Số phận ngang trái

1. Ra tòa về tội "Giết người", bị cáo Nguyễn Văn Ðược (SN 1992) trả giá bằng mức án chung thân. Câu chuyện phía sau bản án này, có lẽ chỉ những người chứng kiến phiên xử mới rõ ngọn ngành.

Bị cáo nóng nảy đoạt mạng đồng nghiệp (cùng làm nhân viên phục vụ quán ăn) vì xích mích nhỏ. Với tội trạng như vậy, cơ quan thực thi pháp luật có thể đủ căn cứ buộc bị cáo lãnh án tử hình bởi đó là tội ác không thể dung thứ.

Trong phần lý lịch, cáo trạng ghi nhận bị cáo Nguyễn Văn Ðược mới học hết lớp 6, làm thuê. Thời niên thiếu, bị cáo kiếm sống bằng nghề bán vé số dạo. Mấy năm trở lại đây, bị cáo đến TP HCM làm phục vụ trong quán ăn. Cáo trạng đề "vô danh" ở mục cha, mẹ. Không gia đình, bị cáo "tứ cố vô thân" từ nhỏ.

Dù thế, bị cáo này vẫn còn phần may mắn vì không đơn độc. Một phụ nữ đến tòa với tư cách đại diện gia đình bị cáo. Bà cho biết bà nhận nuôi Ðược. Người mẹ nuôi mong gia đình bị hại cũng như HÐXX lượng thứ trước hành động dại dột do con trai bà gây ra. Dù kinh tế gia đình không khá nhưng bà vẫn cam kết dùng hết khả năng thực hiện mọi yêu cầu từ phía bị hại hay pháp luật.

Ở phòng xử án, một người đặc biệt hơn làm nhiều người cảm động chính là mẹ bị hại. "Mong quý tòa tuyên mức án nhẹ, giúp bị cáo có cơ hội làm lại cuộc đời" - mẹ bị hại trình bày với HÐXX. Suốt phiên tòa, bà lặp lại rất nhiều lần nguyện vọng ấy.

Nghe vậy, mẹ nuôi bị cáo rưng rưng nước mắt. Rối rít cảm ơn, mẹ nuôi bị cáo nói: "Chị ấy còn thương nó (bị cáo Ðược - PV) hơn cả cha mẹ ruột".

Hai người mẹ nắm tay nhau tận đến lúc phiên tòa kết thúc. Ðều là những người mẹ mất con, họ mới là những người đau khổ nhất sau bản án bị cáo Ðược gánh chịu.

Bị cáo Thanh Hiền cùng đồng phạm ở tòa sơ thẩm

2. Ra tòa cùng đồng phạm về tội danh "Mua bán trái phép chất ma túy", bị cáo Nguyễn Thanh Hiền (SN 1994) tha thiết mong cơ quan công tố, cơ quan xét xử xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.

Nói lời sau cùng, bị cáo lí nhí: "Mong tòa án tạo cơ hội giúp bị cáo làm lại cuộc đời, sớm trở về nuôi con thơ". Trước bục thẩm vấn, bị cáo thành khẩn và không ngừng tỏ ra hối hận.

Tại tòa, bị cáo Hiền trần tình hoàn cảnh khốn khó đẩy bị cáo vào bước đường cùng - lấy việc bán lẻ ma túy làm kế sinh nhai, kiếm tiền nuôi con.

Theo kết quả xác minh nhân thân, bị cáo không có chồng, con. Thực tế, bị cáo sinh con lúc mới tròn 15 tuổi. Từ khi sinh ra, đứa trẻ không may mắc bệnh tự kỷ, phải học trường chuyên biệt. Cách đây không lâu, cha đứa trẻ đã tự tử. Bị cáo giải thích do bị cáo không đăng ký kết hôn, không sống chung với cha đứa bé nên lý lịch bị cáo vẫn thể hiện tình trạng độc thân. Từ lúc vào tù, bị cáo đành nhờ vả mẹ ruột nuôi nấng đứa con kém may mắn.

Bào chữa chỉ định, luật sư đề nghị HÐXX cân nhắc giảm nhẹ hình phạt. Luật sư cho rằng bị cáo thật đáng trách nhưng cũng rất đáng thương. Cha mẹ ly hôn từ khi bị cáo còn rất nhỏ. Bị cáo sống trong một gia đình khuyết; lại bệnh tật, không học hành đàng hoàng. Ðó chính là một phần nguồn cơn dẫn đến sai lầm khi trưởng thành. Nữ bị cáo thừa nhận bỏ học từ năm lớp 6, ăn chơi rồi trượt dài từ đó.

Tuy nhiên, pháp luật không bao giờ dung tha những kẻ kiếm tiền bằng cách mua bán "cái chết trắng". Phạm tội trong hoàn cảnh, lý do gì đi chăng nữa thì bị cáo đều phải trả giá bằng hình phạt thích đáng. Người thừa hành quyền công tố luôn khẳng định như vậy. Ðồng tình, HÐXX đưa ra mức án nghiêm khắc là 7 năm tù.

Tháng 9-2020, công an bắt quả tang Hiền cất giấu ma túy trong xe máy. Mở rộng điều tra, lực lượng chức năng bắt thêm kẻ bán ma túy cho Hiền. Cơ quan điều tra xác định Hiền phải chịu trách nhiệm hình sự khi thực hiện hành vi mua bán trái phép gần 2,6 g ma túy tổng hợp.

Bài và ảnh: Di Lâm