Rào cản khi cấm TikTok

Ảnh minh họa/INT

Chỉ một vài tuần trước, mạng xã hội Tiktok đứng bên bờ vực bị cấm tại Mỹ nếu công ty chủ quản Trung Quốc ByteDance không thoái vốn hoặc bán lại cho một công ty Mỹ, theo yêu cầu của Nhà Trắng.

Từ lâu, TikTok được coi là công cụ đe dọa an ninh quốc gia và an toàn của người dân Mỹ. Nền tảng có hơn 150 triệu người dùng tại Mỹ có nguy cơ trở thành phần mềm thu thập thông tin, theo dõi người dùng, khuyến khích đăng tải thông tin sai lệch.

Dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, TikTok, với thuật toán đặc biệt, được cho là có thể xác định vị trí, chuyển tải hình ảnh và dữ liệu sinh trắc học của người dùng cho công ty mẹ ở Trung Quốc. Khi việc sử dụng TikTok là vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia, Chính phủ Mỹ muốn tìm cách áp lệnh cấm lên nền tảng này.

Tuy nhiên, hiện nay, giới quan sát nhận định lệnh cấm mà Nhà Trắng muốn áp đặt với TikTok có thể đối mặt với nhiều rào cản. Một số ý kiến cho rằng Chính phủ Mỹ có thể sẽ không cấm được việc sử dụng TikTok và phải chuyển hướng sang các giải pháp thay thế nhằm giảm thiểu rủi ro từ ứng dụng này.

Trước hết, những ý kiến phản đối lệnh cấm TikTok cảnh báo nhiều người Mỹ hiện nay, từ nghệ sĩ, doanh nhân cho đến những người nổi tiếng có tầm ảnh hưởng trên mạng xã hội đều đang xây dựng thương hiệu cá nhân trên TikTok. Điều này giúp họ thu về những khoản tiền lớn.

Ở phía người trẻ, nhóm đối tượng chính sử dụng TikTok, nếu không sử dụng TikTok, họ sẽ mất đi một kênh giải trí, kết nối và thể hiện bản thân. Đó là chưa kể nhiều người trẻ làm sáng tạo nội dung có thể tạo dựng thu nhập từ TikTok.

Về mặt bảo vệ dữ liệu, nhiều ứng dụng khác của Mỹ cũng đã và đang thu thập thông tin cá nhân như xác định vị trí, sinh trắc học, giọng nói, thông tin nhân khẩu khác... Dù các ứng dụng này không có “quê hương” tại Trung Quốc nhưng nếu muốn, Trung Quốc hoàn toàn có khả năng mua dữ liệu cá nhân của người Mỹ hay bất cứ quốc gia nào từ các bên trung gian.

Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên Mỹ cấm TikTok. Vào tháng 8/2020, Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump đã yêu cầu cấm TikTok nhưng Tòa án liên bang Mỹ bác bỏ điều này. Hiện nay, Chính quyền Tổng thống Joe Biden muốn thực hiện hành động tương tự nhưng theo cách cẩn trọng, bài bản hơn.

Nhưng 3 năm đã trôi qua, TikTok đã trở thành một nền tảng lớn mạnh, phổ biến và có giá trị cao hơn. Việc yêu cầu ByteDance thoái vốn hoặc bán lại cho một công ty khác của Mỹ là điều gần như không thể. Chưa kể, không phải công ty nào ở Mỹ cũng muốn mua lại một nền tảng ẩn chứa nhiều rắc rối như TikTok.

Trước những rào cản hiện nay, vấn đề Chính phủ Mỹ cần lo ngại không nằm ở TikTok mà là việc các công ty tư nhân thu thập và lưu trữ dữ liệu người dùng như thế nào.

Đó có thể là các công ty của Mỹ hay bất cứ nước nào khác, hoạt động trong nước hay xuyên quốc gia. Do đó, việc nâng cao các quy định pháp lý, chính sách bảo mật dữ liệu quốc gia là hết sức cần thiết.

Nguyễn Minh