Satya Nadella tái cấu trúc quyền lực ở Microsoft để thoát cái bóng OpenAI

Giám đốc điều hành Satya Nadella đã cải tổ đội ngũ lãnh đạo cấp cao của Microsoft với hàng loạt thay đổi nhằm giữ cho tập đoàn phần mềm 50 năm tuổi luôn đi trước trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), sau khi tái cấu trúc mối quan hệ với OpenAI.

Satya Nadella đã thực hiện những thương vụ tuyển dụng lớn như bổ nhiệm Jay Parikh (cựu lãnh đạo mảng kỹ thuật của Meta Platforms) làm Phó chủ tịch điều hành bộ phận CoreAI - Platform and Tools, đồng thời thăng chức cho các lãnh đạo kỳ cựu gồm Judson Althoff (phụ trách mảng thương mại) và Ryan Roslansky (giám đốc điều hành LinkedIn, mạng xã hội thuộc sở hữu của Microsoft).

CoreAI - Platform and Tools là đơn vị kỹ thuật mới do Microsoft thành lập đầu năm 2025 với mục tiêu thúc đẩy phát triển nền tảng và công cụ AI cho cả sản phẩm nội bộ lẫn khách hàng bên ngoài.

Theo hơn nửa tá lãnh đạo đương nhiệm và cựu giám đốc Microsoft, Satya Nadella đang phản ứng trước sự cạnh tranh ngày càng tăng trên thị trường AI, đồng thời tìm cách đẩy nhanh tiến độ xây dựng các mô hình AI nội bộ của Microsoft, cũng như nâng cấp công cụ lập trình và ứng dụng.

Satya Nadella cải tổ đội ngũ lãnh đạo cấp cao nhằm giữ cho Microsoft luôn đi trước trong cuộc đua AI - Ảnh: FT

“Phong cách của nhà sáng lập”

“Satya Nadella đang điều hành Microsoft theo phong cách của một nhà sáng lập”, Dee Templeton (phó giám đốc công nghệ Microsoft) cho hay, ám chỉ doanh nhân 58 tuổi người Mỹ gốc Ấn Độ trực tiếp tham gia sâu vào các quyết định và công việc hàng ngày.

Những người thân cận với Satya Nadella cho biết ông cũng cảnh giác vì áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ Amazon và Google, hai gã khổng lồ công nghệ từng bị xem là chậm chân trong lĩnh vực AI, nhưng nay đang tiến rất nhanh về phát triển hạ tầng và mô hình AI.

Microsoft từng có lợi thế sớm trong lĩnh vực AI nhờ khoản đầu tư gần 14 tỉ USD vào OpenAI, nên có quyền tiếp cận đặc biệt với công nghệ của nhà phát triển ChatGPT và được ưu tiên về các hợp đồng trung tâm dữ liệu.

Tuy nhiên, sau khi tái cấu trúc quan hệ đối tác với OpenAI vào tháng 10, Microsoft không còn độc quyền cung cấp trung tâm dữ liệu cho công ty khởi nghiệp AI số 1 thế giới, đồng thời cũng sẽ mất quyền tiếp cận độc quyền các nghiên cứu và mô hình AI của “cha đẻ ChatGPT” từ sau năm 2032.

Trợ lý AI Copilot trong Microsoft 365 đã vượt mốc 150 triệu người dùng hoạt động hàng tháng, theo tiết lộ của công ty với các nhà đầu tư vào tháng 10. Dù vậy, con số này vẫn thấp hơn nhiều so với khoảng 650 triệu người dùng Google Gemini hàng tháng và 800 triệu người dùng ChatGPT hàng tuần.

Cùng lúc đó, các công ty khởi nghiệp như Anthropic, Anysphere và Replit đang dần lấy đi thị phần của Microsoft trong lĩnh vực công cụ lập trình AI.

Để đối phó với những áp lực này, Satya Nadella đã xáo trộn bộ máy lãnh đạo và điều chỉnh cách tiếp cận quản trị của chính mình.

Ông tổ chức các cuộc họp hàng tuần với nhân viên để bàn về sức ép cạnh tranh. Theo những người am hiểu, đây là cách giám đốc điều hành Microsoft chủ động tiếp xúc với nhiều cá nhân ngoài nhóm lãnh đạo cấp cao, qua đó tìm kiếm ý tưởng mới và phát hiện nhân tài.

“Satya muốn tạo cảm giác cấp bách và đang cố gắng phá bỏ một số tầng nấc cứng nhắc để mọi người có thể tiếp cận trực tiếp với ông dễ dàng hơn”, một giám đốc Microsoft nói với trang FT.

Dee Templeton, người chủ trì các cuộc họp này, cho biết mục tiêu là khuyến khích sự hợp tác giữa các nhóm để giúp tập đoàn trị giá 3.630 tỉ USD vận hành với tốc độ nhanh hơn bình thường, đồng thời cắt giảm các tầng nấc quản lý.

Satya Nadella dành nhiều thời gian gặp gỡ các công ty khởi nghiệp, chẳng hạn Applied Compute (do các cựu nhà nghiên cứu OpenAI sáng lập, chuyên phát triển các tác tử AI có thể tự động thực hiện nhiều nhiệm vụ) và nền tảng tuyển dụng Mercor, nhằm hiểu rõ hơn nhu cầu của doanh nghiệp với các công cụ AI.

Trao vị trí quan trọng cho người ngoài

Việc cải tổ đội ngũ lãnh đạo của ông đã trao những vị trí quan trọng cho người ngoài và gây ra một số bất mãn trong nội bộ Microsoft.

Đến từ Meta Platforms, Jay Parikh được giao phụ trách CoreAI - Platform and Tools, đơn vị giám sát các công cụ dành cho nhà phát triển phần mềm.

Jay Parikh được Satya Nadella bổ nhiệm làm Phó chủ tịch điều hành bộ phận CoreAI - Platform and Tools - Ảnh: Internet

Việc bổ nhiệm này nối tiếp vụ tuyển dụng Mustafa Suleyman vào năm ngoái để lãnh đạo Microsoft AI, nỗ lực nội bộ nhằm xây dựng các mô hình AI hàng đầu.

Mustafa Suleyman, đồng sáng lập Google DeepMind, được cấp một ngân sách độc lập và được phép đưa ra thang lương riêng để cạnh tranh giành nhân tài AI, theo hai người am hiểu vấn đề.

“Satya quyết tâm hậu thuẫn các tân binh bất chấp văn hóa nội bộ vốn có của Microsoft. Có sự ghen tỵ trong nội bộ. Mọi người trong đơn vị của Mustafa Suleyman được trả lương cao hơn, nhưng đó là rủi ro đáng chấp nhận”, một giám đốc Microsoft tiết lộ.

Mustafa Suleyman là Giám đốc điều hành Microsoft AI - Ảnh: Internet

Microsoft khẳng định rằng mọi lãnh đạo cấp cao đều có quyền như nhau trong việc tuyển dụng và quản lý nhân sự theo cách phù hợp với mục tiêu kinh doanh, đội ngũ của mình.

Tách biệt với khoản đầu tư vào OpenAI

Soma Somasegar, Giám đốc điều hành tại quỹ đầu tư mạo hiểm Madrona, nhận định những thay đổi của Satya Nadella trong đội ngũ lãnh đạo cấp cao sẽ giúp cắt giảm “thủ tục rườm rà” khi Microsoft củng cố chiến lược AI riêng, tách biệt với khoản đầu tư vào OpenAI.

“Ông ấy muốn tiếp tục thử nghiệm và xem điều gì sẽ mang lại hiệu quả”, Soma Somasegar nhận định.

Sau những thay đổi gần đây, Satya Nadella có 16 cấp dưới trực tiếp, nhìn chung tương đương các năm trước, nhờ việc hợp nhất một số vai trò, gồm cả bán hàng và tiếp thị.

Judson Althoff, Giám đốc mảng kinh doanh thương mại của Microsoft, hiện lãnh đạo các bộ phận tiếp thị, bán hàng, hỗ trợ và vận hành, gồm cả việc thiết lập các ưu tiên cho các nhóm kỹ thuật để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Ryan Roslansky (CEO LinkedIn) được mở rộng phạm vi trách nhiệm, gồm cả bộ phần mềm Office.

Theo FT, những thay đổi này cũng một phần nhằm thử nghiệm kế hoạch kế nhiệm cho một số lãnh đạo cấp cao.

Việc thăng chức cho một số nhân viên trẻ, gồm cả Asha Sharma và Charles Lamanna (đều 37 tuổi), mỗi người phụ trách một nhóm sản phẩm AI khác nhau, là ví dụ cho thấy công ty đang chuẩn bị nguồn nhân lực trẻ cho vị trí hàng đầu trong tương lai.

Satya Nadella đã thăng chức cho Rolf Harms, chiến lược gia lâu năm tại Microsoft, để cố vấn cho ông về tác động kinh tế của AI và cách những yếu tố này ảnh hưởng đến chiến lược chi tiêu, định giá công ty.

Ngoài ra, Satya Nadella nâng vai trò Kathleen Hogan, cựu giám đốc nhân sự, để dẫn dắt một nhóm mới có nhiệm vụ vạch ra chiến lược và cấu trúc doanh nghiệp tương lai của Microsoft.

Những người thân cận với Satya Nadella khẳng định các thay đổi này không phản ánh ý định rời ghế giám đốc điều hành Microsoft sau 11 năm. Ở tuổi 58, bằng độ tuổi người tiền nhiệm Steve Ballmer khi rời vị trí, Satya Nadella được kỳ vọng sẽ tiếp tục điều hành Microsoft thêm nhiều năm nữa.

Charles Fitzgerald, cựu lãnh đạo Microsoft, cho rằng các động thái từ Satya Nadella gợi lại cách tiếp cận của ông ấy sau khi mua lại LinkedIn và GitHub, những đơn vị được phép vận hành tương đối độc lập.

“Satya rất sâu sát với vai trò một người làm sản phẩm nhưng không biết viết mã”, Charles Fitzgerald nói, lưu ý rằng giám đốc điều hành Microsoft quan tâm đến chi tiết nhưng không can thiệp quá sâu vào việc quản lý vi mô của các nhóm.

“Satya đã làm rất tốt trong việc khiến Microsoft trở nên phù hợp hơn so với trước kỷ nguyên AI. Giờ đây, ông ấy đang tối đa hóa việc tận dụng cơ hội này”, Charles Fitzgerald nói thêm.

Sơn Vân