cho thấy, quá trình giải quyết khiếu nại chưa đảm bảo quy định pháp luật. Theo đó, việc giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND thị trấn Hồ Xá chưa thực hiện thủ tục đối thoại với người khiếu nại, vì đây là thủ tục bắt buộc. Bên cạnh đó, cần phải thành lập tổ xác minh, tuy nhiên, trong nội dung quyết định giải quyết khiếu nại số 115 của Chủ tịch UBND thị trấn Hồ Xá không thể hiện. Mặt khác, cần xem xét lại thẩm quyền trả lời của UBND thị trấn Hồ Xá với công dân tại Công văn số 88. Vì theo quy định, thẩm quyền cấp giấy CNQSD đất thuộc UBND huyện Vĩnh Linh và chỉ có UBND huyện Vĩnh Linh mới có thẩm quyền trả lời công dân về việc đất được cấp giấy CNQSD đất hay không được cấp.

Quá trình giải quyết khiếu nại lần hai của Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh có thành lập tổ xác minh và có tổ chức đối thoại. Tuy nhiên, việc đối thoại lại chưa đảm bảo quy định pháp luật do Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh tiến hành đối thoại. Theo quy định pháp luật, việc đối thoại trong giải quyết khiếu nại lần hai trong trường hợp này phải là Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Linh trực tiếp đối thoại với công dân.

Theo nguồn tin của Báo Quảng Trị, Thanh tra tỉnh đã thành lập đoàn công tác và đang tiến hành rà soát, xác minh quá trình giải quyết đơn kiến nghị của bà Dục. Vì vậy, những vấn đề trên cần phải được làm rõ về tính hợp pháp của các quyết định giải quyết khiếu nại. Bên cạnh đó, rà soát lại diện tích quy hoạch chi tiết Khu đô thị Tây Nam Quốc lộ 1 của UBND huyện Vĩnh Linh so với các quyết định phê duyệt kế hoạch sử dụng đất của UBND tỉnh, trong đó có Quyết định số 676/QĐ-UBND ngày 7/4/2017 của UBND tỉnh về phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2017 huyện Vĩnh Linh kèm theo danh mục công trình, dự án sử dụng đất.

Đồng thời, rà soát quy trình thực hiện quy hoạch giai đoạn tại cơ sở như tổ chức họp dân lấy ý kiến, thông báo quy hoạch, niêm yết công khai quy hoạch chi tiết tại nơi được quy hoạch… làm căn cứ tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo giải quyết vụ việc đúng pháp luật, đảm bảo quyền lợi của công dân, đặc biệt trong trường hợp này là đối tượng người có công, đồng thời chấm dứt khiếu nại kéo dài.

Lê Minh