Sôi động trên công trường thủy điện Hòa Bình

Bám trụ công trường từng giờ, từng phút

Mặt trời mới ló dạng sau dãy núi Ông Tượng (phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ), công trường Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng đã nhộn nhịp tiếng máy khoan, máy đầm, tiếng hô đanh gọn, dứt khoát của người chỉ huy, tiếng trao đổi sôi nổi giữa các tổ đội thi công. Dưới lòng kênh dẫn hay trong hầm nước sâu hun hút, hàng trăm công nhân vẫn miệt mài thi công 3 ca liên tục, không quản ngại thời tiết khắc nghiệt.

“Chúng tôi đang ở giai đoạn nước rút, phải bám công trường từng giờ, từng phút để không lỡ tiến độ. Với mục tiêu phát điện tổ máy số 1 đúng ngày kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám thành công (19-8), toàn bộ hệ thống từ lãnh đạo đến các kỹ sư, công nhân đều xác định đây không chỉ là nhiệm vụ sản xuất mà còn là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng”, Đại tá Trần Ngọc Tuấn, Giám đốc Ban Điều hành Trường Sơn 9, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn chia sẻ với giọng nói đầy quyết tâm.

Các kỹ sư, công nhân tập trung lắp ráp đáy tua bin ở Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng.

Công trình Thủy điện Hòa Bình mở rộng đang được liên danh các nhà thầu khẩn trương thi công.

Theo Đại tá Trần Ngọc Tuấn, hầm dẫn nước đơn vị đang tiến hành thi công có đường kính lên tới 11m, lớn nhất trong số các hầm thủy điện tại Việt Nam hiện nay, là một thách thức lớn đối với đơn vị về mặt kỹ thuật cũng như tổ chức thi công. Cùng với đó, địa chất phức tạp, không gian thi công chật hẹp, yêu cầu tiến độ gấp rút... đòi hỏi các mũi thi công phải tổ chức một cách khoa học, phối hợp nhịp nhàng. Từ phương án ban đầu chỉ có 2 mũi đào, đơn vị đã linh hoạt tăng lên 5 mũi, áp dụng kỹ thuật đổ bê tông toàn tiết diện một lần để rút ngắn thời gian, bảo đảm an toàn và chất lượng.

Dấu mốc rotor và sức bật từ tinh thần phối hợp

Một trong những dấu mốc quan trọng nhất trong hành trình thi công Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng thời gian qua chính là sự kiện hạ đặt thành công rotor tổ máy số 1, khối thiết bị nặng 585 tấn vào lúc 11 giờ 20 phút ngày 6-7-2025. Đây là phần quay của tổ máy phát điện, có vai trò then chốt trong toàn bộ hệ thống phát điện. Theo đồng chí Nguyễn Đình Tình, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Lilama 10, đơn vị phụ trách lắp đặt cơ điện, quá trình hạ đặt rotor đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối, chỉ được phép sai lệch ở mức milimet. Từ việc đưa rotor vào hố móng, căn chỉnh đến khớp nối với stato, tất cả phải nhịp nhàng, đồng bộ. Thành công của bước này tạo đà cho toàn bộ chuỗi lắp đặt còn lại, quyết định mốc phát điện tổ máy số 1 vào ngày kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám thành công.

Các kỹ sư, công nhân tập trung lắp ráp đáy tua bin ở Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng.

Lãnh đạo Ban quản lý dự án Điện 1, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các kỹ sư kiểm tra tiến độ thi công Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng.

Cũng theo đồng chí Nguyễn Đình Tình, sở dĩ tiến độ này có thể đạt được là nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị thi công, tư vấn và chủ đầu tư. Các nhóm công tác được tổ chức đồng bộ, mỗi người, mỗi khâu đều bám sát lịch trình.

Trong khi đó, tại khu vực nhà máy và kênh xả, Tổng công ty Cổ phần Xây dựng 47 đang đảm nhiệm nhiều hạng mục quan trọng. Đồng chí Trần Tấn Trung, Chỉ huy trưởng công trường của Công ty chia sẻ: “Việc tổ chức thi công gối đầu, đan xen nhau trong điều kiện mặt bằng chật hẹp đòi hỏi đội ngũ kỹ sư, công nhân của Công ty phải vừa linh hoạt vừa bảo đảm tính kỷ luật cao. Do đó, Công ty đã huy động tối đa nhân lực, thiết bị, chia ca tổ chức thi công 24/24 giờ, tập trung hoàn thiện các hạng mục móng tổ máy và kênh xả để bàn giao kịp thời cho lắp đặt thiết bị”.

Là dự án nằm trong lòng phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ, lại gần các công trình đặc biệt như đập hiện hữu và tượng đài Bác Hồ, việc thi công của liên danh các nhà thầu gặp không ít khó khăn về mặt bằng, vận chuyển vật liệu, thậm chí cả quy định về thời gian nổ mìn. Không những vậy, quá trình thi công đê quây cửa lấy nước bị phụ thuộc nhiều vào mực nước hồ Hòa Bình, khiến khối lượng hơn 400.000m3 đất đá bị sạt trượt phải được xử lý trong thời gian ngắn.

Trao đổi với đồng chí Bùi Phương Nam, Giám đốc Ban quản lý dự án Điện 1, chúng tôi được biết, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt từ Đảng ủy, Ban tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam và sự vào cuộc của cả hệ thống, đơn vị đã xây dựng các kịch bản kỹ thuật chi tiết, phối hợp chặt chẽ với địa phương và các cơ quan quản lý. Đặc biệt, với sự hỗ trợ từ Tỉnh ủy Hòa Bình (cũ), nay là tỉnh Phú Thọ, việc bàn giao mặt bằng, công tác tháo dỡ đê quây đã hoàn thành đúng hạn. Bên cạnh đó, công tác quan trắc nổ mìn cũng được tổ chức nghiêm ngặt; phối hợp chặt chẽ với Viện Các khoa học Trái đất (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các đơn vị chuyên môn tiến hành giám sát liên tục, ghi nhận số liệu 24/24 giờ để bảo đảm an toàn tuyệt đối cho các công trình lân cận và cư dân quanh khu vực.

Thắp sáng niềm tin vào tương lai

Với tổng công suất 480MW và sản lượng điện trung bình hằng năm khoảng 490 triệu kWh, Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng không chỉ góp phần nâng cao năng lực điều tiết phụ tải cho hệ thống điện quốc gia mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm an ninh năng lượng, đặc biệt vào những giai đoạn cao điểm tiêu thụ như mùa hè hoặc cuối năm. Không dừng lại ở con số, đây còn là công trình hội tụ trí tuệ, sức trẻ và khát vọng làm chủ công nghệ hiện đại của người Việt Nam trong ngành xây dựng và cơ khí lắp máy.

Theo PGS, TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, việc đầu tư mở rộng Nhà máy Thủy điện Hòa Bình là một bước đi mang tính chiến lược cả về năng lượng lẫn phát triển bền vững. Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện ngày một tăng cao, nhất là khi Việt Nam đang hướng tới chuyển đổi số và phát triển công nghiệp xanh, việc tăng cường nguồn điện ổn định, ít phát thải như thủy điện là cực kỳ cần thiết. Không chỉ vậy, sự thành công của dự án còn thể hiện sự trưởng thành vượt bậc của ngành xây dựng, lắp đặt cơ điện trong nước, điều mà 30 năm trước chúng ta còn phụ thuộc hoàn toàn vào chuyên gia nước ngoài.

Bài và ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG