Số hóa ngành du lịch, thêm cơ hội quảng bá Việt Nam ra thế giới
Thông qua việc thực hiện chuyển đổi số, ngành du lịch đã ghi lại nhiều dấu ấn mới khi tạo thêm cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững hơn, qua đó đưa hình ảnh Việt Nam vươn ra thế giới...
Ghi điểm với nhiều du khách
Thông tin từ Bộ Khoa học công nghệ và Truyền thông cho thấy, chỉ số năng lực phát triển du lịch và lữ hành Việt Nam do Diễn đàn Kinh tế Thế giới đánh giá năm 2024, hiện Việt Nam xếp hạng 59/119. Báo cáo xếp hạng cũng nhấn mạnh vai trò đặc biệt quan trọng của công nghệ số trong tái thiết và phục hồi du lịch bền vững.
Khảo sát mới đây của Công ty Vietnam Report cho thấy, kênh đặt dịch vụ được phần lớn du khách lựa chọn qua ứng dụng du lịch như Traveloka, Booking.com… (78,5%); tiếp đó là qua website của công ty du lịch (56,9%), rồi mới đến đặt trực tiếp tại văn phòng của đại lý (36,9%). Theo Chủ tịch Traveloka Caesar Indra, việc ứng dụng công nghệ để phát triển du lịch thông minh sẽ nâng tầm thương hiệu, tăng tính cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam.

Du khách trải nghiệm App du lịch Hoàn Kiếm. Ảnh: Hoài Nam
Nhìn nhận về hoạt động chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch, Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám Lê Xuân Kiêu cho biết, chuyển đổi số là đòn bẩy khách quan tới tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Thời gian qua, Văn Miếu Quốc Tử Giám đã bước đầu triển khai một số hoạt động liên quan tới chuyển đổi số. “Văn Miếu đã thực hiện số hóa một số nội dung, giá trị 40 hạng mục của di tích, để mã hóa thành các QR code cho khách tham quan tìm hiểu. Ngoài ra, Văn Miếu đã triển khai thiết bị thuyết minh tự động (Audio Guide) bằng 12 ngôn ngữ” - ông Lê Xuân Kiêu nêu ví dụ.
Tương tự như Văn Miếu - Quốc Tử Giám, thời gian qua, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã tích cực ứng dụng công nghệ số trong giới thiệu các tác phẩm mỹ thuật. Ứng dụng thuyết minh đa phương tiện iMuseum VFA là một trong những nỗ lực bước đầu của bảo tàng, trong việc giới thiệu các tác phẩm mỹ thuật phục vụ khách tham quan và phát huy hiện vật bảo tàng trên môi trường số.
Nhằm thu hút khách du lịch quốc tế ngay trong những ngày đầu năm 2025, quận Hoàn Kiếm đã ra mắt “App du lịch Hoàn Kiếm” và “Cẩm nang du lịch”. Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu chia sẻ, Thành ủy Hà Nội ban hành Nghị quyết số 18/NQ-TU về chuyển đổi số, xây dựng TP thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Hiện thực hóa nội dung chỉ đạo của Thành ủy, đơn vị đã từng bước hoàn thiện hạ tầng Internet phục vụ các ứng dụng trong du lịch thông minh.

Khách du lịch quốc tế tham quan đền Hai Bà Trưng (Mê Linh). Ảnh: Hoài Nam
Đến nay, Hà Nội đã liên kết, thống nhất hệ thống dữ liệu cho hơn 300 điểm du lịch trên địa bàn. Nhờ đó nhiều di tích, điểm du lịch như Hoàng thành Thăng Long, nhà tù Hỏa Lò, làng nghề gốm sứ Bát Tràng… đã triển khai bán vé điện tử, thuyết minh tự động bằng 6 ngôn ngữ Việt, Anh, Pháp, Trung, Nhật, Hàn. Ngoài ra, Sở Du lịch Hà Nội còn phối hợp với các địa phương xây dựng Bản đồ số các điểm đến, địa chỉ ẩm thực cho du khách.
Không chỉ Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số, TP Hồ Chí Minh cũng ghi dấu ấn với việc triển khai ứng dụng công nghệ 3D trong thông tin, quảng bá du lịch lên nền tảng Google Earth và Google Map. Tương tự, TP Đà Nẵng cũng là một trong những địa phương tiên phong chuyển đổi số ngành du lịch thông qua việc sử dụng ứng dụng chatbot “Da Nang Fantasticity”. Đây là công nghệ được sử dụng đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á (cùng với Singapore) góp phần lan tỏa hình ảnh điểm đến văn hóa.
Thực tế cho thấy, doanh nghiệp lữ hành cũng linh hoạt áp dụng công nghệ để cung cấp những trải nghiệm du lịch tiện lợi. Chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi số, Tổng Giám đốc Công ty CP Công nghệ du lịch Gotadi Ngô Minh Đức cho biết, việc ứng dụng chuyển đổi số giúp doanh nghiệp tinh giảm được nhân sự, đem lại trải nghiệm tiện lợi cho khách hàng, đặc biệt giúp du khách tiết kiệm khoảng 20% chi phí.
Hoàn thiện hệ sinh thái du lịch thông minh
Theo các chuyên gia du lịch, mặc dù việc số hóa sẽ tạo thuận lợi cho du khách, nhưng để thực hiện hoạt động này không đơn giản, bởi sản phẩm du lịch được hợp thành bởi một chuỗi cung ứng dịch vụ. Bên cạnh đó, văn bản pháp luật chưa nêu rõ cơ chế tạo điều kiện thu hút doanh nghiệp chuyển đổi số.
Trưởng Ban Truyền thông và Chuyển đổi số (Hiệp hội Du lịch Việt Nam) Trương Công Hoan cho biết, việc số hóa sẽ dẫn tới tái cấu trúc doanh nghiệp, quy trình kinh doanh. Nhưng không phải mọi doanh nghiệp cũng sẵn sàng tâm thế, đủ năng lực thực hiện. “Do đó, các cơ quan quản lý cần có những chính sách kiến tạo môi trường để doanh nghiệp có đủ thời gian tích lũy nguồn lực, đổi mới công nghệ”- ông Hoan kiến nghị.
Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam Vũ Thế Bình cho rằng, du khách trước hành trình du lịch thường bắt đầu bằng việc tìm kiếm thông tin điểm đến. Chính vì vậy, việc xây dựng, vận hành website mang tầm quốc gia cung cấp thông tin cho du khách một cách chuyên nghiệp là cần thiết. Tuy nhiên, để làm được điều này đòi hỏi ngành du lịch Việt Nam cần xây dựng kế hoạch hành động số hóa các địa điểm du lịch và phổ biến rộng rãi.

Khách du lịch Ấn Độ tham quan và trải nghiệm số hóa tại Văn Miếu. Ảnh: Hoài Nam
“Thời gian tới Cục Du lịch Quốc gia nên đẩy mạnh đầu tư thiết kế, xây dựng, tổ chức, vận hành một website và một ứng dụng di động quốc gia về du lịch theo cách chuyên nghiệp. Trong ngắn hạn du lịch Việt Nam nên học tập mô hình Thái Lan bởi nước này đã có một website quốc gia và một ứng dụng quốc gia chuyên nghiệp với 17 ngôn ngữ khác nhau”- ông Bình kiến nghị.
Được biết, nhằm hỗ trợ ngành du lịch số hóa thời gian tới, Bộ Khoa học công nghệ và Truyền thông sẽ hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về phát triển du lịch thông minh. Từ đó, phát huy cơ chế hợp tác công tư để huy động nguồn lực triển khai chuyển đổi số du lịch, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số.
Dưới góc độ cơ quan quản lý du lịch, Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang thông tin, thời gian tới đơn vị sẽ tập trung số hóa dữ liệu về khu du lịch, điểm du lịch, cơ sở dịch vụ. Bên cạnh đó, xây dựng hệ thống bản đồ số du lịch thông minh TP Hà Nội, đồng thời tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong việc quảng bá hình ảnh du dịch Thủ đô tới du khách.