Sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp bệnh nhân cần uống thuốc như thế nào?

1. Vì sao sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp phải uống hormone tuyến giáp suốt đời?

Tuyến giáp là cơ quan sản xuất hormone giúp điều hòa chuyển hóa, tim mạch, thần kinh và nhiều chức năng sống quan trọng khác.

Sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp, tuyến giáp đã bị cắt bỏ hoàn toàn, cơ thể không thể tự tạo ra hormone, do đó người bệnh buộc phải dùng thuốc hormone thay thế.

Ngoài vai trò thay thế hormone, thuốc còn giúp kiểm soát nồng độ hormone kích thích tuyến giáp (TSH) – yếu tố có thể kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư tuyến giáp còn sót lại.

Khác với suy giáp thông thường, ở người bệnh ung thư tuyến giáp, thuốc hormone giáp được sử dụng với hai mục đích song song:

- Bổ sung hormone tuyến giáp cho cơ thể

- Giữ TSH ở mức phù hợp nhằm hạn chế nguy cơ tái phát ung thư.

Chính vì vậy, liều thuốc ở người bệnh ung thư tuyến giáp thường cao hơn liều dùng cho người suy giáp thông thường và cần được điều chỉnh cẩn trọng.

Ung thư tuyến giáp là bệnh thường gặp.

2. Khi nào cần điều chỉnh liều thuốc?

Việc điều chỉnh liều hormone tuyến giáp chủ yếu dựa trên:

- TSH: Chỉ số quan trọng nhất

- FT4: Đánh giá nguy cơ dùng quá liều

- Thyroglobulin (Tg): Theo dõi nguy cơ tái phát ung thư

Không có một mức TSH chung cho tất cả người bệnh ung thư tuyến giáp. Mục tiêu điều trị phụ thuộc vào:

- Nguy cơ tái phát ung thư

- Giai đoạn sau điều trị

- Tuổi và các bệnh lý đi kèm...

Ở người nguy cơ thấp, mục tiêu chủ yếu là duy trì hormone ở mức sinh lý bình thường. Ngược lại, với những trường hợp nguy cơ cao hoặc còn bệnh tồn dư, bác sĩ có thể chỉ định ức chế TSH sâu hơn để hạn chế kích thích tế bào ung thư phát triển.

Một điểm quan trọng người bệnh cần hiểu là mục tiêu TSH không cố định suốt đời. Khi người bệnh đã ổn định lâu dài, không còn dấu hiệu tái phát qua xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh, mức độ ức chế TSH có thể được nới lỏng dần. Việc này giúp giảm nguy cơ biến chứng như:

- Rối loạn nhịp tim

- Loãng xương, đặc biệt ở người cao tuổi.

Do đó, người bệnh cần tái khám định kỳ để bác sĩ điều chỉnh liều thuốc phù hợp theo từng giai đoạn. Người bệnh không được tự ý tăng hoặc giảm liều thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

3. Uống thuốc hormone giáp như thế nào là tốt nhất?

Để thuốc đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần lưu ý:

- Uống thuốc khi bụng đói, trước ăn sáng 30 - 60 phút.

- Uống với nước lọc.

- Tránh uống cùng sữa, cà phê, hoặc các thuốc chứa canxi, sắt trong vòng vài giờ

Uống thuốc không đúng cách có thể làm giảm hấp thu và khiến việc điều chỉnh liều gặp khó khăn.

Quên uống thuốc có nguy hiểm không?

Do thuốc có thời gian tác dụng dài, việc quên một liều đơn lẻ thường không gây hậu quả tức thì. Tuy nhiên, quên thuốc thường xuyên có thể làm TSH tăng kéo dài, từ đó:

- Gây suy giáp

- Tăng nguy cơ ung thư tái phát.

Nguy cơ nếu dùng thuốc không đúng liều

Việc dùng thuốc không phù hợp có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:

- Dùng quá liều: Có thể dẫn đến hồi hộp, tim đập nhanh, rung nhĩ, loãng xương

- Dùng thiếu liều: Gây mệt mỏi, suy giáp và làm tăng nguy cơ ung thư tái phát

Cả hai tình trạng này đều ảnh hưởng lớn đến sức khỏe lâu dài của người bệnh. Vì vậy, người bệnh cần duy trì thói quen uống thuốc đều đặn và đúng liều mỗi ngày.

Người bệnh cần duy trì thói quen uống thuốc đều đặn và đúng liều mỗi ngày theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Việc sử dụng hormone giáp sau phẫu thuật ung thư tuyến giáp là bắt buộc và lâu dài. Điều trị hiệu quả không chỉ phụ thuộc vào thuốc, mà còn vào uống thuốc đúng cách, t6heo dõi định kỳ, tuân thủ chặt chẽ chỉ định của bác sĩ... Quản lý hormone tuyến giáp là quá trình lâu dài, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa người bệnh và bác sĩ để đảm bảo sức khỏe ổn định và hạn chế nguy cơ tái phát ung thư.

TS.BS.Nguyễn Vinh Quang