Sau X, Starlink trở thành 'chiến trường' mới giữa Elon Musk và Brazil

Tổng thống Brazil - Luiz Inacio Lula da Silva cũng ủng hộ quyết định đình chỉ X của Thẩm phán Tòa án Tối cao Alexandre de Moraes. Thẩm phán nhận thấy X đã cho phép người dùng đăng các thông điệp thù địch và thông tin sai lệch về hệ thống bỏ phiếu điện tử của Brazil, làm suy yếu nền dân chủ nước này.

"Ngành tư pháp Brazil có thể đã đưa ra một tín hiệu quan trọng rằng thế giới không có nghĩa vụ phải chấp nhận hệ tư tưởng cực hữu của Elon Musk chỉ vì ông ta giàu có", ông Luiz Inacio Lula da Silva cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNN Brasil.

Phản ứng về động thái trước đó của thẩm phán về việc đóng băng các tài khoản Starlink có thể sử dụng trả tiền phạt mà X nợ, Elon Musk cho biết ông sẽ tìm cách thu hồi tài sản ở Brazil, nhưng không nói rõ bằng cách nào.

Hôm 2.9, Starlink một lần nữa lại lọt vào tầm ngắm của chính quyền Brazil khi từ chối tuân thủ lệnh từ Alexandre de Moraes yêu cầu tất cả nhà cung cấp internet chặn quyền truy cập trong nước vào X.

Một quan chức cấp cao tại Cơ quan quản lý viễn thông Brazil (Anatel) cho biết các biện pháp trừng phạt với Starlink vì không tuân thủ có thể bao gồm cả việc thu hồi giấy phép hoạt động tại Brazil.

Artur Coimbra, Ủy viên của Anatel, nói với Reuters rằng cơ quan quản lý đang thanh tra tất cả nhà khai thác viễn thông Brazil để đảm bảo họ đã chặn truy cập X.

Starlink là công ty duy nhất nói với Anatel rằng sẽ không tuân thủ phán quyết của thẩm phán, Artur Coimbra thông báo.

Starlink không trả lời ngay lập tức khi được Reuters đề nghị bình luận.

Trước đó, Starlink nói với Anatel rằng từ chối xóa X khỏi dịch vụ của mình cho đến khi lệnh đóng băng các tài khoản công ty trong ngân hàng ở Brazil được dỡ bỏ. Anatel đã xác nhận thông tin này với Reuters đầu ngày 2.9.

Tuần trước, Alexandre de Moraes đã đóng băng các tài khoản của Starlink sau khi X không trả tiền phạt do không tuân thủ lệnh từ tòa án.

Thị trường lớn thứ sáu

Đầu ngày 2.9, một hội đồng của Tòa án Tối cao Brazil đã bỏ phiếu nhất trí duy trì lệnh đình chỉ hoạt động của X tại quốc gia này vì không tuân thủ lệnh từ tòa án.

Tuần trước, Alexandre de Moraes phán quyết rằng X nên bị đình chỉ tại Brazil vì không chỉ định đại diện pháp lý tại địa phương theo yêu cầu của luật pháp và bỏ qua thời hạn tuân thủ.

Các thẩm phán Flavio Dino, Cristiano Zanin, Carmen Lucia và Luiz Fux đứng về phía Alexandre de Moraes. Ba thẩm phán trong hội đồng cho biết lệnh đình chỉ hoạt động có thể được đảo ngược nếu X tuân thủ các phán quyết trước đó.

X không trả lời ngay lập tức về quyết định của hội đồng.

X đã bị chặn với hầu hết người Brazil từ sáng sớm 31.8 sau quyết định từ Alexandre de Moraes, song một số người vẫn tiếp tục truy cập được mạng xã hội này thông qua VPN (mạng riêng ảo) và các phương tiện khác. Alexandre de Moraes đã dọa sẽ phạt 50.000 reais (8.902,66 USD) một ngày với những người sử dụng VPN để truy cập X, dù vẫn chưa rõ mức độ thực thi của mối đe dọa đó.

Brazil là thị trường lớn thứ sáu của X trên toàn cầu với khoảng 21,5 triệu người dùng tính đến tháng 4, theo Statista.

Alexandre de Moraes và Elon Musk, tỷ phú sở hữu cổ phần kiểm soát tại Starlink, đã bị mắc kẹt trong một cuộc đấu đá kéo dài nhiều tháng sau khi X phản đối lệnh chặn các tài khoản bị nhà điều tra cáo buộc là phát tán thông tin sai lệch và thù hận.

Trong khi những người bảo vệ Alexandre de Moraes coi ông là một chiến binh bảo vệ nền dân chủ, một số người chỉ trích thẩm phán này sử dụng phương pháp cứng rắn với các chính trị gia và doanh nhân.

Elon Musk lập luận rằng Alexandre de Moraes đã tìm cách kiểm duyệt người dùng. Tỷ phú giàu nhất thế giới đóng cửa văn phòng X tại Brazil vào tháng 8 mà không bổ nhiệm một đại diện mới, dẫn đến việc đình chỉ.

Hôm 2.9, Elon Musk trả lời "chính xác" cho một bài đăng mô tả việc đình chỉ X là một cuộc tấn công vào quyền tự do ngôn luận và quyền của người Brazil.

Chánh án Luis Roberto Barroso, người không có mặt trong hội đồng đánh giá, cho biết việc X loại bỏ các đại diện pháp lý để tránh tuân thủ các quyết định của tòa án "là hành vi không thể chấp nhận được ở bất kỳ đâu trên thế giới".

Hiện X vẫn không thể truy cập được với hầu hết người dùng ở Brazil nếu không dùng VPN hay proxy.

Cơ quan quản lý viễn thông Brazil đe dọa sẽ trừng phạt Starlink của Elon Musk vài giờ sau khi tòa án tối cao cấm mạng xã hội X ở nước này - Ảnh: Reuters

Cuối tháng 8, Elon Musk ám chỉ rằng ông phải cẩn thận hơn về nơi mình đến sau khi Pavel Durov, Giám đốc điều hành Telegram, bị bắt tại Pháp.

Là chủ sở hữu X, Elon Musk đang phải đối mặt với sự giám sát trên thế giới về việc người dùng phát tán thông tin sai lệch trên nền tảng truyền thông xã hội mà ông mua lại với giá 44 tỉ USD vào tháng 10.2022. Tỷ phú 52 tuổi người Mỹ viết trên X rằng ông có thể chỉ di chuyển đến các quốc gia mà quyền tự do ngôn luận được "bảo vệ theo hiến pháp", nhằm tránh nguy cơ bị bắt giữ hoặc gặp rắc rối do các phát ngôn của mình. Elon Musk phản hồi như vậy sau bài đăng cảnh báo ông cân nhắc đến những tác động của nơi sẽ đến.

Pavel Durov, tỷ phú 39 tuổi gốc Nga, bị bắt hôm 24.7 tại sân bay gần Paris (thủ đô Pháp) và phải đối mặt với các cáo buộc về tội phạm liên quan đến hoạt động bất hợp pháp trên nền tảng của mình, gồm nội dung khiêu dâm trẻ em, buôn bán ma túy và giao dịch gian lận.

Elon Musk lên tiếng bảo vệ Pavel Durov kể từ khi Giám đốc điều hành Telegram bị bắt và chỉ trích việc này là vi phạm quyền tự do ngôn luận, cảnh báo rằng điều đó báo hiệu một "thời kỳ nguy hiểm".

Pháp có luật bảo vệ quyền tự do ngôn luận, được đưa vào hiến pháp nước này.

Trong một bài đăng trên X đầu tuần, Tổng thống Pháp - Emmanuel Macron đã chỉ trích những gì ông gọi là "thông tin sai lệch" về vụ bắt giữ Pavel Durov.

"Việc bắt giữ Giám đốc điều hành Telegram trên lãnh thổ Pháp diễn ra như một phần của cuộc điều tra tư pháp đang được thực hiện. Đây không phải là quyết định chính trị. Quyết định tùy thuộc vào thẩm phán", ông Emmanuel Macron viết trên X.

Elon Musk và Pavel Durov có nhiều điểm chung. Cả hai đều điều hành nền tảng bị chỉ trích vì thiếu kiểm duyệt nội dung. Những người chỉ trích cho rằng cách tiếp cận khoan dung của Telegram đã tạo điều kiện cho hoạt động tội phạm phát triển mạnh.

Telegram là ứng dụng nhắn tin và mạng xã hội phổ biến tương tự như WhatsApp. Ứng dụng nhắn tin được mã hóa này, với gần 1 tỉ người dùng, đặc biệt có ảnh hưởng ở Nga, Ukraine và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.

Elon Musk cũng phải đối mặt với sự chỉ trích vì người dùng phát tán thông tin sai lệch trên X.

Vào tháng 8, các cuộc bạo loạn cực hữu đã nổ ra trên khắp Anh sau vụ đâm chết người tại một lớp học khiêu vũ dành cho trẻ em. Các cuộc bạo loạn này một phần do thông tin sai lệch, được lan truyền trên X, rằng kẻ tấn công trong vụ đâm chết người nhập cảnh trái phép vào Anh.

Bản thân Elon Musk bị cáo buộc đổ thêm dầu vào lửa bằng các bài đăng về bạo lực, gồm cả tweet tuyên bố "nội chiến là điều không thể tránh khỏi" bên dưới một video về tình trạng hỗn loạn cực hữu ở Anh.

Một cựu giám đốc Twitter thậm chí còn gợi ý Elon Musk nên bị bắt nếu bị phát hiện đã gây ra tình trạng bất ổn tại Anh.

Sơn Vân