So Thị Trúc đam mê nghiên cứu khoa học

So Thị Trúc giới thiệu sản phẩm dầu gội đầu chứa tinh chất lá, vỏ cam đắng và các thảo dược do em bào chế. Ảnh: HIẾU TRUNG

Hai dự án So Thị Trúc nghiên cứu là Bào chế dầu gội đầu chứa tinh chất lá, vỏ cam đắng và các thảo dược; Chiết xuất tinh dầu trong lá cây cam đắng trồng tại huyện Sơn Hòa. Sản phẩm của hai dự án này đang được Trúc bào chế và bán cho người tiêu dùng.

Dự án thiết thực

Trước tình trạng nhiều người dị ứng với dầu gội hóa học nên tìm đến cây lá dân gian, như: cam đắng, cỏ mần trầu, hương nhu, lá sả, lá trầu, trái bồ kết, sâm bố chính… để nấu nước gội đầu, So Thị Trúc nảy sinh ý tưởng Bào chế dầu gội đầu chứa tinh chất lá, vỏ cam đắng và các thảo dược.

Năm học 2023-2024, So Thị Trúc bắt đầu nghiên cứu dự án này. Qua hơn 3 tháng nghiên cứu với sự hướng dẫn của cô Hoàng Trần Thùy Chi, giáo viên dạy Hóa học ở trường, Trúc đã bào chế ra sản phẩm, được cô gửi mẫu phân tích đến Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và được công nhận sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn dầu gội Việt Nam theo TCVN 6972-2001.

Từ đó, So Thị Trúc tự tin, tiếp tục nghiên cứu và sản xuất dầu gội bán cho nhiều người sử dụng với giá rẻ, chất lượng. “Hiện dầu gội do em làm được nhiều học sinh, giáo viên trong và ngoài trường mua sử dụng. Những người sử dụng đều đánh giá là sạch gàu, đẹp tóc, kích thích mọc tóc, đen tóc… sau khi sử dụng. Sắp tới, nếu có tiền em sẽ đầu tư máy móc để bào chế, không làm thủ công để sản phẩm được bán ra thị trường rộng rãi hơn”, So Thị Trúc nói.

Trước đó, Dự án chiết xuất tinh dầu trong lá cây cam đắng trồng tại huyện Sơn Hòa của So Thị Trúc đạt giải ba tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học tỉnh Phú Yên năm học 2022-2023. Theo So Thị Trúc, lúc còn ở nhà, mỗi khi em mệt mỏi, có triệu chứng nghẹt mũi do cảm lạnh, gia đình thường hái lá cam đắng đun sôi để xông, giảm bớt mệt mỏi và mau khỏe lại. Khi đi học xa nhà, để phòng ngừa cảm lạnh, em mong muốn chiết được tinh dầu trong lá cam đắng để khi cần sẽ dùng vài giọt tinh dầu xông.

Qua nghiên cứu và thực nghiệm, em đã chiết thành công bằng phương pháp: chưng cất lôi cuốn hơi nước, lượng tinh dầu thu được khoảng 0,45% so với khối lượng lá ban đầu (cứ 1,1kg lá cam đắng sẽ chiết tối đa được 5ml tinh dầu). “Sản phẩm này được Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên công nhận, trong đó có một số hợp chất quan trọng chiếm tỉ lệ cao như: Linalood với hàm lượng 30,63%; linalyl axetat với hàm lượng 33%; B-ocimene với hàm lượng 0,8%... là những chất hóa học hỗ trợ an thần, xua đuổi muỗi và giảm mệt mỏi”, So Thị Trúc cho biết.

Học sinh giỏi toàn diện

Sinh ra và lớn lên trong gia đình cận nghèo ở xã Xuân Quang 2 (huyện Đồng Xuân), mấy năm qua, ba của So Thị Trúc bệnh xương khớp không đi làm được, một mình mẹ em làm thuê nuôi cả gia đình. Thương ba mẹ cơ cực, So Thị Trúc nỗ lực học tập và làm việc phụ giúp gia đình. Những lúc rảnh, Trúc đi chặt mía thuê, đi chăn bò và hái lá cây về nghiên cứu dự án của mình.

So Thị Trúc là học sinh có ý thức học tập tốt, có ý chí cầu tiến cao. Em luôn hòa đồng, gương mẫu đi đầu trong phong trào học tập, rèn luyện và sẵn sàng giúp đỡ bạn bè trong học tập, nhiều lần được nhà trường khen thưởng học sinh nghèo vượt khó học giỏi. Bản thân em còn thích nghiên cứu khoa học, hai dự án nghiên cứu khoa học của em đạt giải khuyến khích và giải ba tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học tỉnh Phú Yên năm học 2022-2023 và năm học 2023-2024.

Cô Hoàng Trần Thùy Chi, giáo viên chủ nhiệm lớp 11A,

Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh

Trong 11 năm học, So Thị Trúc luôn là học sinh giỏi của trường. Năm lớp 11, tổng điểm các môn học Trúc đạt 8,7 điểm, trong đó những môn: Toán, Vật lý, Hóa học em luôn đạt điểm 9, 10. Theo Trúc, để đạt được kết quả học tập như vậy, ngoài những buổi học trên lớp, tối về phòng nội trú em dành nhiều thời gian để nghiên cứu và giải bài tập.

Với vai trò là lớp trưởng, So Thị Trúc đi đầu trong các phong trào học tập, nghiên cứu khoa học, tham gia năng nổ hoạt động đoàn và các hoạt động do nhà trường phát động. Bản thân em cũng thường xuyên giúp đỡ bạn bè trong học tập, tạo động lực, phong trào cho các bạn cùng lớp noi theo.

Khi hỏi về ước mơ, Trúc cười và nói: “Em sẽ nỗ lực học tập để thi đậu vào Trường đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, sau này ra trường tìm việc làm giúp ba mẹ thoát nghèo, nuôi em ăn học và giúp đỡ các học sinh nghèo, học sinh người đồng bào dân tộc thiểu số để các em có điều kiện đến trường”.

Để có tiền trang trải sinh hoạt, những buổi không học ở trường, Trúc tranh thủ bào chế ra những sản phẩm dầu gội đầu và chiết xuất tinh dầu để bán. Hy vọng sản phẩm của em sẽ được nhiều người biết đến, giúp em khởi nghiệp thành công.

HIẾU TRUNG