'Sát thủ' bụi mịn ở TP.HCM: Mang khẩu trang bảo vệ ra sao?

Những ngày gần đây, thời tiết từ Bình Thuận đến TP.HCM, thậm chí kéo dài đến Cà Mau lạnh hơn bình thường và từ sáng sớm đến chiều tối có màn sương bao phủ.

Theo ghi nhận của chúng tôi, mặc dù gần 9 giờ sáng 22-9 nhưng nhiều khu vực ở TP.HCM vẫn còn bao phủ bởi lớp sương mù dày đặc.

Theo các chỉ số AQI (viết tắt của Air Quality Index, có nghĩa là chỉ số chất lượng không khí cho biết tình trạng ô nhiễm không khí và mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe của con người) đo được từ các trạm quan trắc chất lượng không khí (đo nồng độ bụi PM 2.5) Air Visual (Mỹ), chỉ số AQI chung ở TP.HCM hiện ở mức 165. Đây là mức cảnh báo có hại cho sức khỏe, nhóm có cơ địa nhạy cảm tránh ra ngoài, những người khác hạn chế ở bên ngoài. Không chỉ ở TP.HCM, chỉ số AQI ở các tỉnh khác cũng ở mức nghiêm trọng như ở Cà Mau, Phan Thiết (Bình Thuận).

Sương mù bao phủ ở Khu đô thị ĐH Quốc gia TP.HCM. Ảnh: Hữu Thống

Theo chuyên gia dự báo thời tiết Lê Thị Xuân Lan, sương mù xuất hiện khi độ ẩm trong không khí phải cao và trong không gian có các hạt nhân ngưng kết để hơi nước bám vào. Vài ngày gần đây, TP.HCM mưa nhiều nên độ ẩm luôn duy trì ở mức 95%-100%, thêm vào đó tại TP lượng khói bụi từ hoạt động sản xuất, lượng khí thải từ xe cộ rất lớn càng làm sương mù dày thêm và lâu tan. Bà Lan khuyến cáo sương mù tại TP.HCM rất độc do kèm theo các chất ô nhiễm, người dân nên mang kính, đeo khẩu trang khi ra đường để bảo vệ mắt và đường hô hấp.

Chỉ số AQI ở TP.HCM hiện cảnh báo mức nghiêm trọng. Ảnh: HL

TS chuyên ngành y tế công cộng Trần Ngọc Đăng, giảng viên ĐH Y dược TP.HCM, cho biết bụi mịn PM 2.5 là các hạt tìm thấy trong không khí, bao gồm cả bụi, muội, khói, hạt chất lỏng, có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 µg/m3 (=1/30 kích thước sợi tóc). Các hạt bụi này vô cùng nguy hiểm bởi chúng có khả năng đi sâu vào cơ thể ảnh hưởng tới hệ hô hấp, tim mạch và não bộ. Theo các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, khẩu trang thông thường như khẩu trang vải không thể lọc được bụi có kích thước nhỏ. Khẩu trang y tế chỉ hạn chế 30%-40% lượng bụi. Để ngăn được bụi PM 2.5 cần sử dụng khẩu trang chuyên dụng. Do đó, người dân cần trang bị khẩu trang N95 hoặc N99. Nếu chỉ có khẩu trang y tế thì cần mang hai cái khẩu trang tròng vào nhau.

Hiệu quả lọc bụi mịn của các loại khẩu trang. Ảnh: Lê Hiếu

Giải thích về hai loại khẩu trang N95 và N99, TS Đăng cho biết đó là tiêu chuẩn phản ánh chất lượng của khẩu trang. N95 có nghĩa là khẩu trang đó có khả năng lọc được 95% bụi, vi khuẩn. Hiện đã có nhiều loại khẩu trang mới đáp ứng tiêu chuẩn N95 nhưng được chế thêm cái van thở nên mang khá là nhẹ nhàng.

Nếu không có tiền để mua N95 thì theo TS Trần Ngọc Đăng, có một số mẹo sau đây có thể giúp tăng khả năng lọc bụi mịn của khẩu trang y tế (dựa trên một nghiên cứu của ĐH Thammasat, Thái Lan) là đeo hai cái khẩu trang y tế hoặc lót một lớp khăn giấy ở bên trong khẩu trang y tế. Cách làm này sẽ tăng độ lọc bụi mịn lên đến 90%. Lưu ý chỉ hai lớp là đủ, nếu đeo nhiều lớp hơn sẽ có tác dụng ngược.

HOÀNG LAN