S&P 500 rơi vào thị trường gấu và bài học của 'những người sống sót'

S&P 500 đã mắc kẹt trong thị trường gấu (hay thị trường giá xuống), với mức giảm hơn 20% so với mức cao của thị trường, diễn ra trong 221 ngày. Đó là khoảng thời gian dài nhất kể từ năm 1973, vượt qua đợt bán tháo xảy ra đồng thời với sự bùng nổ của bong bóng dot-com năm 2001 và cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Đối với nhiều nhà đầu tư, đó là một hành trình đau đớn. Những người theo đà mua cổ phiếu công nghệ lớn ngày càng cao hơn đã bị “đốt cháy” vào năm ngoái khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) bắt đầu tăng lãi suất. Các cổ phiếu bao gồm Tesla Inc. và Amazon.com Inc., những cổ phiếu được các nhà đầu tư cá nhân yêu thích, đã giảm hơn 45%.

S&P 500 đã mắc kẹt trong thị trường gấu (hay thị trường giá xuống), với mức giảm hơn 20% so với mức cao của thị trường, diễn ra trong 221 ngày.

Thị trường gấu là thuật ngữ được sử dụng để mô tả khi thị trường chứng khoán giảm từ 20% trở lên so với mức đỉnh trước đó và có xu hướng tồn tại trung bình dưới một năm. Nếu nói một cách đơn giản dễ hiểu hơn, thì khái niệm này được cho là một thị trường giá xuống.

Thị trường gấu trái ngược với thị trường tăng giá, khi một chỉ số hoặc chứng khoán đã tăng 20% so với mức thấp gần đây.

Một số nhà đầu tư cho biết họ vẫn đang ở chế độ chờ xem. Họ thở phào nhẹ nhõm khi chứng khoán tăng điểm vào đầu năm 2023, nhưng đã mất cảnh giác vào tháng 3 vừa qua khi Ngân hàng Thung lũng Silicon đột ngột sụp đổ, làm dấy lên lo ngại về sự lây lan trong ngành ngân hàng.

Mặc dù thị trường đã dịu lại trong những tuần gần đây và chứng khoán đà phục hồi từ mức thấp, nhiều nhà đầu tư vẫn đứng ngoài cuộc, theo dõi các dấu hiệu cho thấy điều gì đó khác có thể xảy ra do chiến dịch thắt chặt chính sách của FED.

Bài học từ 4 nhà đầu tư cá nhân dưới đây sẽ cho biết cách mà họ đã điều hướng thị trường và những bài học đầu tư mà họ đã học được trong thị trường giá xuống. Nhiều người nói rằng, họ đang hành động khác với chỉ vài tháng trước.

Bắt đáy

Amit Desai - một nhà quản lý công nghệ thông tin 43 tuổi ở Houston, bị cuốn vào cơn điên cuồng đầu cơ đã thống trị thị trường vào năm 2020 và 2021, một phần vì ông ấy có nhiều thời gian hơn trong thời kỳ đại dịch. Desai theo đuổi những cổ phiếu nóng và tìm cách thúc đẩy đà tăng của những cổ phiếu dường như chỉ đi theo một hướng: tăng giá.

Với bằng đại học về kỹ thuật hàng không vũ trụ, Desai quyết định đầu tư gấp đôi vào một cổ phiếu, cụ thể là Virgin Galactic Holdings Inc. Ông hình dung rằng, việc bay vào vũ trụ sẽ trở nên phổ biến như các chuyến đi đến các công viên giải trí như Six Flags. Ngay cả khi cổ phiếu của công ty giảm mạnh xuống mức đáy vào năm ngoái, Desai vẫn tiếp tục mua thêm, với niềm tin mình đang mua cổ phiếu giảm giá và cổ phiếu sẽ hồi phục. Ông Desai cuối cùng đã tích lũy được số cổ phần trị giá hàng chục nghìn đô la trong công ty.

Cổ phiếu của Virgin Galactic tăng cao tới khoảng 60 USD vào năm 2021 khi công ty du lịch vũ trụ này trở thành công ty được các nhà đầu tư cá nhân yêu thích, thường là xu hướng trên Twitter và các nền tảng mạng xã hội khác. Kể từ đó, chúng đã mất gần như toàn bộ giá trị để giao dịch ở mức 3,64 USD, thấp dưới cả mức bình quân thị trường, thậm chí không có dấu hiệu cải thiện ngay cả trong đợt phục hồi của thị trường chứng khoán non trẻ trong năm nay.

“Tôi tiếp tục mua khi giá giảm, nhưng nó vẫn tiếp tục giảm” - Desai nói. Ông ấy đã học được mức độ khó khăn của việc xác định thời điểm chạm đáy cho bất kỳ khoản đầu tư nào và cho biết, giá trị cổ phần của ông đã giảm hơn 50%.

Bây giờ Desai cho biết ông đang chú ý nhiều hơn đến cách các công ty được định giá và liệu họ có tạo ra lợi nhuận hay không. Gần đây, ông đã đầu tư vào công ty năng lượng Occidental Petroleum Corp. và công ty quần áo Hanesbrands Inc.

Virgin Galactic đã không có lãi và Desai cho biết, ông ước rằng mình đã ngồi bên lề và tìm hiểu kỹ về tài chính của công ty trước khi nhảy vào cổ phiếu.

“Tôi sẽ kiên nhẫn” - Desai cho biết. “Tôi có thể sử dụng số vốn đó để kiếm tiền ở những lĩnh vực khác trước khi đầu tư vào niềm đam mê của mình” - ông nói.

Với việc S&P 500 rơi vào thị trường giá xuống dài nhất kể từ năm 1973, các nhà đầu tư cá nhân đã hành động khác hẳn so với chỉ vài tháng trước.

Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ

Do Kim - một kế toán viên 46 tuổi ở Bucks County, Pennsylvania, đã dốc toàn lực vào các cổ phiếu như Nvidia Corp. và Tesla, gây dựng được vị thế trong hai công ty trị giá hơn 2 triệu USD này. Ông ấy thích theo dõi các công ty và bám sát mọi thứ mà Elon Musk và Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang nói. Kim lao vào các cổ phiếu khác, bao gồm cả cổ phiếu của công ty bảo hiểm Lemonade Inc. và Palantir Technologies Inc., trong khi giao dịch quyền chọn nhằm thu lợi nhuận.

Kim đã chứng kiến danh mục đầu tư của mình tăng vọt, cho đến năm 2022. Trong suốt cả năm, ông ấy đã nhận được các cuộc gọi từ công ty môi giới của mình yêu cầu gửi thêm tiền mặt để trang trải các giao dịch mà ông đã thực hiện bằng tiền vay hoặc các giao dịch quyền chọn đã thất bại.

Ông Kim cho biết, cuối cùng ông đã mất tất cả số tiền kiếm được kể từ khi bắt đầu đại dịch, khoản lỗ tích lũy hơn 1 triệu USD trong tài khoản môi giới, thậm chí còn ăn vào khoản đầu tư ban đầu của ông. Những trận thua thật căng thẳng. Đôi khi, ông ấy bỏ qua các kỳ nghỉ cùng gia đình để dành thời gian giao dịch và theo dõi danh mục đầu tư của mình.

“Tôi cảm thấy như mình đã đánh mất nhiều năm cuộc đời. Tôi đã có rất nhiều đêm mất ngủ” - Kim nói.

Do Kim quyết định cần phải có hành động và cách tiếp cận khác. Ông cho biết vẫn tin tưởng vào công nghệ, nhưng đã cố gắng đa dạng hóa cổ phần của mình. Ông đã mua cổ phần của các công ty hứa hẹn dòng tiền ổn định cho các nhà đầu tư, bao gồm cổ phần của các công ty năng lượng như Devon Energy Corp., Chevron Corp. và các ngân hàng bao gồm Goldman Sachs Group Inc.

Ông ấy cũng đã đầu tư vào các kim loại quý thông qua các quỹ hoán đổi danh mục như SPDR Gold Shares do lo ngại về một cuộc suy thoái vào cuối năm nay. Do Kim hy vọng, việc đa dạng hóa mang lại sự an tâm nhất định và bảo vệ tốt hơn danh mục đầu tư của mình khỏi bất kỳ biến động nào có thể xảy ra.

“Danh mục đầu tư của tôi trông khá khác so với năm ngoái” - Do Kim nói.

Ông Kim không đơn độc. Theo dữ liệu từ Refinitiv Lipper, các nhà đầu tư đã rút hơn 2 tỷ USD từ vốn cổ phần công nghệ và quỹ tương hỗ trong năm nay sau khi rút kỷ lục 18 tỷ USD từ các quỹ như vậy vào năm 2022. Ngược lại, các nhà đầu tư đã thêm tiền vào các quỹ theo dõi các công ty tài chính và ngân hàng.

Giữ lợi nhuận của bạn

Simrath Sangha - một nhà đầu tư cá nhân ở độ tuổi 30, đã giao dịch thường xuyên kể từ khi bắt đầu đại dịch. Cô Sangha, người trước đây làm việc trong cơ quan thực thi pháp luật, cho biết cô tham gia hàng chục giao dịch cổ phiếu và quyền chọn mỗi tuần trong khi chia sẻ các mẹo đầu tư với một nhóm trên nền tảng trò chơi Discord. Nhiều người trong số những nhà giao dịch này trả hơn 100 USD/tháng cho các mẹo giao dịch và cơ hội trò chuyện với Sangha, trong khi lắng nghe cô phân tích các giao dịch của mình.

Sangha nói rằng một trong những mất mát lớn nhất của cô hiện “vẫn còn đang nhức nhối”. Sangha đã đặt một giao dịch quyền chọn bán rủi ro gắn liền với chỉ số S&P 500 mà cô ấy nghĩ sẽ thu được lợi nhuận nếu cổ phiếu tiếp tục lao dốc trong vài ngày tới. Một số dữ liệu kinh tế đáng ngạc nhiên đã châm ngòi cho một đợt phục hồi ngắn trên thị trường chứng khoán, và giao dịch quay lưng lại với cô ấy. Sangha cho biết đã thua lỗ hơn 50.000 USD trong một phiên duy nhất, chiếm một phần lớn trong danh mục đầu tư của cô ấy.

Quyền chọn bán cung cấp cho các nhà giao dịch quyền, mặc dù không phải là nghĩa vụ, bán cổ phiếu ở một mức giá đã định vào một ngày nhất định. Tùy chọn cuộc gọi cấp quyền mua.

Sangha nói rằng cô ấy đã từng phân bổ hơn một phần ba tổng số danh mục đầu tư của mình cho các vụ cá cược lớn. Năm nay, cô ấy thận trọng hơn khi tăng số tiền đặt cược của mình, thường chọn cách chấp nhận ít rủi ro hơn trong một thị trường nổi tiếng là khó định hướng. Cô ấy đang cẩn thận hơn khi nắm giữ các giao dịch qua đêm, đề phòng thị trường có thể nhanh chóng đảo chiều vào buổi sáng khi tiếng chuông mở cửa thị trường vang lên.

Bài học lớn nhất của Sangha? Giữ lợi nhuận của bạn quan trọng hơn là tạo ra chúng.

“Trò chơi thực sự - là về việc bảo toàn vốn. Đó là tôi có thể kiếm được bao nhiêu và tôi có thể giữ bao nhiêu" – Sangha nhấn mạnh.

Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ là lời khuyên từ một nhà đầu tư ở Bucks County, Pennsylvania.

Mua bắt đáy trong thời kỳ hỗn loạn

Chris Soltis - 50 tuổi, đã bất chấp đợt bán tháo mạnh vào năm ngoái để mua cổ phiếu. Ông ấy rất vui vì đã làm như vậy.

Ban đầu, lập trình viên máy tính cảm thấy nản lòng khi các chỉ số chứng khoán lớn liên tục trượt dốc sau khi ông lao vào đầu tư. Không giống như năm 2020 và 2021, Soltis không nhanh chóng có được lợi nhuận khi mua các quỹ hoán đổi danh mục và cổ phiếu của những gã khổng lồ công nghệ. Theo dữ liệu thị trường của Dow Jones, năm ngoái là năm tồi tệ nhất để mua khi giá giảm kể từ những năm 1970, với chỉ số S&P 500 giảm trung bình khoảng 0,6% trong tuần sau khi đã giảm khoảng 1%.

Chris Soltis nói rằng danh mục đầu tư của ông ấy đã giảm khoảng 250.000 USD và ông chưa bao giờ bán một cổ phiếu nào. Thay vào đó, Soltis tiếp tục giữ tiền mặt trong tài khoản hưu trí của mình và mua cổ phiếu của các công ty mà ông ấy dự định nắm giữ lâu dài.

Nhiều nhà đầu tư đã tham gia thị trường cùng với ông Soltis vào năm ngoái và dữ liệu từ Vanda Research chỉ ra rằng, các cá nhân đã tiếp tục mua với mức ổn định trong năm nay. Nhiều cá nhân đã thay đổi chiến lược của họ theo những cách khác, rút lui khỏi giao dịch tích cực trong ngày.

Ông Soltis nói: “Đây là lần đầu tiên tôi mua khi thị trường đang diễn biến như vậy, và tôi rất vui vì mình đã làm như vậy thế”.

Soltis cảm thấy nhẹ nhõm khi thấy rằng - ít nhất là lúc này - việc bán tháo trên thị trường chứng khoán đã tạm dừng. Ông cho biết đã từ bỏ việc cố gắng dự đoán những gì sẽ xảy ra trên thị trường hoặc nền kinh tế.

“Hiện tại có quá nhiều hỗn loạn trên thế giới và mọi thứ trong danh mục đầu tư của tôi đều tăng ít nhất 8%” cho đến năm nay, Soltis nói.

Nasdaq Composite tăng cao hơn vào đầu năm 2023, tăng 17% và sắp thoát khỏi thị trường giá xuống. Đà tăng của nhóm cổ phiếu công nghệ đã giúp Nasdaq vượt trội so với S&P 500, vốn đã tăng 8,6%. Cổ phiếu của Tesla và Apple Inc., những cổ phiếu mà ông Soltis nắm giữ các vị trí quan trọng, đã tăng khoảng 30%.

Soltis cho biết ông có kế hoạch mua thêm cổ phiếu vào cuối năm, sau khi đã tiết kiệm được thêm một chút.

Thị trường gấu có phải dấu hiệu của suy thoái kinh tế?

Thường thì một thị trường gấu đi trước một cuộc suy thoái. Nhưng thị trường gấu chỉ mô tả sự sụt giảm giá trị của cổ phiếu hoặc các loại chứng khoán khác, trong khi suy thoái kinh tế là sự suy giảm chung trong sản xuất hàng hóa và dịch vụ của một quốc gia, thường được đo bằng hai quý liên tiếp tăng trưởng bị thu hẹp theo xác định của cơ quan thống kê.

Đã có một số thị trường giá xuống không trùng với thời kỳ suy thoái. Theo công ty quản lý đầu tư Invesco, từ cuộc Đại suy thoái đến cuối năm 2020, đã có 17 thị trường giá xuống, 9 trong số đó đi kèm với suy thoái. Điều đó ủng hộ nhà kinh tế học từng đoạt giải Nobel Paul Samuelson, người đã từng viết rằng các chỉ số của Phố Wall đã dự đoán 9 trong số 5 cuộc suy thoái vừa qua.

Hoàng Lê (theo The Wall Street Journal)