Sau Trung Quốc, DN Việt Nam muốn xây 'chung cư' nghìn tỷ để nuôi lợn
Trước đề xuất của doanh nghiệp về việc xây chung cư cao tầng nuôi lợn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa có tờ trình báo cáo và xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.
Hai doanh nghiệp muốn xây chung cư nuôi lợn
Trong tờ trình, Bộ NN&MT dẫn một loạt văn bản là căn cứ pháp lý, trong đó khuyến khích cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, công nghệ tiên tiến, công nghệ mới để nâng cao năng suất, chất lượng và bảo đảm an toàn sinh học, bảo vệ môi trường. Đó là Luật Chăn nuôi; Chiến lược phát triển chăn nuôi giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045; Đề án “Phát triển công nghiệp chuồng trại và xử lý chất thải chăn nuôi đến năm 2030”...
Đặc biệt, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ, đặc biệt là công nghệ số để tối ưu hóa quy trình sản xuất, quản lý môi trường.
Về tiêu chuẩn cụ thể, năm 2024, Việt Nam đã ban hành TCVN 14209:2024 quy định các yêu cầu chung đối với Trại nuôi lợn nhiều tầng; quy trình chăn nuôi, vệ sinh thú y, an toàn sinh học và xử lý chất thải.

Thịt lợn là thực phẩm chính, chăn nuôi lợn là ngành chủ lực ở nước ta. Ảnh: BAF
Theo Bộ NN&MT, chăn nuôi lợn là ngành chủ lực của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại.
Năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu, đứng thứ 6 thế giới. Tiêu thụ thịt lợn của người Việt Nam đứng thứ 4 thế giới, tăng từ 30 kg thịt xẻ/người/năm (năm 2021) lên 37,04 kg thịt xẻ/người/năm (năm 2024).
Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp, chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh. Vì vậy, khi dịch tả lợn châu Phi xảy ra đã phải tiêu hủy hơn 9 triệu con lợn, gây tổn thất hơn 30.000 tỷ đồng.
Tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng có thời điểm tăng tới 105.000 đồng/kg, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng CPI trong nước tăng tới 6,73%.
Đến nay, CTCP Nông nghiệp BAF Việt Nam và CTCP Xuân Thiện Thanh Hóa đã có văn bản gửi Bộ NN&MT xin ý kiến về triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng.
Trong đó, BAF Việt Nam hợp tác chiến lược với Tập đoàn Muyuan (Trung Quốc), đơn vị chăn nuôi lợn lớn nhất thế giới, đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh. Dự án có quy mô 64.000 lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm/năm; tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Khi vận hành toàn bộ công suất, dự án có thể mang lại cho BAF Việt Nam doanh thu hàng năm từ 12.000-13.000 tỷ đồng, thời gian hoàn vốn dự kiến từ 5-5,5 năm.
Từ thực tế trên, Bộ NN&MT xin ý kiến của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam.
Trung Quốc có 4.500 chung cư nuôi lợn, giải quyết khủng hoảng thịt
Dẫn chứng mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng đã được triển khai nhiều năm nay tại Trung Quốc, Bộ NN&MT cho biết thịt lợn cũng là loại thực phẩm chính, chiếm hơn 60% tổng lượng thịt tiêu thụ tại nước này.
Đây là quốc gia sản xuất và tiêu thụ thịt lợn lớn nhất thế giới, chiếm gần 50% sản lượng toàn cầu.
Thế nhưng, dịch tả lợn châu Phi xảy ra năm 2018 đã làm chết hoặc bị tiêu hủy khoảng 40-50% tổng đàn lợn (tương đương 200-250 triệu con) và khoảng 40% trang trại chăn nuôi lợn nhỏ lẻ phải đóng cửa. Hệ quả, nguồn cung thịt lợn sụt giảm nghiêm trọng, từ 54 triệu tấn năm 2018 xuống còn 36 triệu tấn năm 2019.
Áp lực nguồn cung đã làm giá thịt lợn tăng vọt tăng 300% vào tháng 11/2019 so với cùng kỳ 2018.
Mặt khác, quỹ đất nông nghiệp hạn chế và ô nhiễm môi trường từ chăn nuôi đã cản trở việc mở rộng sản xuất.
Để giải quyết những thách thức trên, chính phủ Trung Quốc đã thúc đẩy các giải pháp ứng dụng công nghệ cao, hiện đại hóa trong chăn nuôi.
Năm 2018, Trung Quốc bắt đầu triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. Đến nay, Trung Quốc đã có hơn 2.000 mô hình, gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn; cung cấp hàng năm khoảng 2,65 triệu con nái sinh sản, hơn 30 triệu con lợn thịt. Đáng chú ý, có những “chung cư” nuôi lợn ở Trung Quốc cao tới 26 tầng.
Bộ NN&MT cho rằng, mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với chăn nuôi truyền thống.
Theo đó, tại các chung cư nuôi lợn áp dụng công nghệ hiện đại, chăn nuôi thông minh như: AI, Blockchain, giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh, ước lượng tăng khối lượng cơ thể hàng ngày, khối lượng xuất bán...
Không chỉ vậy, mức độ an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh.
Ngoài ra, mô hình còn tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng, tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát 2.000 con lợn, nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Mô hình này bước đầu góp phần giải quyết bài toán về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn tại Trung Quốc, Bộ NN&MT nhấn mạnh.