Sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện: Không tăng biên chế, cán bộ cơ bản đáp ứng yêu cầu

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 tới đây.

Đẩy mạnh phân quyền, phân cấp

Bộ Nội vụ cho biết, quan điểm sửa đổi của dự thảo là tiếp tục đẩy mạnh phân quyền, phân cấp triệt để giữa cơ quan nhà nước ở trung ương với địa phương; giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh cho chính quyền địa phương cấp cơ sở theo nguyên tắc “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

Dự thảo cũng đề nghị đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền cho chính quyền địa phương phường để quản lý và phát triển đô thị và đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền cho chính quyền địa phương đặc khu để bảo đảm sự linh hoạt, chủ động ứng phó khi có sự kiện, tình huống đột xuất, bất ngờ xảy ra nhằm bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

TP Hải Dương Ảnh: Phạm Hải

Tinh thần này là để phát huy tính chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương các cấp, nhằm khơi thông mọi nguồn lực để địa phương phát triển, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Việc đổi mới mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của chính quyền địa phương từ 3 cấp xuống còn 2 cấp là để khắc phục triệt để sự chồng chéo, trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cấp chính quyền địa phương.

Việc bỏ cấp trung gian, tinh gọn tổ chức bộ máy cần bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Bởi, chính quyền gần dân, sát dân, sẽ phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Ưu tiên vấn đề cấp bách cần giải quyết

Để bảo đảm cho hoạt động của chính quyền địa phương khi chuyển đổi mô hình chính quyền từ 3 cấp sang 2 cấp diễn ra thông suốt, không bị gián đoạn, chồng chéo, hoặc bỏ sót nhiệm vụ, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của xã hội, người dân, doanh nghiệp, dự thảo Luật quy định những nội dung chuyển tiếp liên quan đến một số vấn đề quan trọng, cấp bách cần ưu tiên giải quyết.

Cụ thể, dự thảo quy định trong thời hạn 2 năm kể từ ngày Luật có hiệu lực thi hành (dự kiến từ ngày 1/7/2025), Chính phủ ban hành văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền phân định lại nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương, đồng thời điều chỉnh các quy định khác có liên quan.

Dự thảo yêu cầu chấm dứt việc tổ chức mô hình chính quyền đô thị đang thực hiện tại thành phố Hà Nội, TPHCM, thành phố Đà Nẵng, thành phố Hải Phòng...

Quy định thời hạn để các cơ quan của chính quyền địa phương cấp huyện (trước khi giải thể) phải bàn giao công việc, hồ sơ, tài liệu, tài chính, ngân sách, trụ sở, tài sản, cơ sở vật chất khác có liên quan cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền (15 ngày).

Việc đưa ra những quy định về hiệu lực và thẩm quyền xử lý các văn bản của chính quyền địa phương cấp huyện (sau khi giải thể) cũng là một trong những ưu tiên cần làm ngay.

Cùng với đó, các cơ quan cũng cần đưa ra các quy định việc tiếp tục thực hiện các công trình, dự án đầu tư, các công việc, việc giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính của chính quyền địa phương cấp huyện chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành nhưng phát sinh vấn đề cần giải quyết.

Ngoài ra, cần có các quy định về việc giao cho UBND cấp tỉnh có thẩm quyền thay đổi trình tự, thủ tục, thẩm quyền để thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp cơ sở.

Đội ngũ cán bộ, công chức sẽ tiếp tục được rà soát, đánh giá và kiện toàn nhằm đáp ứng tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và khung năng lực theo quy định. Ảnh: Thạch Thảo

Dự thảo nêu rõ, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong hệ thống hành chính nhà nước từ trung ương đến địa phương là nguồn nhân lực chủ yếu tổ chức thi hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi.

Theo Nghị quyết số 18 Trung ương khóa 12, đội ngũ này sẽ tiếp tục được rà soát, đánh giá và kiện toàn nhằm đáp ứng tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và khung năng lực theo quy định.

Do vậy, sau khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được ban hành và có hiệu lực, không làm phát sinh tổ chức hành chính mới, không tăng biên chế, nguồn nhân lực cơ bản đáp ứng yêu cầu của công tác triển khai thi hành luật.

Dự thảo Luật gồm 7 chương, 49 điều (giảm 1 điều so với luật hiện hành); trong đó giữ nguyên 9 điều, bỏ 3 điều, bổ sung mới 2 điều; sửa đổi, bổ sung 35 điều.

Nguyễn Thảo