Sắp xét xử phúc thẩm đại án Chuyến bay giải cứu

Cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Ảnh: Nhật Nam

Theo đó, Hội đồng xét xử tại phiên phúc thẩm đại án "Chuyến bay giải cứu" gồm 5 thành viên, trong đó có 2 thẩm phán dự khuyết và do thẩm phán Mai Anh Tài làm chủ tọa phiên tòa. Về phía đại diện VKSND Cấp cao tại Hà Nội tham gia phiên tòa có 3 thành viên. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 4 ngày (từ 20 đến 23/12/2023).

Đến thời điểm hiện tại, có gần 30 luật sư đăng ký tham gia bào chữa cho các bị cáo và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.

Trước đó, tại phiên xét xử sơ thẩm, TAND TP Hà Nội xét xử sơ thẩm 54 bị cáo trong vụ án “chuyến bay giải cứu” về các tội: “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Môi giới hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Sau phiên tòa sơ thẩm, 23 bị cáo và cá nhân có quyền lợi nghĩa vụ liên quan kháng cáo, trong đó cả 4 bị cáo nhận án tù chung thân đều kháng cáo. Tuy nhiên, trong quá trình chuẩn bị xét xử phúc thẩm, 2 bị cáo đã rút đơn kháng cáo, chấp hành hình phạt theo bản án sơ thẩm.

Trong đó, cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng kháng cáo toàn bộ bản án, bị cáo này tiếp tục kêu oan. Tại phiên sơ thẩm, bị cáo Hưng bị tuyên phạt mức án tù chung thân tội “Lừa đảo chiếm đoạt” với số tiền bị quy kết chiếm đoạt là 800.000 USD, tương đương 18,8 tỉ đồng.

Bị cáo Phạm Trung Kiên, nguyên Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Kiên bị TAND TP Hà Nội tuyên phạt mức án tù chung thân về tội Nhận hối lộ.

Nguyên Cục trưởng Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao Nguyễn Hương Lan kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Tại phiên sơ thẩm, bị cáo Lan nhận mức án chung thân về tội Nhận hối lộ. Cùng với bị cáo Lan có bị cáo Vũ Anh Tuấn, nguyên cán bộ Công an bị phạt tù chung thân cũng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Hai bị cáo Nguyễn Thị Thanh Hằng, Lê Hồng Sơn, Công ty Bluesky, cũng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Hằng và bị cáo Sơn còn đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm buộc bị cáo Hoàng Văn Hưng trả lại cho họ số tiền lừa đảo chiếm đoạt hơn 18,8 tỷ đồng.

Bị cáo Trần Minh Tuấn, Giám đốc Công ty Xây dựng Thái Hòa cũng kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Tại phiên sơ thẩm, bị cáo Tuấn bị tuyên phạt tổng mức án 18 năm tù.

Liên quan đến vụ án này, nhiều bị cáo khác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Một số bị cáo kháng cáo xin được hưởng án treo. Riêng bị cáo Võ Thị Hồng kháng cáo xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ngoài ra, ông Nguyễn Hoàng Quân (chồng của bị cáo Hoàng Diệu Mơ) đề nghị được trả lại 2 chiếc điện thoại đã bị tịch thu. Trong trường hợp không được trả lại thì ông Quân xin được mua lại để bảo vệ quyền lợi thông tin cá nhân.

Bà Trần Phi Nga, vợ bị cáo Tô Anh Dũng, cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao kháng cáo một phần nội dung bản án, xin giải tỏa kê biên và cấm dịch chuyển nhà dự án Tây Hồ Tây (Hà Nội) và xin giải tỏa kê biên, cấm dịch chuyển và trả lại sổ đỏ nhà Bắc An Khánh (Hà Nội).

Phiên tòa xét xử phúc thẩm đại án "Chuyến bay giải cứu" dự kiến diễn ra trong 4 ngày. Ảnh: Nhật Nam

Theo cáo trạng, từ tháng 4/2020, Chính phủ cho phép thực hiện chuyến bay giải cứu đưa công dân hồi hương, người dân chỉ phải trả tiền vé máy bay, không mất chi phí cách ly. Sau đó là các chuyến bay combo, người dân tự nguyện trả phí toàn bộ.

Doanh nghiệp có nhu cầu tổ chức chuyến bay combo phải xin chủ trương của UBND cấp tỉnh, thành phố - nơi thực hiện cách ly công dân về nước. Hồ sơ sau đó được gửi về Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao để đơn vị này tổng hợp, lấy ý kiến tổ công tác 5 Bộ (Ngoại giao, Công an, Y tế, Giao thông Vận tải, Quốc phòng).

Từ đầu 2020 đến khoảng giữa năm 2021, nhà chức trách đã cấp phép và tổ chức hơn 1.000 chuyến bay, đưa hơn 200.000 công dân từ 62 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước. Riêng Bộ Ngoại giao đã đề xuất Chính phủ phê duyệt 772 chuyến bay đưa công dân về nước, trong đó có 400 chuyến bay giải cứu, 372 chuyến bay combo.

Để có chi phí "bôi trơn" khi thực hiện các chuyến bay, nhóm 20 doanh nghiệp với hơn 100 pháp nhân phải nâng giá vé, "vẽ" thêm nhiều chi phí phát sinh với khách hàng có nhu cầu về nước giữa đại dịch.

Theo VKS, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra giữa lúc Covid-19 căng thẳng. Các bị can đã lợi dụng dịch bệnh, bất chấp các quy định để trục lợi, khiến uy tín của Việt Nam bị giảm sút. Các hành vi này đã tạo điều kiện cho "thế lực thù địch xuyên tạc, kích động gây hoang mang trong Nhân dân".

25 người đã lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao để nhận hối lộ gần 165 tỷ đồng và gây thiệt hại 10 tỷ đồng. 23 người là đại diện doanh nghiệp đã đưa hối lộ hơn 226 tỷ đồng, 4 người môi giới hối lộ gần 75 tỷ đồng và lừa đảo chiếm đoạt gần 25 tỷ đồng.

Trong đó, Phạm Trung Kiên, nguyên Thư ký Thứ trưởng, nhận hối lộ 253 lần, tổng cộng 42,6 tỷ đồng; Vũ Anh Tuấn, cựu Phó phòng tham mưu Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an, nhận 49 lần 27,3 tỷ đồng; Nguyễn Hương Lan, cựu Cục trưởng Lãnh sự Bộ Ngoại giao 32 lần nhận 25 tỷ đồng; cựu Thứ trưởng Ngoại giao Tô Anh Dũng nhận 37 lần tổng 21,5 tỷ đồng...

Ngoài hành vi đưa nhận hối lộ để thực hiện chuyến bay giải cứu, VKS xác định còn có nhóm bị can đã móc ngoặc để chạy án cho doanh nghiệp. Theo cáo trạng, cựu Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn, cựu Phó giám đốc Công an TP Hà Nội, đã nhận 2,65 triệu USD (khoảng 61,6 tỷ đồng) để chạy án cho Lê Hồng Sơn và Nguyễn Thị Thanh Hằng, Tổng và Phó tổng giám đốc Công ty Bầu trời xanh.

Ông Tuấn khai trừ đi 400.000 USD giữ lại, đã đưa hết 2,25 triệu USD cho bị can Hoàng Văn Hưng (cựu Trưởng phòng điều tra Cục An ninh điều tra Bộ Công an) theo từng lần Hằng chuyển tiền đến.

Minh Dương