'Sống đến bình minh' - Những lát cắt ký ức của nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh

“Sống đến bình minh” là cuốn tự truyện dài gần 700 trang, gồm 7 phần của nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh được ra mắt độc giả chỉ cách ngày ông đi xa hơn 3 tuần và đều trong những ngày tháng 4 - mốc thời gian gắn nhiều với cuộc đời của ông. Cuốn sách thêm một lần nữa mang đến cho độc giả nhiều thế hệ không chỉ hiểu thêm về cuộc đời, con người của ông mà còn cả những câu chuyện của một thời đã xa.

Phó Tổng Giám đốc VOV Phạm Mạnh Hùng phát biểu tại buổi lễ ra mắt sách

Phát biểu tại buổi ra mắt cuốn tự truyện “Sống đến bình minh”, ông Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng Giám đốc VOV chia sẻ: “Với cuốn "Sống đến bình minh" của nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh, chúng ta cần đọc chậm để chiêm nghiệm về một con người có một cuộc sống đầy dư vị, một số phận đầy thăng trầm bao gồm cả vinh quang và cay đắng, một sự nghiệp báo chí và văn chương bề thế, đồ sộ. Vượt lên trên tất cả, Trần Mai Hạnh gửi đến chúng ta thông điệp về quyết tâm phải sống, với niềm tin mãnh liệt vào tương lai, vào sự thật.”

Bà Trần Mai Anh, con gái đầu của nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh

Vô cùng xúc động tại buổi lễ ra mắt sách của người cha vừa khuất núi, bà Trần Mai Anh, con gái đầu của nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh nói: “Đây không phải là cuốn sách cuối cùng. Trong tập bản thảo, trong máy tính của bố tôi còn một cuốn sách nữa, đang ghi trên bìa là “Ngày ấy hôm nay”. Chúng ta vẫn sẽ còn gặp nhau, vẫn còn được nhìn thấy nhau ở những tác phẩm phía trước của bố Hạnh. Một ngày nào đó, gia đình sẽ xuất bản, sẽ hoàn thành những điều mà ông còn đang làm dang dở. Tôi xin trân trọng cảm ơn, biết ơn tất cả mọi người”.

Từ những tập nhật ký ghi chép thường ngày được lưu giữ trong suốt nửa thế kỷ qua về những gì đã xảy ra và chứng kiến, nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh đã làm nên nội dung của cuốn tự truyện “Sống đến bình minh” với những trang viết xúc động, chân thực, để lại nhiều suy ngẫm cho người đọc.

Lý giải về tên tựa sách, nhà văn, nhà báo Trần Mai Hạnh đã viết: “Đối với cái chết trong chiến tranh và những nghịch cảnh cùng trò đùa của số phận đời thường, tôi luôn sống và viết với niềm tin những gì tươi sáng rồi sẽ đến. Tên sách “Sống đến bình minh” được đặt cho cuốn tự truyện cũng vì lẽ đó”.

Cuốn tự truyện được nhà báo Trần Mai Hạnh ấp ủ và viết đã khá lâu nhưng mãi đến đầu năm 2024 mới hoàn thành. Nhiều biến cố trong gia đình, thậm chí có lúc ông tưởng chừng như không thể hoàn thành, cho đến khi những hình ảnh cuối cùng của con gái yêu quý, tài hoa trên giường bệnh về mong muốn cuốn sách được hoàn thành và có tên "Sống đến bình minh" khiến ông bừng tỉnh để viết tiếp những dòng cuối. Những dòng cuối ấy được ông viết trong lúc phải vượt qua mất mát tột cùng của một người cha, sự tận tụy chăm sóc người vợ phải ngồi xe lăn đã cùng ông trải qua tất cả thăng trầm trong cuộc đời và cả những bận rộn công việc nơi tòa soạn ông làm cố vấn.

Không chỉ là lát cắt của chiến tranh, độc giả có thể tìm thấy nhiều lát cắt khác trong tự truyện "Sống đến bình minh", như chuyện tình yêu với những đổ vỡ của mối tình đầu vì không môn đăng hộ đối, những lưu luyến xao động rất đỗi trong sáng nhưng mong manh của người lính trên mặt trận. Chuyện về thời bao cấp với những chật vật khó khăn về chỗ ở, cái ăn, cái mặc, phải làm thêm để sống. Độc giả có thể khóc, cười, tiếc nuối về cuộc sống của những năm tháng ấy: là những năm đầu đất nước tiến hành công cuộc Đổi mới, trong đó có đổi mới báo chí đã mang đến đời sống thông tin cho công chúng ra sao; là thông tin về một cơn bão nhưng nếu không nói đầy đủ, nhiều chiều có khi ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân ra sao; hay khi hội nhập, nhu cầu thưởng thức thể thao của công chúng rất cao là lý do ra đời các ấn phẩm về bóng đá...

Những chuyện đã qua, những tình huống đã diễn ra và gắn với cá nhân nhà báo Trần Mai Hạnh được thể hiện trong cuốn tự truyện không chỉ là của riêng tác giả mà còn là chuyện của một thời. Là những "tàn dư" hay "hoàn cảnh lịch sử" mà nhiều người đã nếm trải ở thời đó với bao hỉ nộ ái ố. Đó đều là những thử thách đến khắc nghiệt, tàn khốc của cuộc đời mang đến dường như để thử thách con người cách xử trí, tồn tại và ứng xử.

"Sống đến bình minh" như những thước phim tư liệu với rất nhiều thông tin của một cuộc đời con người, của một thời. Khép lại những trang cuối cuốn sách, người đọc có thể thấy chân dung của tác giả phải trải qua rất nhiều thử thách trong cuộc đời. Nhưng trên hết, dù khó khăn, dù bi kịch thế nào thì nhà báo, nhà văn Trần Mai Hạnh vẫn luôn vững tin vào bản thân, vào lương tri và những điều tốt đẹp ở phía trước giống như tên cuốn tự truyện "Sống đến bình minh".

Phương Cúc/VOV.VN Ảnh: Nam Nguyễn