Rút kinh nghiệm trường hợp án bị hủy do nguyên đơn chưa đủ điều kiện khởi kiện
VKSND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành thông báo rút kinh nghiệm về vi phạm dẫn đến cấp phúc thẩm phải hủy án dân sự sơ thẩm, đình chỉ giải quyết vụ án và trả lại đơn khởi kiện do nguyên đơn chưa đủ điều kiện khởi kiện trong vụ án dân sự.
Nội dung vụ án thể hiện, năm 2014 ông Khương Văn L. phải thi hành án đối với Quyết định công nhận thỏa thuận của các đương sự số 10/2013. Theo đó ông phải trả cho ông Nguyễn Bá Th. số tiền 472.656.000 đồng.
Quá trình thi hành án, Chi cục THADS huyện Y. đã ban hành một số quyết định thi hành án yêu cầu ông thực hiện. Ông cho rằng những quyết định thi hành án ban hành không đúng thủ tục nên đã làm đơn tố cáo đến Cục THADS tỉnh Thanh Hóa về hành vi vi phạm của Chấp hành viên làm ông thiệt hại về tài sản.
Cục THADS tỉnh đã tiến hành thanh tra theo đơn tố cáo và ban hành Kết luận số 03/KLTC ngày 15/4/2021. Căn cứ vào kết luận trên ông cho rằng việc làm sai phạm của Chấp hành viên thuộc Chi cục THADS huyện Y. đã gây thiệt hại cho ông số tiền hơn 9,2 tỉ đồng.
Ông khởi kiện đề nghị Tòa án giải quyết buộc Chi cục THADS huyện Y. phải bồi thường cho ông số tiền trên theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Ngày 22/9/2023, TAND huyện Y. đã ra bản án số 13/2023/DS-ST tuyên xử: “Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại…”
Ngoài ra bản án còn tuyên nghĩa vụ chịu án phí, chi phí tố tụng và quyền kháng cáo của các đương sự.
Qua nghiên cứu, VKSND tỉnh nhận thấy cấp sơ thẩm vi phạm như sau: Theo quy định tại khoản 2 Điều 123 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước thì “Quyết định giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự chấp nhận một phần hoặc toàn bộ nội dung khiếu nại của người khiếu nại”.
Theo khoản 1 phần kết luận của Kết luận số 03/KLTC ngày 15/4/2021 của Cục THADS tỉnh Thanh Hóa khẳng định: Nội dung ông L. tố cáo chấp hành viên có hành vi vi phạm trong quá trình kê biên là không đúng.
Hành vi của Chấp hành viên không vi phạm pháp luật và không phải xem xét trách nhiệm bồi thường nhà nước theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Do đó, Chi cục THADS huyện Y. đã có văn bản trả lời không giải quyết bồi thường đối với gia đình ông Khương Văn L.
Như vậy, TAND huyện Y. thụ lý vụ án để giải quyết và nhận định tại bản án việc khởi kiện của ông Khương Văn L. không có căn cứ để chấp nhận là không đúng với thủ tục giải quyết yêu cầu bồi thường theo Luật Trách nhiệm bồi thường Nhà nước.
Bởi vì trong quan hệ bồi thường thiệt hại theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước thì chỉ những hành vi gây thiệt hại thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường được liệt kê tại Luật Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của Nhà nước theo Điều 52 mới làm phát sinh trách nhiệm bồi thường nhà nước.
Trường hợp này TAND huyện Y. phải đình chỉ trả lại đơn khởi kiện cho đương sự theo quy định tại khoản 1 Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự do nguyên đơn chưa đủ điều kiện khởi kiện yêu cầu bồi thường Nhà nước.
VKSND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Thông báo rút kinh nghiệm yêu cầu các đơn vị nghiên cứu, rút kinh nghiệm chung, kịp thời phát hiện các dạng vi phạm tương tự để nâng cao chất lượng công tác kiểm sát giải quyết các vụ, việc dân sự.