Sớm vệ sinh môi trường, nguồn nước sau lũ lụt
Sau các đợt mưa lũ lớn, nhiều khu vực trong tỉnh bị ngập lụt phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm nguồn nước, môi trường và nguy cơ phát sinh dịch bệnh. Để người dân có các biện pháp phòng bệnh hiệu quả sau lũ lụt, phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa trao đổi với ông Nguyễn Đức Tình - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh về vấn đề trên:
Ông Nguyễn Đức Tình - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh.
- Thưa ông, sau lũ lụt, nguồn nước thường bị bẩn, ô nhiễm do các chất thải từ cống rãnh, bùn đất... Người dân nên xử lý nguồn nước như thế nào để có nguồn nước sạch sử dụng?
- Sau lũ lụt, nước ngập tràn, cuốn theo rác thải, bùn đất, xác súc vật, chất thải sinh hoạt, phân người và gia súc… khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, vi rút gây các bệnh, như: tả, thương hàn, lỵ, tiêu chảy cấp, đau mắt đỏ, viêm da, sốt xuất huyết... Vì vậy, việc xử lý nguồn nước và vệ sinh môi trường ngay sau khi nước rút là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu để ngăn ngừa dịch bệnh.
Trước hết, đối với giếng khơi, dù đã che đậy kỹ, nước vẫn bị nhiễm bẩn. Người dân cần thực hiện ba bước cơ bản: Khơi thông các vũng nước quanh giếng, vớt bỏ rác, bùn và xử lý nước đục trong giếng, đồng thời làm sạch khu vực sàn giếng; dùng phèn chua với liều lượng 1 gam cho 20 lít nước, khuấy đều và để lắng 30 phút rồi gạn lấy nước trong; dùng Cloramin B hoặc Clorua vôi theo tỷ lệ 10 gam Cloramin B cho mỗi mét khối nước, khuấy đều, tưới nước có pha hóa chất lên thành giếng, chờ khoảng 30 phút. Nước sau khi khử trùng phải có mùi clo nhẹ, nhưng vẫn cần đun sôi trước khi uống để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Với giếng khoan, người dân nên bơm xả bỏ toàn bộ nước đục, sau đó tiếp tục bơm 10 -15 phút nữa cho đến khi nước trong, rồi mới sử dụng. Đồng thời cần làm vệ sinh bơm, sàn giếng, khu vực xung quanh.
Trong trường hợp thiếu hóa chất, giải pháp an toàn nhất là đun sôi nước ít nhất 10 phút trước khi dùng. Tuyệt đối không uống nước lã hoặc dùng nước chưa khử trùng để rửa rau sống. Ngoài ra, có thể dùng vải sạch để lọc nước nhiều lần, giúp loại bỏ phần nào tạp chất trước khi đun sôi.
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 957 hỗ trợ xã Diên Lạc dọn bùn đất sau khi nước rút.
- Ngoài việc xử lý nước, công tác vệ sinh môi trường sau lũ lụt cần chú ý những gì, thưa ông?
- Khi nước vừa rút, việc đầu tiên là tổng dọn vệ sinh nhà cửa và khu dân cư. Nguyên tắc là “nước rút đến đâu, làm vệ sinh đến đó”, tránh để bùn đất và phù sa khô lại sẽ khó dọn dẹp hơn. Dọn rác, khơi thông cống rãnh, lấp các vũng nước đọng để diệt nơi sinh sản của muỗi; chôn lấp xác súc vật chết đúng quy định: chọn nơi đất cao, xa giếng nước và khu dân cư ít nhất 30m, rắc vôi bột hoặc Cloramin B lên xác, chôn sâu ít nhất 0,8m và lèn chặt đất. Khử trùng khu vực có xác chết hoặc chuồng trại bị ngập bằng vôi bột hoặc dung dịch khử trùng nồng độ cao. Quần, áo, chăn, màn cần giặt sạch, phơi nắng để diệt khuẩn; không treo quần, áo ẩm ướt trong nhà vì dễ thu hút muỗi.
Nhà tiêu bị hư hỏng cần được sửa chữa hoặc tạm thời đào hố đi vệ sinh xa nhà, xa nguồn nước ít nhất 20m.
Những biện pháp này tuy nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa dịch bệnh lây lan qua nước và môi trường.
- Bên cạnh nguồn nước, vệ sinh thực phẩm sau lũ lụt cũng rất đáng lo ngại. Người dân cần tuân thủ nguyên tắc nào?
- Nguyên tắc cơ bản là ăn chín – uống sôi – không ăn rau sống trong suốt thời gian sau lũ. Tuyệt đối không dùng thực phẩm bị ẩm mốc, ôi thiu hoặc thực phẩm rơi vào nước lũ. Các loại mì gói, đồ hộp, nước đóng chai còn nguyên vẹn là lựa chọn an toàn nhất. Nước dùng chế biến phải qua khử trùng và đun sôi.
- Ông có khuyến cáo gì để người dân phòng ngừa bệnh tật sau lũ lụt?
- Có ba nhóm bệnh thường gặp: Đau mắt đỏ, bệnh da liễu, bệnh tiêu chảy và tả. Để phòng bệnh, người dân không tắm, gội bằng nước bẩn; rửa tay thường xuyên bằng xà phòng; không dùng chung khăn mặt, chậu rửa; dùng thuốc nhỏ mắt kháng khuẩn cho người có nguy cơ tiếp xúc với nước bẩn; xử lý nước đúng quy trình và giữ gìn vệ sinh môi trường. Đặc biệt, khi người dân có biểu hiện tiêu chảy, nôn mửa, sốt cao, cần thông báo ngay cho trạm y tế để được điều trị sớm, tránh bùng phát dịch trong cộng đồng.
- Xin cảm ơn ông!
