Sẽ có 'siêu biến thể' do Omicron kết hợp Delta?

Trên đây là cảnh báo của Giám đốc y tế hãng dược Moderna Paul Burton.

Theo ông Burton, nếu hai biến thể Omicron và Delta lây nhiễm vào cùng một tế bào, chúng có thể hoán đổi ADN và kết hợp để tạo ra một phiên bản mới của virus SARS-CoV-2 nguy hiểm hơn. Điều này có khả năng xảy ra cao vì số lượng ca mắc Delta và Omicon ở Anh đang rất lớn.

Các nhà nghiên cứu từng cảnh báo về hiện tượng này, được khoa học gọi là "sự kiện tái tổ hợp". Dù nó có thể xảy ra nhưng đòi hỏi những điều kiện nhất định và không thể kiểm soát được.

Giám đốc y tế hãng dược Moderna Paul Burton. Ảnh: Daily Mail

Chỉ có 3 chủng Covid-19 được tạo ra bởi virus hoán đổi gien từng được ghi nhận cho đến nay. Thay vào đó, virus chủ yếu dựa vào các đột biến ngẫu nhiên để tạo ra nhiều biến thể hơn.

"Đã có một số bài báo được xuất bản lại từ Nam Phi về đại dịch khi nhiều người - chắc chắn bao gồm bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch - có thể chứa cả hai loại virus" - ông Burton nói.

Tuy nhiên, hầu hết khu vực đều có các biến thể trội nên việc bị nhiễm hai chủng virus cùng lúc là điều khó xảy ra.

Đối với 3 chủng Covid-19 được tạo ra bởi virus hoán đổi gien, không có trường hợp nào dẫn tới một đợt bùng phát dịch lớn hoặc tạo ra một phiên bản virrus nguy hiểm hơn.

Một sự kiện tái tổ hợp xảy ra ở Anh khi biến thể Alpha hợp nhất với B.1.177 (biến thể xuất hiện lần đầu ở Tây Ban Nha) vào cuối tháng 1 năm nay. Mặc dù vậy, nó chỉ lây nhiễm trên 44 người trước khi biến mất.

Các nhà khoa học ở California - Mỹ cho biết họ đã xác định được một biến thể tái tổ hợp khác vào đầu tháng 2 với chủng Kent hợp nhất với B.1.429 song cũng rất ít trường hợp bị nhiễm và nó nhanh chóng lùi vào quá khứ.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen ngày 15-12 cho biết biến thể Omicron có thể sẽ chiếm ưu thế ở châu Âu vào giữa tháng 1 năm sau.

Châu Âu đang lo ngại làn sóng Omicron. Ảnh: Reuters

Bà Von der Leyen nói rằng làn sóng Covid-19 hiện tại ở châu Âu vẫn do biến thể Delta gây ra nhưng điều quan trọng là phải triển khai thêm các loại vắc-xin và tiêm tăng cường để chống lại chủng virus mới.

Theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC), khoảng 25 quốc gia châu Âu đã xác nhận trường hợp mắc biến thể Omicron.

Đáng lo ngại, tất cả 3 loại vắc-xin Covid-19 được Mỹ cấp phép sử dụng dường như ít có tác dụng bảo vệ hơn đáng kể đối với biến thể Omicron, Reuters dẫn một nghiên cứu được công bố ngày 14-12.

Các nhà nghiên cứu tại bệnh viện đa khoa Massachusetts, Harvard và Viện Công nghệ Massachusetts đã xét nghiệm máu từ những người được tiêm vắc-xin Moderna, Johnson & Johnson hoặc Pfizer/BioNTech, sau đó rút ra kết luận kể trên. Tin vui là mũi vắc-xin tăng cường có thể khôi phục hiệu lực bảo vệ trước biến thể Omicron.

Phạm Nghĩa