Số phận biệt thự 3.400m2 ở Tam Đảo trong vụ án Trịnh Xuân Thanh ra sao?

Liên quan đến phiên tòa xét xử bị cáo Trịnh Xuân Thanh (cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Tổng Công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam - PVC) cùng các đồng phạm trong vụ án Ethanol Phú Thọ, ngày 29/3, Công ty TNHH Đầu tư Mai Phương (viết tắt là Công ty Mai Phương) đã làm đơn kháng cáo gửi TAND cấp cao tại Hà Nội đề nghị xem xét theo trình tự phúc thẩm trả lại 3.400 m2 đất tại thị trấn Tam Đảo (huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc) cho Công ty Mai Phương.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh.

Đây là khu biệt thự tại thị trấn Tam Đảo do Trịnh Xuân Thanh bàn bạc với Đỗ Văn Hồng (cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và xây lắp Dầu khí Kinh Bắc - PVC Kinh Bắc) mua bằng tiền tạm ứng trái quy định của PVC (năm 2010), gây thiệt hại cho PVC hơn 13 tỷ đồng.

Năm 2011, Trịnh Xuân Thanh chỉ đạo Đỗ Văn Hồng bán lại cho Công ty Mai Phương (khi đó do ông Trịnh Xuân Giới - bố đẻ Trịnh Xuân Thanh đứng tên chủ sở hữu) với giá 23,8 tỷ đồng (nhưng Trịnh Xuân Thanh chỉ thanh toán 20,8 tỷ đồng, còn 3 tỷ đồng không trả). Năm 2015, ông Trịnh Xuân Giới bán lại Công ty Mai Phương cho bà Trần Dương Nga (vợ Trịnh Xuân Thanh). Năm 2016, bà Nga làm thủ tục chuyển nhượng Công ty Mai Phương cho ông Kiều Đào Lâm (quê Vĩnh Phúc) với giá 45 tỷ đồng, trong đó có 3.400 m2 đất tại thị trấn Tam Đảo.

Tại bản án sơ thẩm tuyên ngày 15/3/2021, TAND TP Hà Nội tuyên trả lại cho PVC quyền sử dụng 3.400 m2 đất tại thị trấn Tam Đảo, đồng thời kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền tiến hành các thủ tục xác nhận quyền sử dụng đất cho PVC. Đồng thời, tiếp tục thu giữ Giấy chứng nhận quyền sử dụng mảnh đất này (đứng tên chủ sở hữu là Công ty Mai Phương) hiện lưu trong hồ sơ vụ án.

Sau phiên tòa sơ thẩm, Công ty Mai Phương đã làm đơn kháng cáo không đồng ý với nội dung đã tuyên nêu trên và cho rằng, TAND TP Hà Nội đã không xem xét đến quyền, lợi ích hợp pháp của Công ty Mai Phương, không đánh giá chứng cứ đúng thực tế khách quan, ra quyết định không đúng pháp luật làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của Công ty Mai Phương. Trong đơn kháng cáo, Công ty Mai Phương nêu rõ: PVC tham gia tố tụng trong vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ với tư cách là nguyên đơn dân sự. Tại phiên tòa sơ thẩm, đại diện của PVC không yêu cầu được đứng tên chủ sở hữu, sử dụng đối với lô đất 3.400 m2 tại thị trấn Tam Đảo, mà chỉ yêu cầu Tòa án buộc bị cáo Trịnh Xuân Thanh và bị cáo Đỗ Văn Hồng liên đới bồi thường cho PVC số tiền hơn 13 tỷ đồng (là số tiền hai bị cáo này đã gây thiệt hại cho PVC thông qua hành vi tạm ứng tiền và góp vốn trái quy định).

Đại diện Công ty Mai Phương viện dẫn Điều 5, khoản 1 - Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 quy định: “Đương sự có quyền quyết định việc khởi kiện, yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ việc dân sự. Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ việc dân sự khi có đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự và chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó”. Như vậy, việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự này phải được thực hiện theo yêu cầu của người tham gia tố tụng. Việc này chỉ phát sinh khi có yêu cầu từ phía bị hại, nguyên đơn dân sự, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan và Viện kiểm sát.

Khu biệt thự 3.400m2 ở thị trấn Tam Đảo

Mặt khác, trong phần kết luận về trách nhiệm dân sự của các bị cáo, tại bản cáo trạng cũng như khi nêu ý kiến tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát chỉ đề nghị Hội đồng xét xử buộc “Bị cáo Trịnh Xuân Thanh và bị cáo Đỗ Văn Hồng liên đới bồi thường cho PVC số tiền hơn 13 tỷ đồng thông qua hành vi tạm ứng, tăng vốn điều lệ theo mục đích của Trịnh Xuân Thanh liên quan đến việc mua bán chuyển nhượng 3.400 m2 đất tại thị trấn Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc”. Theo đơn kháng cáo của Công ty Mai Phương, TAND TP Hà Nội tuyên như trên là trái với nguyên tắc “quyền quyết định và tự định đoạt của đương sự”.

Đơn kháng cáo của Công ty Mai Phương cũng phân tích, mảnh đất 3.400 m2 tại thị trấn Tam Đảo hiện đang thuộc quyền quản lý của Công ty Mai Phương do ông Kiều Đào Lâm là chủ sở hữu và là người đại diện theo pháp luật. Ông Kiều Đào Lâm nhận chuyển nhượng toàn bộ Công ty Mai Phương (bao gồm cả mảnh đất 3.400 m2 đất tại thị trấn Tam Đảo) từ bà Trần Dương Nga bằng tiền cá nhân hợp pháp của ông Lâm đã được cơ quan điều tra xác minh.

Việc nhận chuyển nhượng Công ty Mai Phương của ông Kiều Đào Lâm từ bà Trần Dương Nga được ghi nhận trong bản cáo trạng của Viện KSND tối cao, trong đó nêu rõ: Ngày 24/6/2016, bà Trần Dương Nga làm thủ tục chuyển nhượng Công ty Mai Phương cho ông Kiều Đào Lâm với giá 45 tỷ đồng, trong đó có 3.400 m2 đất tại thị trấn Tam Đảo (theo Giấy chứng nhận số BE 416871 ngày 31/8/2011 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc cấp cho Công ty Mai Phương).

Trên cơ sở đó, đại diện Công ty Mai Phương khẳng định giao dịch chuyển nhượng Công ty Mai Phương giữa bà Trần Dương Nga và ông Kiều Đào Lâm là hợp pháp, đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền là Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp ngày 24/6/2016, sau đó được Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Vĩnh Phúc cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp ngày 18/8/2016.

Ông Kiều Đào Lâm và Công ty Mai Phương hiện nay không liên quan gì đến sai phạm trước đây của bị cáo Trịnh Xuân Thanh đã làm, do đó không phải chịu trách nhiệm về những hậu quả do hành vi vi phạm pháp luật của ông Trịnh Xuân Thanh gây ra. Vì vậy, ông Kiều Đào Lâm và Công ty Mai Phương hiện nay không có nghĩa vụ phải trả lại diện tích 3.400m2 đất tại thị trấn Tam Đảo cho PVC như phán quyết của bản án sơ thẩm đã tuyên. Từ những phân tích này, Công ty Mai Phương đã đề nghị TAND cấp cao tại Hà Nội xem xét sửa bản án sơ thẩm theo hướng tuyên trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng 3.400 m2 đất thị trấn Tam Đảo cho Công ty Mai Phương.

Nguyễn Hưng