Sở GD&ĐT Hà Nội chậm ứng phó bão, 'đẩy' phụ huynh phản ứng nhanh?

“Hôm nay đúng là một trải nghiệm nhớ đời của mấy bố con. Quãng đường từ nhà đến trường con chỉ 1km, mọi hôm đi xe máy chưa tới 5 phút, mà hôm nay mất 3 giờ cả đi lẫn về vì phải lội nước”, đó là chia sẻ của một phụ huynh trong số ngàn phụ huynh đã phải vật lộn trong mưa bão nhiều giờ để đưa đón con đi học. Nhiều học sinh đã phải ở lại trường đến tối muộn.

Quyết định cho học sinh nghỉ học vào trưa ngày 30/9 của Sở GD&ĐT Hà Nội được đánh giá là chậm đã khiến nhiều phụ huynh bức xúc.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, bão số 10 (Bualoi) được cảnh báo từ ngày 29/9 sẽ gây mưa lớn, ngập diện rộng tại Hà Nội và các tỉnh lân cận. Nhiều địa phương lân cận như Hải Phòng, Thái Bình, Phú Thọ… đã cho học sinh nghỉ học cả ngày 30/9 để đảm bảo an toàn.

Học sinh lội nước đi học trong mưa bão. Ảnh: MXH.

Trong khi đó, đến trưa ngày 30/9, Sở GD&ĐT Hà Nội mới ban hành Công văn số 3978 gửi các đơn vị trực thuộc về ứng phó với cơn bão, trong đó thông báo cho học sinh nghỉ học từ buổi chiều. Sự chậm trễ khiến hàng vạn phụ huynh và học sinh Hà Nội bị động, gây bất tiện.

Mưa lớn khiến hàng loạt tuyến phố Hà Nội ngập sâu, giao thông tê liệt. Phụ huynh phải rời cơ quan giữa trưa để đón con trong cảnh nước ngập tới nửa bánh xe trên đường tắc nghẽn, đến tối còn chưa tới được trường con.

Nhiều học sinh, đặc biệt ở bậc tiểu học, phải ở lại trường đến tối mới được bố mẹ đón về. Có trường phải nhờ lực lượng quân đội dùng xe chuyên dụng chở học sinh đến điểm khô ráo để phụ huynh đón. Một số trường phải bố trí suất ăn, chỗ nghỉ tại chỗ cho học sinh không thể về nhà. Thậm chí có trường chuẩn bị phương án để học sinh ở lại qua đêm.

Trên mạng xã hội, nhiều phụ huynh bày tỏ bức xúc về sự chậm trễ của Sở GD&ĐT Hà Nội trong việc ra quyết định nghỉ học cho học sinh trong ngày 30/9. “Không ai muốn cho con nghỉ học, nhưng an toàn phải đặt lên hàng đầu. Dự báo bão đã có, lẽ ra, Sở GD&ĐT phải ra quyết định kịp thời, thậm chí từ tối hôm trước để phụ huynh chủ động”, một phụ huynh chia sẻ.

Trao đổi với PV Tri Thức & Cuộc Sống, một số giáo viên đánh giá, Sở GD&ĐT Hà Nội đã phản ứng quá chậm. “Kịch bản bão đã được dự báo trước, lượng mưa cũng đã được cảnh báo. Thành phố chậm cả trong khâu ra quyết định lẫn xử lý sự cố”, một giáo viên cho hay.

Một học sinh Trường THPT Nguyễn Gia Thiều đến trường ngày 30/10. Ảnh: Cô giáo cung cấp.

ThS Đặng Thị Liễu, giáo viên Trường THPT Nguyễn Gia Thiều (Hà Nội) cho hay, khi thấy sự chậm trễ từ cơ quan quản lý, phụ huynh cũng cần chủ động hơn. “Nếu thấy thời tiết chuyển biến xấu, phụ huynh hoàn toàn có thể quyết định cho con nghỉ học hoặc về nhà sớm để đảm bảo an toàn”, cô nhấn mạnh.

Ngay khi trời đổ mưa lớn sáng 30/9, tin nhắn đầu tiên cô Liễu gửi đến học sinh và phụ huynh là không di chuyển trong lúc mưa to, chuẩn bị trang phục phù hợp, đặc biệt là dép lội nước. Tin nhắn thứ hai, khi lượng mưa tiếp tục dồn dập, cô khuyến nghị phụ huynh viết đơn xin cho con nghỉ nếu đường ngập, di chuyển không thuận tiện.

Thực tế, trong lớp cô Liễu chỉ có 19/46 học sinh đến lớp, 5 em khác ra khỏi nhà nhưng phải quay về giữa đường vì gặp ngập.

Tại Trường THPT Nguyễn Gia Thiều, sau khi Sở có quyết định cho nghỉ học, Ban giám hiệu và giáo viên chủ nhiệm đã bám sát tình hình, phối hợp cùng phụ huynh cho đến khi toàn bộ học sinh về nhà an toàn. “May mắn khu vực trường không ngập, nên chậm nhất khoảng 14h, các em đều đã về nhà. Khó khăn lớn nhất chỉ là việc phụ huynh đặt xe khó do đường ngập”, cô Liễu chia sẻ.

Thầy giáo Vũ Khắc Ngọc (Hà Nội) chia sẻ, là một phụ huynh có ba con nhỏ, trong đó hai cháu phải đi học xa nhà hơn 10km bằng xe tuyến, bản thân ông cũng không khỏi bất ngờ trước diễn biến của trận mưa lớn sáng 30/9.

Tại Trường THCS Cổ Nhuế 2, UBND và lực lượng quân đội của Phường đã điều xe chuyên dụng đến để chở học sinh ra khỏi trường. Ảnh: CMH

Lúc 6h30, khi các con rời nhà, mưa còn nhỏ, các cháu có thể dùng ô cá nhân để ra điểm đón xe. Tôi vẫn nghĩ đó chỉ là cơn mưa rào thông thường, tương tự như những trận mưa rải rác gần đây sau ảnh hưởng của bão số 9. Thực tế, chỉ sau 2–3 tiếng, mưa kéo dài với cường độ rất lớn đã khiến tình hình trở nên nghiêm trọng.

Dưới góc nhìn của người dân, cảm nhận ấy tất nhiên mang tính cảm tính, không có số liệu hay căn cứ dự báo như các cơ quan chuyên môn. “Tuy nhiên, ở phía cơ quan quản lý, sự việc lần này cho thấy còn thiếu sự phối hợp nhịp nhàng giữa công tác dự báo khí tượng và các quyết định hành chính liên quan. Đây là một bài học kinh nghiệm đáng lưu ý cho việc ứng phó với thiên tai trong tương lai”, ông Ngọc nhận định.

Theo ông Ngọc, về nguyên tắc, Sở GD&ĐT hay UBND Thành phố khi đưa ra quyết định vẫn cần dựa trên tham vấn từ đơn vị khí tượng thủy văn. Quan trọng hơn, cần xây dựng quy chuẩn cụ thể, có kịch bản ứng phó chi tiết cho từng tình huống, tránh quyết định cảm tính.

Chẳng hạn, với thời tiết lạnh, đã có quy định rõ: học sinh tiểu học được nghỉ học nếu nhiệt độ dưới 10°C. Với mưa, do tính chất phức tạp và khác biệt theo từng khu vực, thành phố có thể phân cấp cho hiệu trưởng nhà trường được quyền quyết định tạm dừng học, kèm theo trách nhiệm giải trình.

Những quy định rõ ràng như vậy sẽ tạo kỷ luật, tránh sự tùy tiện trong việc cho nghỉ học. Song ở chiều ngược lại, các nhà quản lý cũng cần hiểu rằng trong xã hội hiện đại, khi điều kiện sống cao hơn thì tiêu chuẩn về sự an toàn và tiện lợi của phụ huynh, học sinh cũng đã khác trước. Nhất là khi việc học trực tuyến nay không còn xa lạ: học sinh có đủ thiết bị, đã quen với hình thức này từ thời Covid-19.

“Vì vậy, trong mỗi quyết định, rất cần sự mềm dẻo, linh hoạt để đem lại thuận lợi nhất cho người dân”, ông Ngọc nhấn mạnh.

Trước bức xúc của phụ huynh vì quyết định nghỉ học không kịp thời khi ngập lụt, trả lời báo chí, một lãnh đạo Sở GD&ĐT cho biết, trong các đợt mưa bão, chủ trương của Sở là để các trường chủ động phương án, hình thức học phù hợp. Vì vậy, việc cho học sinh nghỉ học hôm qua sẽ do các hiệu trưởng quyết định, căn cứ tình hình thực tế.

Việc bất ngờ cho nghỉ khi giờ học cận kề, nhiều gia đình đang đưa con tới trường cũng sẽ khiến phụ huynh gặp rắc rối, khó tìm người trông con. Hơn nữa, không phải khu vực nào cũng bị ảnh hưởng bởi thiên tai.

Đại diện Sở cho rằng sáng 30/9, tuy trời mưa lớn song tầm 6-8h - khoảng thời gian hầu hết bố mẹ đưa con đi học - số điểm ngập được ghi nhận "rất ít".

Mai Loan