Sáp nhập Bắc Ninh và Bắc Giang: Vươn mình thành hạt nhân tăng trưởng mới, công xưởng sản xuất quy mô lớn của Việt Nam

Một góc thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. (Nguồn: Vietnamnet)

Cùng nằm trên trục phát triển công nghiệp của vùng Thủ đô Hà Nội, Bắc Ninh là cực tăng trưởng công nghệ cao. Trong khi đó, Bắc Giang nổi bật với các khu công nghiệp quy mô lớn, hạ tầng giao thông ngày càng hoàn thiện và tiềm năng đô thị bứt phá mạnh mẽ.

Trong thời kỳ các trung tâm kinh tế đang chuyển dịch theo mô hình liên kết và tập trung, bước đi hợp nhất này được đánh giá sẽ tạo ra cực tăng trưởng kinh tế mới, từ đó thu hút đầu tư và nâng cao giá trị sản xuất.

Bước phát triển chiến lược về mặt kinh tế

Năm 2024, Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của tỉnh Bắc Giang đạt trên 207.000 tỷ đồng, tỉnh Bắc Ninh đạt trên 232.000 tỷ đồng. Hai địa phương này đều thuộc nhóm các tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước.

Với quy mô kinh tế này, tỉnh Bắc Ninh (mới) sẽ có quy mô GRDP đứng thứ 5 cả nước, chỉ sau TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Đồng Nai.

Tỉnh Bắc Ninh sở hữu sức mạnh trong lĩnh vực công nghiệp điện tử và công nghệ cao khi có sự góp mặt của các tập đoàn đa quốc gia như Samsung, Canon, Foxconn... Đây sẽ là động lực chính thu hút chuỗi cung ứng toàn cầu.

Với Bắc Giang, địa phương này lại sở hữu lợi thế về đất đai rộng lớn, nguồn nhân lực dồi dào cùng truyền thống nông nghiệp công nghệ cao, có các sản phẩm như vải thiều, nông, lâm sản.

Sự kết hợp giữa hai địa phương này hứa hẹn hình thành một hệ sinh thái kinh tế khép kín, giảm thiểu chi phí vận chuyển và tăng cường tính cạnh tranh, tạo tiền đề cho mô hình phát triển vùng kinh tế theo hướng hiện đại và bền vững.

Việc hợp nhất Bắc Ninh và Bắc Giang không chỉ là vấn đề quản lý hành chính mà còn là bước phát triển chiến lược về mặt kinh tế.

Tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh hiện nay đều là các trung tâm công nghiệp lớn, “thủ phủ công nghiệp” ở miền Bắc, nơi có nhiều nhà máy sản xuất của các tập đoàn hàng đầu thế giới.

Dân ca quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hai tỉnh hợp nhất cũng là điều kiện tốt để tỉnh mới trở thành một những công xưởng sản xuất quy mô lớn của Việt Nam và thế giới, tránh được tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, tự phát, thiếu quy hoạch.

Bắc Ninh (mới) sau hợp nhất sẽ hội tụ năng lực công nghiệp, đẩy mạnh chuyển đổi sang nền kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo. Việc tập trung các nguồn lực cho các dự án hạ tầng trọng điểm như cầu đường, cảng biển và trung tâm logistics sẽ là chất xúc tác giúp địa phương này phát triển toàn diện.

Bên cạnh các giá trị kinh tế, hợp nhất Bắc Ninh và Bắc Giang còn mở ra cơ hội đẩy mạnh phát triển hạ tầng đồng bộ. Hiện nay, với những dự án trọng điểm như cao tốc Hà Nội-Bắc Giang và tuyến quốc lộ 1A, hệ thống giao thông của hai tỉnh đã được đầu tư đáng kể.

Ngoài ra, sự kết nối hạ tầng không chỉ hỗ trợ sản xuất mà còn thúc đẩy du lịch văn hóa - lĩnh vực có tiềm năng phát triển mạnh mẽ ở vùng Kinh Bắc.

Với bề dày lịch sử và mật độ di tích văn hóa phong phú, việc xây dựng các tuyến du lịch liên kết giữa những điểm nhấn như hành trình từ chùa Dâu (Bắc Ninh) đến chùa Bổ Đà (Bắc Giang), hay từ làng tranh Đông Hồ đến các làng Quan họ sẽ tạo nên một sản phẩm du lịch độc đáo.

Đặc biệt, di sản Quan họ - đã được UNESCO công nhận - có thể trở thành “thương hiệu” du lịch văn hóa tiêu biểu cho khu vực, thu hút du khách trong và ngoài nước.

Một góc thành phố Bắc Giang. (Ảnh: Nguyễn Kế).

Bắc Ninh (mới) tiếp tục phấn đấu để trở thành thành phố trực thuộc Trung ương

Theo báo cáo của Sở Nội vụ tỉnh Bắc Ninh, việc sắp sếp tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Bắc Giang là phù hợp với truyền thống văn hóa, phong tục, tập quán, tôn giáo tín ngưỡng do cùng có chung nguồn gốc lịch sử, cùng được tách ra từ tỉnh Hà Bắc.

Tỉnh Bắc Ninh (mới) có diện tích tự nhiên 4.718,6 km2; quy mô dân số 3.619.433 người; có 99 ĐVHC cấp xã trực thuộc. Nơi đặt trung tâm chính trị - hành chính tại thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang hiện nay.

Sau khi sáp nhập, tỉnh Bắc Ninh (mới) tiếp tục phấn đấu xây dựng các tiêu chuẩn, tiêu chí đô thị để trở thành thành phố trực thuộc Trung ương theo lộ trình, đảm bảo tiêu chuẩn của thành phố trực thuộc Trung ương về diện tích tự nhiên đạt tỷ lệ 314,6%, tiêu chuẩn về quy mô dân số đạt tỷ lệ 241,3% so với quy định.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Nguyễn Văn Gấu, 2 tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang có nhiều nét tương đồng về phong tục, tập quán, văn hóa do có lịch sử hình thành, gắn bó lâu dài. Sau khi hợp nhất, tỉnh Bắc Ninh (mới) với dư địa, tiềm năng và tương lai phát triển rất lớn.

Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Anh Tuấn khẳng định, hiện nay, Bắc Ninh đang điều chỉnh quy hoạch tỉnh để phục vụ cho xây dựng sân bay và đường kết nối sân bay Nội Bài, Thủ đô Hà Nội.

Thời gian tới, hai tỉnh cần phối hợp để điều chỉnh quy hoạch tỉnh tạo sự thống nhất, kết nối giữa hai địa phương khi hợp nhất tạo sự thống nhất, liên thông, đồng bộ hạ tầng quy hoạch…

Với những lợi thế vượt trội từ sáp nhập, tỉnh Bắc Ninh (mới) sẽ vươn mình trở thành hạt nhân tăng trưởng mới, không chỉ về hành chính mà còn là trung tâm kinh tế, công nghiệp và đô thị hóa của khu vực miền Bắc.

Mục tiêu Bắc Ninh trở thành một trong bốn tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương đang dần trở thành hiện thực, đánh dấu bước phát triển mạnh mẽ, là minh chứng cho khát vọng vươn lên, đổi mới và phát triển trong kỷ nguyên mới.

Tống Thoan