Nga phóng hàng loạt tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo vào các mục tiêu trong lãnh thổ Ukraine, mở đường cho "chiến dịch quân sự đặc biệt" ở nước này. Đầu tiên phải kể đến chính là tên lửa hành trình cực nguy hiểm Kalibr.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết, vũ khí chính xác tầm xa cũng đã được sử dụng để nhắm vào các cơ sở khác ở Ukraine vào tối 19/3 và dầu ngày 20/3.
"Tên lửa hành trình Kalibr được phóng từ Biển Đen nhằm vào nhà máy Nizhyn, nơi sửa chữa các xe bọc thép của Ukraine bị hư hại trong giao tranh", ông nói.
Nga cũng phóng tên lửa hành trình Kalibr từ biển Caspi và tên lửa siêu vượt âm Kinzhal từ không phận Crimea, để phá hủy một cơ sở lưu trữ nhiên liệu do quân đội Ukraine sử dụng.
Nga cũng dùng tên lửa hành trình để tấn công một trung tâm đào tạo tại Ovruch, bắc Ukraine, "giết hơn 100 đặc nhiệm Ukraine và lính đánh thuê nước ngoài", tướng Konashenkov cho biết thêm.
Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết, quân đội Nga đã phóng khoảng 30 quả đạn 3M14, biến thể tấn công mặt đất của tên lửa hành trình Kalibr, ngay trong giai đoạn mở màn chiến dịch.
Tới thời điểm hiện tại Nga đã phóng hơn 1.100 quả tên lửa hành trình các loại, trong đó có rất nhiều tên lửa hành trình Kalibr.
Đây là loại vũ khí từng được hải quân Nga sử dụng rộng rãi trong chiến dịch can thiệp quân sự ở Syria và được coi là một trong những khí tài hiện đại, quan trọng nhất trong biên chế quân đội Nga.
Tên lửa Kalibr được trang bị hệ thống định vị bằng vệ tinh GLONASS và dẫn đường quán tính, bên cạnh đó chúng cũng được trang bị đầu dò radar ARGS-14E có tầm hoạt động 20 km để bám bắt các mục tiêu có độ phản xạ radar lớn.
Tên lửa sử dụng hệ thống đo độ cao và khớp ảnh địa hình, cho phép bay bám sát mặt đất để giảm thiểu khả năng bị phát hiện, khiến đối phương có ít thời gian phản ứng hơn.
Mẫu 3M14 nội địa của Nga có tầm bắn 2.500 km và mang được đầu đạn nặng hơn 400 kg, đủ sức tấn công mọi mục tiêu ở Ukraine nếu phóng từ biển Đen.
Loại tên lửa này có thể triển khai từ ống phóng thẳng đứng trên tàu mặt nước hoặc khai hỏa qua ống ngư lôi của tàu ngầm.
Hạm đội Biển Đen hải quân Nga đóng tại bán đảo Crimea sở hữu nhiều chiến hạm có thể triển khai tên lửa 3M14.
Cụ thể Nga đang có ba tàu hộ vệ Đề án 11356M, bốn tàu tên lửa Đề án 21630, ba hoặc bốn tàu tuần tra Đề án 22160 có thể mang bệ phóng Kalibr dạng container.
Bên cạnh đó Nga còn sở hữu 6 tàu ngầm Đề án 636.3, còn gọi là lớp Kilo cải tiến cũng được trang bị loại tên lửa hành trình nguy hiểm này.
Tên lửa hành trình Kalibr của Nga đã có sự ra mắt bất ngờ kết hợp màn thực chiến khá ấn tượng tại Syria, điều này đã đánh tan thế độc quyền của Mỹ trong việc tấn công phủ đầu bằng tên lửa hành trình Tomahawk bấy lâu.
Sự xuất hiện bất ngờ và hiệu suất thành công trong thực chiến ngoài mong đợi của Kalibr đã giúp Hải quân Nga lột xác để vươn dậy mạnh mẽ, kế thừa vị thế của hải quân Liên Xô hùng mạnh khi nào.
Nga đã phóng khoảng 200 quả tên lửa hành trình Kalibr tại chiến trường Syria, chính điều này đã góp phần không nhỏ vào việc tiêu diệt các nhóm khủng bố tại đây.
Như vậy chỉ 3 năm sau ngày ra mắt vào năm 2012, Kalibr đã chính thức tham chiến.
Tên lửa hành trình Kalibr (được NATO định danh là SS-N-30A) là vũ khí tấn công mặt đất dẫn đường chính xác hàng đầu của Nga.
Tên lửa này lần đầu phóng thử nghiệm từ tàu hộ vệ tên lửa Dagestan vào mùa Xuân năm 2012. Kalibr có chiều dài 8,9 mét, mang theo đầu đạn nặng 450kg, có thể bay với tốc độ cận âm Mach 0,8 (980 km/h).
Tuy Nga không cho biết Kalibr có thể mang đầu đạn hạt nhân hay không, nhưng giới phân tích cho rằng cũng giống như Tomahawk, loại tên lửa của Nga cũng hoàn toàn có thể trang bị đầu đạn hạt nhân chiến thuật.
Tên lửa hành trình Kalibr có nhiều phiên bản khác nhau với các tầm bắn đạt từ 1.500-2.500 km.
Kalibr sử dụng các hệ thống dẫn đường bằng định vị vệ tinh Glonass kết hợp với dẫn đường quán tính.
Hệ thống dẫn đường phức tạp này giúp tên lửa bay sát mặt đất ở độ cao 50m, tự điều chỉnh đường đi dựa theo địa hình thực tế, từ đó tránh sự phát hiện của radar đối phương.
Khi đến gần mục tiêu tên lửa hạ độ cao xuống còn 20 m và tấn công với tốc độ siêu âm, điều này khiến việc đánh chặn nó là rất khó khăn.
Kalibr là một trong những loại tên lửa hành trình tầm xa có độ chính xác đáng nể, khi sai số mục tiêu chỉ vào khoảng 3m.
Quỹ đạo đường bay tên lửa rất phức tạp với sự thay đổi cả về độ cao và hướng bay. Điều đó cho phép nó có thể tiếp cận mục tiêu từ hướng bất ngờ nhất.
Điểm yếu duy nhất của loại tên lửa này là giá thành đắt đỏ. Trong khi Tomahawk của Mỹ chỉ có giá khoảng 1 triệu USD, thì Kalibr lại có giá lên tới 6-7 triệu USD/quả tùy theo số lượng sản xuất.
Việt Hùng