Sạt lở kinh hoàng bãi rác Cam Ly: Thảm họa ô nhiễm được báo trước

Khối lượng khổng lồ chất thải tràn xuống phá hủy tài sản của người dân và gây ô nhiễm môi trường

Trận “lũ rác” kinh hoàng

Bước qua dòng nước đen kịt rỉ ra từ bãi rác, bà Lê Thị Hồi (53 tuổi) chỉ vào thửa đất rộng 1.800m2 chứa đầy rác, nói vài ngày trước dưới lớp rác dày hàng mét chính là vườn hoa cẩm tú cầu của gia đình bà. Bà Hồi vừa khóc vừa kể vườn cẩm tú cầu mới cho thu hoạch được hai lần, trong khi loài hoa này có thể cho thu hoạch liên tục từ 9 - 10 năm. Vợ chồng bà đã gom hết vốn liếng và vay mượn thêm để có số vốn hơn 200 triệu đồng lắp hệ thống tưới tiêu, mua cây giống, phân bón và dày công chăm sóc vườn hoa. Bây giờ coi như mất trắng, biết lấy gì để sinh sống, trả nợ?

Vườn hoa cúc của anh Nguyễn Hữu Vũ (32 tuổi) cũng trong tình trạng tương tự. Anh Vũ cho biết hoa cúc trồng trong nhà lồng, nhà kính rộng 1.800m2 đang chuẩn bị cho thu hoạch thì bị vùi trong rác, nhà kính cũng bị giật sập, thiệt hại gần 1 tỷ đồng. Phút chốc mất trắng bao tiền của công sức đổ và khu vườn, đôi vợ chồng trẻ thất thần. Hộ bà Lê Thị Nguyên cũng bị rác chôn vùi 1.800m2 hoa hồng, hộ ông Huỳnh Văn Tâm bị rác lấp mất 1.600m2 rau.

Một số hộ khác bị núi rác tràn xuống làm hư hỏng hàng trăm mét ống dẫn nước dùng để tưới vườn cây. Dòng suối và đường đi của nhiều hộ sản xuất nông nghiệp phía dưới cũng bị núi rác vùi lấp gần hết. Nhiều hộ lo lắng vì đã vào vụ thu hoạch rau hoa nhưng rác làm tắc đường, không thể đưa đi tiêu thụ. Ngoài ra, dòng nước đen kịt, hôi thối nồng nặc từ bãi rác này theo dòng suối chảy xuống khu vực sản xuất nông nghiệp rộng lớn phía hạ lưu, có nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước.

Cần xóa sổ bãi rác Cam Ly

Ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Lạt, cho biết đã trực tiếp tới bãi rác Cam Ly khảo sát và chỉ đạo các phòng chức năng khẩn trương phối hợp thống kê thiệt hại của người dân để có biện pháp hỗ trợ; đồng thời khắc phục hậu quả vụ sạt lở. “Đường đi bị sạt lở, vùi lấp trầm trọng. Chúng tôi đã chỉ đạo sửa đường tạm thời cho người dân thu hoạch rau hoa. Mặt khác, tiến hành vét rác dưới suối để đảm bảo việc tiêu thoát nước”, ông Sơn nói.

Cũng theo ông Sơn, đối với bãi rác Cam Ly, hướng xử lý trước mắt là đào mương để dẫn nước mưa chảy sang hướng khác, không để chảy trực tiếp xuống bãi rác. Sau đó sẽ xây thêm đập để ngăn không cho nước tràn qua, trồng cây xanh bảo vệ đập…

Tuy nhiên theo ý kiến của một số chuyên gia, cần phải đóng cửa bãi rác này bởi vị trí địa lý không phù hợp, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và đã có dấu hiệu quá tải. Bãi rác Cam Ly rộng gần 12ha đã tồn tại hàng chục năm nay, là nơi tập kết rác của toàn thành phố Đà Lạt.

Năm 2008, Cục Bảo vệ môi trường (Bộ TN&MT) từng thanh tra kết luận có nhiều sai phạm trong quản lý và vận hành bãi rác… Qua lấy mẫu không khí, nước thải và nước ngầm tầng nông ở một giếng đào gần bãi rác để phân tích, cơ quan chức năng kết luận có tới hàng chục thông số vượt tiêu chuẩn cho phép nhiều lần. Cục đã đề nghị Sở TN&MT Lâm Đồng xử phạt đơn vị quản lý bãi rác và yêu cầu phải có biện pháp khắc phục.

Năm 2015 bãi rác Cam Ly bị đóng cửa bởi không khắc phục được tình trạng ô nhiễm “vượt ngưỡng”, toàn bộ rác thải của thành phố được chuyển về xử lý tại Nhà máy xử lý chất thải rắn thành phố Đà Lạt do Cty TNHH Môi trường Năng lượng xanh làm chủ đầu tư. Tuy nhiên chỉ sau 1 năm, nhà máy này có nhiều trục trặc nên chỉ xử lý được khoảng 1/4 lượng rác. Phần lớn rác thải của thành phố lại phải đưa về bãi rác Cam Ly xử lý.

Các chuyên gia cho rằng hiện trạng bãi rác Cam Ly vẫn chưa được cải thiện nhiều so với thời điểm bị đóng cửa. Lãnh đạo thành phố Đà Lạt cũng thừa nhận việc xử lý rác ở đây không đảm bảo và đang tính phương án chuyển rác thải của thành phố đến địa điểm khác để xử lý.

Kim Anh