Sập công trình khiến 10 người chết ở Đồng Nai: Trách nhiệm chủ đầu tư thế nào?
Luật sư phân tích trách nhiệm của các đơn vị trong vụ sập tường kinh hoàng ở Đồng Nai khiến 10 người chết, trong đó nhấn mạnh trách nhiệm của chủ đầu tư.
Video: Hiện trường đổ nát sau vụ sập tường 10 người chết ở Đồng Nai
Như thông tin đã đưa, ngày 14/5, một vụ sập tường công trình xảy ra tại công ty AV Healthcare Khu công nghiệp Giang Điền (huyện Trảng Bom, Đồng Nai) khiến 10 người chết, 15 người bị thương.
Ngay sau khi vụ việc xảy ra, Công an tỉnh Đồng Nai đã nỗ lực cứu nạn cứu hộ, tìm kiếm người mất tích trong đống đổ nát, đồng thời mời chủ thầu và những người liên quan đến lấy lời khai.
Trả lời VTC News, luật sư Diệp Năng Bình - Trưởng Văn phòng Tinh Thông Luật, Đoàn Luật sư TP.HCM nhận định, xây dựng là một trong những ngành nghề quan trọng trong nền kinh tế, đang có hướng phát triển tốt trong những năm tới. Tuy nhiên, đây cũng là ngành nghề xảy ra nhiều vụ tai nạn lao động, gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo quy định tại Điều 142 Bộ luật Lao động 2012, tai nạn lao động được hiểu như sau: “Tai nạn lao động là tai nạn gây tổn thương cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong cho người lao động, xảy ra trong quá trình lao động, gắn liền với việc thực hiện công việc, nhiệm vụ lao động”.
Như vậy, tai nạn lao động là những tai nạn xảy ra trong quá trình lao động gắn với việc thực hiện công việc hay nhiệm vụ. Khi có sự cố xảy ra trên các công trường thi công xây dựng thì trước hết phải dừng thi công, thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn, sau đó tìm hiểu để biết rõ trách nhiệm thuộc về đơn vị nào.
Theo luật sư, trong vụ tai nạn lao động này, trách nhiệm trước hết thuộc về nhà đầu tư, đơn vị tư vấn giám sát, thi công, nhà thầu, ban quản lý dự án… Bên cạnh đó, cần tìm hiểu và truy cứu trách nhiệm của chủ đầu tư, tư vấn, giám sát, năng lực hành nghề của công nhân tham gia xây dựng. Sau khi xác định rõ mới có thể quy kết trách nhiệm cuối cùng thuộc về ai.
"Về nguyên tắc, mọi vấn đề về an toàn lao động, bảo hộ lao động và vệ sinh lao động tại công trường thi công xây dựng thì chủ đầu tư công trình là người chịu trách nhiệm trước pháp luật, cơ quan chính quyền các cấp có liên quan khi có sự cố xảy ra.
Nếu chủ đầu cư có cán bộ giám sát an toàn lao động thì trách nhiệm của cán bộ giám sát đó về tai nạn lao động với chủ đầu tư là chuyện nội bộ của chủ đầu tư với nhân viên của mình chứ không phải cứ có cán bộ chuyên trách về an toàn lao động thì cán bộ đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật còn chủ đâu tư thì vô can", luật sư Bình phân tích.
Trách nhiệm của cán bộ giám sát về an toàn lao động thể hiện qua hợp đồng lao động, nội dung phân công, phân nhiệm, quyết định giao nhiệm vụ tại công trường. Đơn vị thi công cũng phải có trách nhiệm chứ không chỉ chủ đầu tư có trách nhiệm khi có tai nạn, sự cố xảy ra.
Luật Xây dựng cũng quy định về quyền và nghĩa vụ của nhà thầu thi công xây dựng công trình: Theo luật cũng chỉ rõ, nhà thầu thi công xây dựng có nghĩa vụ thực hiện đúng hợp đồng, thi công đúng thiết kế tiêu chuẩn xây dựng, bảo đảm chất lượng, tiến độ, an toàn và vệ sinh môi trường, có nhật ký thi công xây dựng công trình, kiểm định vật liệu sản phẩm vật liệu xây dựng, quản lý công nhân lao động trên công trường không gây ảnh hưởng đến khu dân cư chung quanh, chịu trách nhiệm mua bảo hiểm…
Như vậy, nếu như trong quá trình thẩm tra, kiểm định, nhà thầu và các đơn vị chủ đầu tư có những hành vi vi phạm pháp luật, không làm đúng nhiệm vụ cần có, thì cần phải chịu trách nhiệm trước thiệt hại do việc ấy gây ra.
"Tuy nhiên theo thông tin ban đầu hiện trường nơi xảy ra tai nạn là công trình xây dựng tường rào tại nhà máy của Công ty AV Healthcare (Hàn Quốc). Nhà thầu thi công xây dựng công trình trên là Công ty TNHH Hà Hải Nga.
Quá trình xây dựng nhà máy, Công ty AV Healthcare tự thuê đơn vị thi công, xây dựng. Khi công nhân đang làm việc, bức tường bất ngờ sụp đổ, vùi lấp nhiều người. Như vậy, trách nhiệm trước tiên sẽ thuộc về Công ty AV Healthcare", luật sư nhận định.
Theo ông Diệp Năng Bình, nếu công trình xây dựng trái pháp luật, gây thiệt hại về tính mạng của người khác thì sẽ bị xử lý theo quy định tại Điều 298 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) Tội vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.
Theo đó, nếu vi phạm quy định về xây dựng làm chết từ 2 người; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên thì bị phạt tù từ 3-10 năm.
Còn trong trường hợp công trường xây dựng hợp pháp, tất cả các quy trình thực hiện đều đúng theo quy định của pháp luật, không xác định được vi phạm thì sẽ không bị xử lý theo quy định của pháp luật. Trách nhiệm đặt ra ở đây là trách nhiệm bồi thường cho gia đình người bị thiệt hại.
1. Người nào vi phạm quy định về xây dựng trong lĩnh vực khảo sát, thiết kế, thi công, sử dụng nguyên liệu, vật liệu, máy móc, giám sát, nghiệm thu công trình hoặc lĩnh vực khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 224 và Điều 281 của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm:
a) Làm chết người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm:
a) Làm chết 2 người;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.