Số phận bi đát của chiếc xe đua thể thao đầu tiên ở Liên Xô

So với các cường quốc sản xuất xe hơi trên thế giới như Mỹ, Nhật, Đức ngành công nghiệp sản xuất ô tô tại Liên Xô khá mờ nhạt.

Hầu hết những chiếc xe được xuất xưởng tại đây chỉ tập trung vào yếu tố thực dụng, phục vụ các công việc cụ thể chứ không được trang bị các tính năng tiện nghi phục vụ người dùng hay đáp ứng yêu cầu về mặt thời trang, thẩm mỹ.

Tuy nhiên, quốc gia này lại từng chế tạo một chiếc xe đua thể thao hiện đại. Chiếc ZIL-112 Sports ra đời năm 1961, có thiết kế đẹp, sở hữu động cơ khủng và khả năng đua không thua kém những chiếc Ferrari đến từ châu Âu. Và không phải ai khác, đây là sản phẩm được sản xuất bởi hãng ZIL, thương hiệu ô tô nổi tiếng nhất Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

Hãng xe ZIL vinh dự sản xuất xe dành cho các đời nguyên thủ của Liên Xô và Nga. Ảnh: Russia Beyond.

Với tiền thân là AMO (Hiệp hội ô tô Moscow), ban đầu hãng xe này chỉ sản xuất những chiếc xe tải được cấp phép từ Fiat. Nhưng sau đó, Cách mạng Tháng 10 Nga diễn ra, AMO được quốc hữu hóa và đổi tên thành ZIS-AMO (sau này là ZIL-AMO).

Dưới thời Liên Xô, hãng xe ZIL vẫn tiếp tục sản xuất ô tô tải và máy nông nghiệp. Tuy nhiên, bước ngoặt đã đến với ZIL vào năm 1945, khi công ty này ra mắt chiếc xe limousine đầu tiên- mẫu ZIS-110 với thiết kế dựa theo chiếc Packard Super Eight của Mỹ.

Sau đó ZIL đã nâng cấp chiếc ZIS-110 thành phiên bản bọc thép ZIS-115 và ZIL trở thành đơn vị chuyên cung cấp các mẫu xe cho nguyên thủ và đồng thời là nhà sản xuất ô tô lớn nhất tại Nga.

ZIL-112 Sports ra đời tạo động lực phát triển cho ngành sản xuất ô tô của Liên Xô. Ảnh: GT Supreme

Trong giai đoạn những năm 60, Liên Xô tập trung vào phát triển công nghiệp và công nghệ quân sự. Những sản phẩm như xe thể thao hoặc xe đua bị đánh giá là lãng phí xa hoa, không cần thiết. Nhưng sự ra đời của chiếc ZIL-112 Sports đã thực sự tạo thúc đẩy cho sự phát triển của ngành sản xuất ô tô trong nước.

Ra mắt vào năm 1961, chiếc ZIL-112 Sports được trang bị nhiều công nghệ vượt trội như bộ vi sai chống trượt, phanh đĩa trên 4 bánh, lốp có bố tỏa tròn, hệ thống treo De-dion, thân xe cấu tạo bằng sợi thủy tinh...

Theo các chuyên gia đánh giá, công nghệ trên chiếc ZIL-112 Sports đã đi trước hàng chục năm so với những chiếc xe Liên Xô cùng thời và không hề thua kém các mẫu xe hiện đại nhất ở châu Âu.

Vào thời kỳ Chiến tranh Lạnh và đặc biệt ở tại một nước công nghệ xe hơi chưa phát triển như Liên Xô, để chế tạo được một chiếc xe như ZIL-112 Sports là cả một kỳ tích.

Ấn tượng hơn, chiếc ZIL-112 Sports còn có nguyên lý chế tạo tương đồng với Shelby Cobra, chiếc xe cơ bắp nổi tiếng của Mỹ, bằng cách sử dụng động cơ cỡ lớn đặt trong bộ khung xe kích thước nhỏ, trọng lượng nhẹ.

Theo Hotcars, loại động cơ 8 xi-lanh Inline sử dụng trên ZIL-112 Sports có dung tích từ 6-7 lít và sản sinh công suất 230-270 mã lực. Đây là một công suất ấn tượng vào những năm 60 và nhất là với mẫu xe chỉ nặng 1,3 tấn như ZIL-112 Sports.

ZIL-112 Sports trên đường thử nghiệm. Ảnh: GT Supreme

Không có gì ngạc nhiên khi mẫu xe này có thể đạt được tốc độ tối đa lên tới 160 mph (257 km/h). Trong lần thử nghiệm thực tế tại Baskunchak Salt Lake, dù bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết, chiếc ZIL-112 Sports vẫn dễ dàng đạt được tốc độ 142 mph (228 km/h).

Chiếc xe này là thành quả minh chứng cho sự nỗ lực tuyệt vời của hãng ZIL. Dù có nhiều mẫu xe được chế tạo thử nghiệm nhưng đáng tiếc là cuối cùng chỉ có hai chiếc ZIL-112 Sports được hoàn thiện và sử dụng.

Với hiệu suất vượt trội, ZIL-112 Sports đã giành chức vô địch liên tiếp tại hai mùa giải đua xe ở Liên Xô năm 1964-1965.

Chiếc ZIL-112 Sports được trưng bày trong bảo tàng ô tô Riga. Ảnh: Wikimedia

Tuy nhiên, vinh quang không kéo dài đối với chiếc ZIL-112 Sports. Những chiếc xe thể thao ở Liên Xô bị coi là sự lãng phí không cần thiết và ZIL-112 Sports bị trở thành đích ngắm của những chỉ trích.

ZIL phải tạm dừng dự án ZIL-112 Sports để dành nguồn vốn đầu tư cho các lĩnh vực quan trọng hơn.

Từ đó, hai chiếc ZIL-112 Sports đã bị bỏ lại trong nhà máy của ZIL ở Moscow. Hiện tại, một chiếc được trưng bày tại Bảo tàng Ô tô Riga và chiếc còn lại đang nằm trong tay của một nhà sưu tập xe hơi Thụy Điển.

Ngân Vũ (Theo Hotcars)

Mọi tin bài, video cộng tác xin gửi về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!