Sắp công bố vaccine dịch tả lợn châu Phi: Kỳ tích của ngành Thú y Việt Nam

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chủ trì họp báo.

Thông tin tại buổi họp báo ngày 1/6, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, cho biết ngày 3/6 tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tổ chức Lễ công bố chính thức cấp giấy phép lưu hành thương mại vaccine dịch tả lợn châu Phi đầu tiên trên thế giới. Đó là sản phẩm vaccin NAVET-ASFVAC của Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương (Navetco).

VIỆT NAM SẢN XUẤT THÀNH CÔNG VACCINE DỊCH TẢ LỢN CHÂU PHI

Ông Nguyễn Văn Long, quyền Cục trưởng Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cho biết Dịch tả lợn châu Phi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút gây ra trên lợn, xuất hiện lần đầu tiên tại châu Phi vào năm 1921. Bệnh có đặc điểm lây lan nhanh, gây bệnh ở mọi lứa tuổi và mọi loại lợn (bao gồm cả lợn nuôi các loại và lợn rừng). Bệnh gây tỷ lệ chết cao lên đến 100%.

Virus dịch tả lợn châu Phi có sức đề kháng cao. Sau khi khỏi bệnh lâm sàng, lợn vẫn có khả năng mang virus trong thời gian dài và có thể trở thành vật chủ mang trùng suốt đời, do vậy nếu để xảy ra bệnh sẽ rất khó để loại trừ được mầm bệnh. Biện pháp phòng bệnh chủ yếu là vệ sinh, sát trùng, tiêu độc và chăn nuôi an toàn sinh học.

"Vacine dịch tả lợn châu Phi được công ty Navetco sản xuất, đến nay đã trải qua 5 lần thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, kết quả 100% số lợn tiêm vaccine được bảo hộ khi công cường độc trong phòng thí nghiệm. Đưa vào khảo nghiệm tại các trang trại chăn nuôi trong điều kiện bình thường, đã bảo hộ được trên 80% số lợn được tiêm vaccine khi công cường độc với chủng virus gây bệnh dịch tả lợn châu Phi tại Việt Nam; độ dài miễn dịch của vắc xin kéo dài 6 tháng sau tiêm phòng".

Ông Nguyễn Văn Long, Quyền Cục trưởng Cục Thú y.

Đề cập về quá trình nghiên cứu sản xuất vaccine dịch tả lợn châu Phi, ông Long cho hay, sau một thời gian dài tập trung nghiên cứu, đến đầu tháng 11/2019 các nhà khoa học của Mỹ đã công bố nghiên cứu thành công chủng vi rút dịch tả lợn châu Phi nhược độc đã được cắt bỏ đoạn gen ASF-G-Delta I177L.

Đây là tiền đề rất quan trọng cho việc nghiên cứu, sản xuất vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi. Ngay trong tháng 11/2019, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cử lãnh đạo Cục Thú y sang Mỹ dự họp, gặp trực tiếp với các chuyên gia Mỹ để bàn phối hợp nghiên cứu, sản xuất vaccine dịch tả lợn châu Phi.

Từ tháng 02/2020, việc nghiên cứu, sản xuất vaccine chính thức được thực hiện cùng với sự phối hợp của các chuyên gia Hoa Kỳ. Sau khi tiếp nhận chủng giống ASFV-G-∆I177L từ Bộ Nông nghiệp Mỹ vào tháng 9/2020, Công ty Navetco đã khẩn trương triển khai nghiên cứu để sản xuất vaccine dịch tả lợn châu Phi.

"Đến nay, Việt Nam đã chính thức sản xuất được vacine thương mại phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi, đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn kỹ thuật, bảo đảm vô trùng, an toàn và hiệu lực, độ dài miễn dịch kéo dài 6 tháng, góp phần bảo vệ an toàn cho chăn nuôi, sản xuất lợn thịt", ông Nguyễn Văn Long khẳng định.

NHIỀU QUỐC GIA GỬI THƯ XIN MUA

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thành lập các Hội đồng khoa học cấp cơ sở, cấp Bộ và tổ chức hàng chục cuộc họp với sự tham dự của nhiều nhà khoa học hàng đầu Việt Nam, nhà quản lý và nhà sản xuất vắc xin thú y để nghiên cứu, đánh giá rất kỹ lưỡng báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học, hồ sơ đăng ký lưu hành vaccine dịch tả lợn châu Phi NAVET-ASFVAC của Công ty Navetco.

Kết quả nghiên cứu, sản xuất vaccine NAVET-ASFVAC của Công ty Navetco sau khi được các nhà khoa học độc lập đánh giá rất kỹ lưỡng đã được chấp nhận công bố trên các Tạp chí khoa học uy tín của thế giới và Tạp chí Khoa học thú y của Việt Nam.

Kế hoạch lưu hành thương mại vaccin, giai đoạn 1 sẽ cho phép sử dụng vaccine NAVET-ASFVAC ở diện hẹp: số lượng vaccine dự kiến được phép sử dụng khoảng 600.000 liều; địa điểm sử dụng tại các tỉnh, thành phố, doanh nghiệp và người chăn nuôi có nhu cầu đăng ký tự nguyện sử dụng vaccine NAVET-ASFVAC. Giai đoạn 2, sau khi có báo cáo đánh giá kết quả sử dụng vaccine NAVET-ASFVAC ở giai đoạn 1, Cục Thú y sẽ báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo việc sử dụng vaccine này ở phạm vi toàn quốc.

Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Ngày 17/5/2022, Viện nghiên cứu Nông nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ cũng đã có thư chính thức gửi Cục Thú y Việt Nam xác nhận vaccine NAVET-ASFVAC đảm bảo an toàn, hiệu lực.

Tuy nhiên, do đây là vaccine lần đầu tiên được sản xuất thương mại trên thế giới nên vào cuối tháng 5/2022, Hội đồng khoa họp của Bộ đã họp đánh giá tổng thể, và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo Cục Thú y và các cơ quan liên quan cấp Giấy chứng nhận lưu hành đối với vaccine NAVET-ASFVAC của Công ty Cổ phần thuốc thú y Trung ương Navetco theo quy định.

“Để cấp phép lưu hành thương mại vaccine dịch tả lợn châu Phi, về nguyên tắc, việc đăng ký và cấp phép lưu hành vaccine dùng trong thú y nói chung, vaccine phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi nói riêng đều phải tuân thủ theo các quy định của Luật Thú y và các quy định hiện hành”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định.

Theo lộ trình được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề ra, từ ngày 3/6 – tức là sau lễ công bố cấp phép thương mại vaccine này, Cục Thú y sẽ tổ chức giám sát chất lượng vaccine NAVET-ASFVAC (đối với chỉ tiêu vô trùng, an toàn và hiệu lực) của 10 lô sản xuất liên tiếp. Đồng thời, tổ chức giám sát việc sử dụng NAVET-ASFVAC theo 2 giai đoạn.

Để làm rõ hơn “kỳ tích” nghiên cứu sản xuất vaccine dịch tả lợn châu Phi của Việt Nam, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến thông tin, trên thế giới đã thất thoát hàng trăm tỷ USD vì dịch bệnh. Thế nên, sau khi biết tin Việt Nam sản xuất thành công vaccine dịch tả lợn châu Phi, nhiều quốc gia đã có thư ngỏ gửi đến xin được mua vaccine của chúng ta.

“Việc sản xuất thành công vaccine cũng có ý nghĩa rất quan trọng với ngành chăn nuôi lợn của Việt Nam. Khi có vaccine sẽ giúp hàng triệu hộ nông dân yên tâm chăn nuôi. Chưa kể, các doanh nghiệp đang có xu hướng đầu tư lớn vào ngành chăn nuôi lợn, khi có vaccine dịch tả lợn châu Phi chúng ta sẽ có công cụ để đàm phán tiến tới xuất khẩu thịt lợn trong thời gian tới”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.

Chu Khôi -