Sốt ở trẻ em khi nào cần đến bác sĩ?

Sốt không phải là một bệnh, mà là một triệu chứng báo hiệu rằng cơ thể đang chiến đấu với một sự nhiễm trùng hoặc bệnh lý nào đó.

Nguyên nhân gây sốt

Sốt ở trẻ em có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là các bệnh nhiễm trùng như:

Nhiễm virus: Cảm cúm, sởi, rubella, thủy đậu, viêm họng, viêm amidan….
Nhiễm vi khuẩn: Viêm phổi, viêm tai giữa, viêm xoang, viêm đường tiểu….
Nhiễm ký sinh trùng: Sốt rét…
Các bệnh khác: Dị ứng, phản ứng sau tiêm chủng, mọc răng, viêm khớp…

Sốt là hiện tượng tăng nhiệt độ cơ thể cao hơn bình thường, thường trên 38°C khi đo ở miệng hoặc trên 38.5°C khi đo ở hậu môn.

Khi nào cần đến bác sĩ?

Không phải lúc nào sốt cũng là một dấu hiệu đáng lo ngại. Tuy nhiên, có một số trường hợp cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay:

Trẻ dưới 3 tháng tuổi bị sốt trên 38°C.
Trẻ sốt trên 40°C hoặc sốt kéo dài hơn 72 giờ.
Trẻ có triệu chứng nặng như khó thở, co giật, không tỉnh táo, phát ban nghiêm trọng.
Trẻ bị sốt kèm theo đau đầu nặng, đau cổ cứng hoặc đau bụng dữ dội.
Trẻ không chịu uống nước hoặc có dấu hiệu mất nước như khô môi, không đi tiểu trong 8 giờ.

Nếu sau 1-2 ngày tự chăm sóc tại nhà mà trẻ vẫn không giảm sốt, hoặc sốt kèm theo các triệu chứng nặng như đã đề cập, bạn nên đưa trẻ đi khám bác sĩ. Bác sĩ sẽ kiểm tra và có thể yêu cầu làm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Cách đo nhiệt độ chính xác

Để biết chính xác trẻ có sốt hay không, việc đo nhiệt độ đúng cách rất quan trọng. Dưới đây là một số phương pháp đo nhiệt độ:

Nhiệt kế thủy ngân: Đo ở miệng, nách hoặc hậu môn. Phương pháp này cần cẩn thận vì dễ vỡ và gây nguy hiểm nếu thủy ngân rơi ra.
Nhiệt kế điện tử: Nhanh chóng và an toàn, có thể đo ở tai, trán, miệng hoặc hậu môn.
Nhiệt kế hồng ngoại: Thường dùng đo ở trán hoặc tai, nhanh và tiện lợi nhưng cần đảm bảo đúng kỹ thuật để kết quả chính xác.

Cách chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà

Nếu trẻ bị sốt nhưng vẫn tỉnh táo và không có dấu hiệu nguy hiểm, bạn có thể chăm sóc trẻ tại nhà theo những cách sau:

Cho trẻ uống nhiều nước: Nước, sữa, nước trái cây, súp đều tốt để bù nước và điện giải. Trẻ bú mẹ cần được bú nhiều hơn.
Giảm nhiệt độ phòng: Giữ phòng thoáng mát, nhiệt độ khoảng 24-25°C.
Mặc quần áo thoáng mát: Không nên mặc quá nhiều quần áo, chỉ cần mặc đủ ấm là được.
Chườm ấm: Dùng khăn ấm lau người cho trẻ, đặc biệt là vùng trán, nách, bẹn.
Thuốc hạ sốt: Có thể dùng paracetamol hoặc ibuprofen (cho trẻ từ 3 tháng tuổi) theo hướng dẫn của bác sĩ. Không nên tự ý dùng aspirin cho trẻ dưới 12 tuổi vì có nguy cơ gây hội chứng Reye nguy hiểm.

Sốt ở trẻ em là một tình trạng phổ biến và thường không nguy hiểm nếu được chăm sóc đúng cách.

Cách phòng ngừa sốt ở trẻ em

Để giảm nguy cơ trẻ bị sốt, bạn có thể thực hiện những biện pháp phòng ngừa sau:

Tiêm chủng đầy đủ: Đảm bảo trẻ được tiêm phòng đầy đủ theo lịch của Bộ Y tế để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm.
Vệ sinh cá nhân: Dạy trẻ rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Dinh dưỡng hợp lý: Cho trẻ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng.
Giữ môi trường sống sạch sẽ: Vệ sinh nhà cửa, đồ chơi, nơi trẻ thường chơi đùa.
Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế để trẻ tiếp xúc gần với người đang bị bệnh truyền nhiễm.

Tóm lại: Sốt ở trẻ em là một tình trạng phổ biến và thường không nguy hiểm nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cần nắm rõ những dấu hiệu nguy hiểm để kịp thời đưa trẻ đi khám bác sĩ khi cần thiết. Việc phòng ngừa sốt và các bệnh truyền nhiễm cũng rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của trẻ.

TS. BS. Đoàn Thị Mai