Siết hoạt động thanh toán 'khống' thẻ tín dụng: Ngân hàng phải đánh giá, phân loại rủi ro

Ngân hàng Nhà nước đang trình Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư 19/2016 quy định về hoạt động thẻ ngân hàng. Trong đó, dự thảo sửa đổi, bổ sung nhiều quy định theo hướng siết chặt hơn hoạt động của thẻ ATM và thẻ tín dụng.

Trong đó, đáng lưu ý, đối với các hành vi bị cấm, Dự thảo sửa đổi, bổ sung các hành vi, bao gồm: cấm sử dụng thẻ để thanh toán ra nước ngoài cho các giao dịch kinh doanh, mua bán ngoại tệ, chứng khoán trên sàn thương mại điện tử nước ngoài; cấm sử dụng thẻ để thực hiện các giao dịch cho các mục đích rửa tiền, tài trợ khủng bố, lừa đảo, gian lận và các hành vi vi phạm pháp luật khác.

Cấm thực hiện, tổ chức thực hiện hoặc tạo điều kiện để người khác thực hiện các hành vi giao dịch thẻ gian lận, giả mạo; giao dịch thanh toán khống tại đơn vị chấp nhận thẻ.

Riêng đối với thẻ tín dụng, Dự thảo quy định thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ; nạp, rút tiền mặt theo thỏa thuận giữa chủ thẻ với tổ chức phát hành thẻ.

Không được sử dụng hạn mức thẻ tín dụng để chuyển khoản (hoặc ghi có) vào tài khoản thanh toán, thẻ trả trước, ngoại trừ trường hợp chuyển khoản (hoặc ghi có) vào tài khoản thanh toán, thẻ trả trước của đơn vị chấp nhận thẻ với mục đích thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ.

Hoạt động thanh toán "khống" thẻ tín dụng đang khá phổ biến

Với thẻ trả trước vô danh, chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ hợp pháp tại thiết bị chấp nhận thẻ ở Việt Nam và không được sử dụng để giao dịch trên Internet, thiết bị di động. Đồng thời, chủ thẻ trả trước vô danh cũng không được rút tiền mặt.

Đáng chú ý, Ngân hàng Nhà nước cũng quy định theo hướng tăng cường vai trò, trách nhiệm của tổ chức thanh toán thẻ đối với đơn vị chấp nhận thẻ, nhằm quản lý, giám sát chặt chẽ hơn đơn vị chấp nhận thẻ.

Cụ thể, các ngân hàng, tổ chức tín dụng phải đánh giá, phân loại rủi ro lần đầu và định kỳ với đơn vị chấp nhận thẻ phù hợp với đặc điểm ngành, nghề kinh doanh.

Các bước đánh giá tối thiểu bao gồm: Sàng lọc đơn vị chấp nhận thẻ; xác minh danh tính của đơn vị chấp nhận thẻ; kiểm tra thông tin về ngành, nghề kinh doanh và chủ sở hữu của đơn vị chấp nhận thẻ; phân tích mô hình và hoạt động kinh doanh của đơn vị chấp nhận thẻ; phân tích nội dung trang điện tử của đơn vị chấp nhận thẻ (nếu có); kiểm tra việc tuân thủ các yêu cầu bảo mật đối với hệ thống thẻ của đơn vị chấp nhận thẻ; đánh giá rủi ro tín dụng.

Dự thảo thông tư mới của Ngân hàng Nhà nước được xây dựng trong bối cảnh hoạt động thanh toán “khống” qua thẻ tín dụng diễn ra phổ biến, công khai. Nhiều đơn vị chấp nhận thẻ không phát sinh hoạt động mua bán hàng hóa, dịch vụ nhưng vẫn quẹt thẻ để khách hàng rút tiền mặt, đồng thời hưởng phí dịch vụ.

Đầu tháng 8/2019, Ngân hàng Nhà nước đã phải ban hành văn bản tới các đơn vị liên quan, yêu cầu tăng cường kiểm soát, giám sát hoạt động phát hành và sử dụng thẻ tín dụng.

Hà Loan