Sàn thương mại điện tử kê khai thuế thay các cá nhân

Bộ Tài chính sẽ tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ, phối hợp trong tổ chức thực hiện giữa cơ quan thuế và các tổ chức quản lý sàn thương mại điện tử. Ảnh minh họa

Các sàn có 12 tháng chuẩn bị trước khi nộp thuế thay

Dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi bổ sung trách nhiệm khấu trừ, kê khai, nộp thuế thay cho người bán của sàn TMĐT, kể cả sàn TMĐT nước ngoài. Các sàn có 12 tháng chuẩn bị trước khi nộp thuế thay. Theo đó, đối tượng nhà cung cấp nước ngoài - thường là các tổ chức nước ngoài kinh doanh TMĐT, kinh doanh trên nền tảng số phát sinh thu nhập với tổ chức, cá nhân Việt Nam như: facebook, netflix, spotify, apple… thì trực tiếp thực hiện hoặc ủy quyền đăng ký thuế, khai thuế nộp thuế. Còn các cá nhân kinh doanh thông qua sàn TMĐT thì sàn thực hiện khấu trừ, kê khai, nộp thuế thay.

Cũng theo Bộ Tài chính, theo kinh nghiệm quốc tế tại EU, Australia, Đài Loan, Thái Lan, Nhật.., việc quy định sàn TMĐT “thu hộ, nộp thuế thay” luôn kèm theo nghĩa vụ “kê khai” và được áp dụng phổ biến trong việc quản lý thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với các nhà cung cấp nước ngoài có giao dịch trên các sàn TMĐT. Nghĩa vụ này có thể hiểu là sàn ngoài việc thu hộ và nộp thuế GTGT thì còn phải kê khai nghĩa vụ đã nộp thay này gửi đến cơ quan thuế.

Phương thức này được áp dụng hạn chế hơn đối với việc quản lý thuế đối với các cá nhân kinh doanh trong nước hoạt động trên các sàn giao dịch TMĐT, các nền tảng số. Bởi lẽ, hầu hết các quốc gia đánh thuế thu nhập trên thu nhập thực đã trừ đi chi phí của các cá nhân chứ không phải đánh thuế dựa trên doanh thu.

Thực tế tại Việt Nam việc tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh dựa trên doanh thu nên không gặp khó khăn trong việc tính thuế. Vì thế, việc sử dụng cơ chế khấu trừ thuế thông qua các nền tảng và sàn TMĐT trong điều kiện thực tế của Việt Nam là phù hợp. Hoạt động kinh doanh sàn TMĐT tại Việt Nam là hoạt động kinh doanh phải được cấp phép và chịu quản lý nhà nước của Bộ Công Thương (theo quy định Nghị định số 52/2013/NĐ-CP về TMĐT được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 85/2021/NĐ-CP).

Với lĩnh vực quản lý Nhà nước về các khoản thu nội địa (trong đó có khoản thu từ hoạt động kinh doanh TMĐT), trên cơ sở các quy định tại Luật Quản lý thuế và Thông tư số 80/2021/TT-BTC, các nhà quản lý sàn TMĐT có trách nhiệm đăng ký, tự tính, tự khai, tự nộp thuế trực tiếp thông qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Cơ quan thuế sẽ thực hiện đối chiếu dữ liệu để xác định doanh thu, đồng thời thực hiện thanh tra, kiểm tra theo quy định nếu có dấu hiệu gian lận, trốn thuế.

Đảm bảo xác định số thuế khấu trừ

Ông Mai Sơn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, nếu phát hiện nhà cung cấp nước ngoài kê khai chưa đúng doanh thu cơ quan thuế sẽ thực hiện đối chiếu dữ liệu để xác định doanh thu, đề nghị nhà cung cấp nước ngoài thực hiện nghĩa vụ và thực hiện thanh tra, kiểm tra theo quy định nếu có dấu hiệu gian lận, trốn thuế. Tổng cục Thuế đánh giá, thời gian qua, có nhiều vụ án lớn về gian lận hoàn thuế. Do đó, để ngăn chặn vấn đề này, trong sửa đổi Luật thuế GTGT sắp tới sẽ có những quy định thắt chặt quản lý về hoàn thuế hoạt động xuất khẩu như các điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu rồi xuất khẩu sang nước thứ 3...

Cùng với đó, Luật Quản lý thuế đưa vào những nội dung liên quan về trách nhiệm của người nộp thuế và cơ quan thuế trong giải quyết hoàn thuế, tránh rủi ro về gian lận, trốn thuế, chiếm dụng tiền hoàn thuế của Nhà nước. Bộ Tài chính cho biết, theo quy định hiện hành, các hộ và cá nhân kinh doanh thông qua sàn TMĐT có trách nhiệm tự kê khai, tự nộp thuế, tự chịu trách nhiệm, sàn TMĐT chỉ cung cấp thông tin. Tuy nhiên, trên thực tế cơ quan thuế nhận thấy thông tin sàn cung cấp còn chưa đầy đủ, chưa sát với thực tế phát sinh nên việc định danh, quản lý doanh thu, số lượng nhà bán hàng trên sàn còn khó khăn và gặp nhiều vướng mắc. Để quản lý thuế hộ kinh doanh hiệu quả, chống thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT, cần thiết phải đưa quy định sàn thực hiện “khấu trừ, nộp thuế thay, khai nghĩa vụ nộp thuế thay” vào Luật sửa 7 Luật.

Để triển khai quy định này, Bộ Tài chính sẽ tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ, phối hợp trong tổ chức thực hiện giữa cơ quan thuế và các tổ chức quản lý sàn TMĐT, nền tảng số, thống nhất về phạm vi trách nhiệm, nghĩa vụ của tổ chức quản lý sàn, nền tảng khi thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và khai nghĩa vụ nộp thuế thay cho các hộ, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử trên cơ sở tổ chức làm việc, trao đổi trực tiếp với một số sàn TMĐT.

Bộ Tài chính nhận định, quy định trên có thể khiến sàn TMĐT phát sinh thêm chi phí nâng cấp hệ thống đảm bảo xác định số thuế khấu trừ, nộp thay của cá nhân, hộ kinh doanh trên sàn. Tuy nhiên, sẽ không phát sinh hoặc phát sinh không đáng kể chi phí để thuê thêm nhân sự về thuế, nhân sự chăm sóc khách hàng để xử lý các khiếu nại về thuế, do việc xác định số thuế khấu trừ được thực hiện theo phương thức điện tử trên cơ sở quy định cụ thể tại Nghị định.

Ngô Sơn