Siết chặt quản lý để quỹ từ thiện hoạt động minh bạch, hiệu quả

Một trong những quy định mới đáng chú ý lần này, dự thảo đề xuất cấm quỹ từ thiện, quỹ xã hội thực hiện hoạt động nhận tiền gửi, cho vay, góp vốn đầu tư. Đây là cơ chế chặn từ gốc nguy cơ biến quỹ từ thiện thành công cụ kinh doanh trá hình.

Điểm quan trọng là chi phí để triển khai các hoạt động hỗ trợ được khống chế không vượt quá 7% tổng nguồn lực, nhằm bảo đảm tối đa các khoản huy động được cho cộng đồng.

Dự thảo Nghị định cũng bổ sung chế tài xử lý vi phạm, quy định rõ trách nhiệm của Bộ Tài chính và UBND các cấp trong việc kiểm tra, giám sát quỹ. Điều này được kỳ vọng sẽ khép lại những kẽ hở từng gây tranh cãi trong công tác từ thiện thời gian qua.

Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ thẩm quyền giải quyết thủ tục thành lập và quản lý quỹ. Trong đó, Bộ Nội vụ xử lý hồ sơ đối với quỹ có phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh; UBND cấp tỉnh giải quyết quỹ cấp tỉnh, trong đó có trường hợp tổ chức, cá nhân nước ngoài góp tài sản; UBND cấp xã giải quyết hồ sơ quỹ hoạt động trong phạm vi xã.

Cách phân quyền này vừa bảo đảm sự giám sát chặt chẽ, vừa rút ngắn khoảng cách giữa người dân và cơ quan có thẩm quyền. Đặc biệt, dự thảo bổ sung quy định mở như thành viên Hội đồng quản lý quỹ nếu tái cử không phải nộp lại phiếu lý lịch tư pháp, nhằm giảm gánh nặng thủ tục.

Dự thảo Nghị định là điều chỉnh mức tài sản tối thiểu khi thành lập quỹ. Theo tính toán dựa trên chỉ số giá tiêu dùng 2019-2025, mức đóng góp ban đầu được nâng lên 1,24 lần so với quy định hiện hành.

Cụ thể, đối với công dân, tổ chức Việt Nam, quỹ toàn quốc/liên tỉnh tăng từ 6,5 tỷ lên 8 tỷ đồng; quỹ cấp tỉnh từ 1,3 tỷ lên 1,6 tỷ đồng; quỹ cấp xã từ 25 triệu lên 100 triệu đồng.

Đối với trường hợp có tổ chức, cá nhân nước ngoài góp vốn, quỹ toàn quốc/liên tỉnh tăng từ 8,7 tỷ lên 10,8 tỷ đồng; quỹ cấp tỉnh từ 3,7 tỷ lên 4,6 tỷ đồng; quỹ cấp xã từ 620 triệu lên 1,2 tỷ đồng.

Quy định này nhằm phản ánh sát thực hơn giá trị tài sản, đồng thời bảo đảm quỹ có năng lực tài chính ổn định để duy trì hoạt động lâu dài.

Theo Bộ Nội vụ, các thay đổi lần này vẫn kế thừa những quy định còn phù hợp của các nghị định trước, nhưng bổ sung và hoàn thiện để vừa tạo điều kiện cho quỹ phát triển, vừa ngăn chặn lợi ích nhóm.

An Nhiên