'Sống chung' với lũ ở Tân An

Mưa lớn dầm dề suốt nhiều ngày chưa dứt. Dòng nước từ thượng nguồn sông Trà Bồng cuộn chảy đục ngầu, uốn cong những tán cây xác xơ nơi vùng hạ lưu. Xóm Tân An, thôn Phú Lộc - “rốn lũ” của xã Bình Sơn - đã chìm trong biển nước suốt 3 ngày qua. Con đường dẫn vào xóm giờ đây hóa thành dòng sông, nước lênh láng, chảy xiết.

Nhưng ở vùng đất quanh năm đối mặt với bão lũ này, người dân dường như đã quá quen. Họ đã học được cách sống chung, thích nghi và chủ động ứng phó bằng kinh nghiệm tích góp qua từng mùa nước lớn.

Vì lũ thường xuyên xảy ra, nên người dân xóm Tân An có nhiều kinh nghiệm ứng phó.

Giữa dòng nước đục ngầu đang dâng cao trước hiên nhà, anh Hoàng Thiên Trung (38 tuổi) cẩn thận buộc chặt chiếc bè chuối vừa hoàn thành cách đây ít hôm, khi nghe tin đợt lũ này sẽ kéo dài.

Anh Trung kể, những thân chuối tươi sau vườn được đốn hạ, kết lại thành bè, phía trên lót vài tấm ván gỗ cho chắc. Chiếc bè nhỏ, chỉ đủ 3 người, nhưng với anh, đó là “phao cứu sinh” giữa mùa lũ.

“Nhà tôi nằm ở chỗ trũng, mỗi lần nước lớn là ngập. Không có ghe nên phải làm tạm cái bè chuối để phòng khi cần di dời. Sống ở vùng lũ mà không chủ động, không lo trước những thứ nhỏ nhất thì thật sự không yên tâm”, anh Trung nói.

Người dân tự tạo bè bằng thân cây chuối.

Không chỉ có anh Trung, nhiều hộ dân khác trong xóm cũng đã chuẩn bị sẵn sàng để an toàn qua mùa mưa bão. Gia đình bà Trần Thị Phong (67 tuổi), sống ở vùng trũng sâu nhất của Tân An, năm nào cũng chịu cảnh ngập nặng.

Sau nhiều mùa lũ đối mặt với hiểm nguy, tháng trước, bà quyết định dành dụm tiền mua một chiếc ghe composite trị giá 5 triệu đồng - tài sản quý giá nhất của gia đình - để phòng khi nước lớn.

“Tôi mua ghe để phòng ngừa, chứ lũ về là khỏi trở tay. Mà cũng để khi hàng xóm láng giềng trong xóm cần, mình còn có cái giúp họ di dời”, bà Phong nói, tay khẽ vuốt lên mạn ghe, ánh mắt xa xăm nhìn ra dòng nước đang tràn vào ngõ.

Một chiếc ghe bằng composite của người dân xóm Tân An.

Với người dân Tân An, chuyện sống chung với lũ đã trở thành lẽ thường. Năm này qua năm khác, bão về, nước dâng, cô lập… như một vòng tuần hoàn khắc nghiệt của tạo hóa. Chỉ qua một đêm, con đường làng có thể biến mất dưới lớp nước đục; và khi ấy, những chiếc ghe, chiếc bè lại trở thành “phao cứu sinh” cho người dân.

Trưởng thôn Phú Lộc Võ Công Triều cho biết, xóm Tân An có khoảng 130 hộ dân, trong đó đã có gần 30 chiếc ghe, chưa kể những bè tự chế. Ở đây, nước ngập mùa mưa lũ là chuyện như cơm bữa, nên ai cũng tự chủ động sắm ghe, làm bè. Khi nước dâng, bị cô lập, cứu trợ từ bên ngoài rất khó vào.

Chiếc ghe trước hiên nhà mỗi mùa lũ về đã trở thành hình ảnh quen thuộc ở xóm Tân An.

Theo Phó Tiểu ban Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn thôn Phú Lộc Huỳnh Văn Thi, sự chủ động ứng phó của người dân chính là điều quý giá nhất. Tinh thần tự chuẩn bị, tự cứu mình trước khi chờ cứu trợ là kinh nghiệm đáng học hỏi. Những vùng trũng khác nên áp dụng để hạn chế rủi ro khi thiên tai xảy đến.

Trước mỗi hiên nhà ở xóm Tân An, những chiếc ghe, chiếc bè như lời nhắc nhở rằng, con người không chỉ chống chọi, mà còn kiên cường sống chung với thiên nhiên bằng sự bình thản và vững vàng đáng khâm phục.

Bài, ảnh: ÁI VY