Sân chơi bổ ích, khơi dậy đam mê nghiên cứu khoa học
Ban giám khảo chấm điểm dự án tham gia Cuộc thi KHKT cấp tỉnh dành cho học sinh trung học lần thứ 9, năm học 2021-2022. Ảnh: TRUNG HIẾU
Cuộc thi khoa học kỹ thuật (KHKT) cấp tỉnh dành cho học sinh trung học lần thứ 9, năm học 2021-2022 vừa được Sở GD-ĐT tổng kết trao giải. Cuộc thi cho thấy nhiều dự án có ý tưởng sáng tạo tốt, đề tài phong phú gắn với nhu cầu cuộc sống như biện pháp phòng, chống dịch bệnh COVID-19, lũ lụt… cùng khả năng ứng dụng cao trong thực tiễn.
Một trong những dự án được ban giám khảo đánh giá cao tại cuộc thi KHKT lần này là “Hệ thống quan sát và cảnh báo nguy cơ lũ lụt” của em Đỗ Xuân Đoàn, lớp 12A3 Trường THPT Nguyễn Huệ (TP Tuy Hòa).
Tại Phú Yên, hàng năm trải qua nhiều đợt mưa, lụt gây thiệt hại nặng nề đến đời sống người dân. Nhằm giúp bà con nắm bắt thông tin kịp thời về mưa, lụt, để có giải pháp ứng phó bảo toàn tài sản, tính mạng, giảm thiểu thiệt hại, Xuân Đoàn có ý tưởng và nghiên cứu, hoàn thành một hệ thống có chức năng đo lường nhiệt độ, mực nước của lưu vực dòng sông ở từng khu vực cụ thể. Người dân có thể theo dõi những thông số của con sông thuộc khu vực nơi mình sinh sống qua web application, moblie app và cập nhật liên tục. Khi có dấu hiệu nguy cơ ngập lụt, lũ về, người dân sẽ nhận được cảnh báo qua màn hình ứng dụng, loa phát thanh địa phương và tin nhắn cảnh cáo. “Để nghiên cứu dự án trên, em học tập kiến thức nền tảng về Arduino, Raspberry, web, app, các giao thức kết nối/truyền tin. Ngoài ra, em thiết kế và lắp ráp các mạch, cảm biến, thiết bị; hộp thông nước, chân sắt, trụ sắt và nguồn điện pin; lập trình xây dựng kết nối giữa các cảm biến, vi điều khiển, thiết bị và phần mềm; lập trình web server; lập trình ứng dụng di động và phần mềm điều khiển hệ thống trên máy tính…”, Xuân Đoàn cho biết.
Ở lĩnh vực khác, hai học sinh Trần Mai Phương Quỳnh và Nguyễn Lê Quỳnh Mai đều học lớp 8A Trường THCS Nguyễn Hồng Sơn (TX Sông Cầu) thực hiện dự án “Máy sát khuẩn, đo thân nhiệt tự động có camera giám sát”. Khi dịch COVID-19 bùng phát trên toàn thế giới và diễn biến hết sức phức tạp, để phòng, chống COVID-19 trong trường học cũng như trong các cơ quan nhà nước, nơi công cộng, Phương Quỳnh và Quỳnh Mai bắt tay thực hiện dự án này. Nhờ thầy giáo Trần Khắc Quân hướng dẫn, tư vấn, hai bạn Phương Quỳnh và Quỳnh Mai đã sử dụng các thiết bị phần cứng được kết nối với mạch hạ áp, cảm biến, relay, camera, cảm biến nhiệt kế đo thân nhiệt, mạch điều khiển động cơ L298n, vi mạch xử lý Arduino được lập trình qua phần mềm Arduino điều khiển xi lạnh điện lên xuống theo chiều cao con người.
Theo Phương Quỳnh, dự án nói trên có những tính năng nổi bật như sát khuẩn tự động, đo nhiệt độ cơ thể tự động không tiếp xúc (vị trí đo ở trán); tự động thông báo kết quả phép đo bằng tín hiệu hoặc giọng nói thông qua loa, hiển thị nhiệt độ trên màn hình. Từ đó camera nhận tín hiệu hoặc giọng nói thu qua mic có trên camera báo về máy tính hoặc điện thoại cho người giám sát biết thông tin nhiệt độ nếu vượt quá ngưỡng cài đặt nhiệt độ 37,50C thì lúc này, máy sẽ phát giọng nói cảnh báo nhiệt độ để người đo biết và thực hiện theo hướng dẫn của cán bộ giám sát qua loa trên camera”.
Nhiều dự án tham gia cuộc thi lần này đều có những tính năng rất hữu dụng ở nhiều lĩnh vực khác nhau, như: dự án nghiên cứu về sự trì hoãn trong học tập ở học sinh THPT và chương trình can thiệp nhằm nâng cao hiệu quả học tập trong tình hình dịch COVID-19 của tác giả Nguyễn Thị Xuân Lan, lớp 12 Anh 2 và Huỳnh Phan Hoài Giang, lớp 12 Tin Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh; dự án thiết bị đo và giám sát tự động 4 trong 1 của tác giả Trần Lê Quốc Thắng lớp 12C Trường THPT Nguyễn Trãi (TP Tuy Hòa)…
Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Ngô Ngọc Thư cho biết cuộc thi KHKT năm nay có 71 dự án dự thi, ít hơn năm ngoái 11 dự án. Trong 71 dự án dự thi lần này có 30 dự án của học sinh cấp THCS và 41 dự án của học sinh cấp THPT. Mặc dù dự án dự thi ít hơn năm ngoái do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, nhưng chất lượng các dự án rất tốt. Nhiều dự án có ý tưởng sáng tạo, chuẩn bị công phu, đa dạng các lĩnh vực, có tính ứng dụng cao. Qua 9 lần tổ chức, cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học thực sự là sân chơi bổ ích, khơi nguồn sáng tạo, đam mê nghiên cứu khoa học trong các em học sinh.
