Sự giao thoa hội tụ của 12 ngành công nghiệp văn hóa

Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024

Những hình ảnh tại Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2023. Ảnh: Khánh Huy

“Giao lộ sáng tạo” với 7 công trình di sản lịch sử tiêu biểu của Hà Nội

Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội do UBND TP và Hội Kiến trúc sư Việt Nam chỉ đạo; Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội và Tạp chí Kiến trúc thực hiện; có sự đồng hành của Văn phòng đại diện UNESCO tại Hà Nội và nhiều tổ chức, đơn vị khác.

Ban Tổ chức (BTC) cho biết, bên cạnh các ngành đã là thế mạnh của Lễ hội trong các năm trước như: du lịch văn hóa, kiến trúc, thủ công mỹ nghệ, nghệ thuật biểu diễn, thiết kế, ẩm thực, thời trang, quảng cáo, phần mềm, trò chơi giải trí; năm nay, Lễ hội mở rộng sang lĩnh vực điện ảnh, truyền hình - phát thanh, xuất bản.

Với chủ đề chính “Giao lộ sáng tạo”, Lễ hội sẽ diễn ra với tuyến trải nghiệm chính được đặt tại quận Hoàn Kiếm. Lần đầu tiên, “Giao lộ sáng tạo” Thủ đô sẽ được thí điểm hình thành dọc theo 7 công trình di sản lịch sử tiêu biểu của Hà Nội với hàng trăm hoạt động sáng tạo sôi nổi ở 12 lĩnh vực công nghiệp văn hóa. Không chỉ thí điểm trải nghiệm mới, “Giao lộ sáng tạo” còn là nơi thể hiện tiềm năng sáng tạo của TP, góp phần cộng hưởng, kết nối và thu hút các nguồn lực sáng tạo; đánh thức tinh thần sáng tạo của các thể hệ người dân Hà Nội.

Đại diện BTC cho biết, Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 còn là một “khóa học” giáo dục di sản hấp dẫn và thuyết phục cho các bạn lứa tuổi học sinh. Thay vì những bài giảng trên lớp, học sinh Hà Nội có cơ hội được hưởng thụ những giờ ngoại khóa, những trải nghiệm thực tế về di sản trong không khí lễ hội ngay tại TP mình sinh sống. Việc trải nghiệm Lễ hội không những giúp tạo hành trang kiến thức mà còn khơi gợi niềm tự hào,cảm giác gắn bó và giúp định hướng sự nghiệp tương lai, để những bạn trẻ có thể gia nhập và trở thành những chủ nhân của công nghiệp văn hóa - sáng tạo trong tương lai.

Quen thuộc với công năng giáo dục tòa 19 Lê Thánh Tông - một trong những cơ sở của Đại học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội - đây cũng là công trình hiếm hoi tiêu biểu cho phong cách kiến trúc Đông Dương còn giữ được gần như nguyên vẹn. Cung Thiếu nhi Hà Nội - vừa là một biểu tượng kiến trúc với sự kết hợp hài hòa giữa cụm các tòa nhà kiến trúc Pháp và các tòa nhà kiến trúc hiện đại được xây dựng sau này, vừa là một nơi lưu giữ những ký ức sáng tạo của nhiều thế hệ thanh thiếu nhi.

Không gian tại Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2023 Ảnh: Khánh Huy

Để di sản được “đối thoại” với công chúng

Trong cảm hứng sáng tạo của Lễ hội năm nay, lần đầu tiên, hai di sản này sẽ mở cửa và “đối thoại” với đông đảo công chúng tham quan thông qua hai “Đại triển lãm” với trên 50 thử nghiệm sáng tạo nghệ thuật.

Điểm khởi đầu của “Trục Tinh hoa di sản” Lý Thái Tổ - Lê Thánh Tông là Cung Thiếu Nhi Hà Nội, nơi tổ chức Đại triển lãm “Cung Thiếu Nhi Hà Nội: Hoài niệm cho tương lai” với trên 30 hoạt động bao gồm hàng loạt chương trình triển lãm, chiếu phim, biểu diễn sân khấu, sân chơi, sắp đặt kiến trúc; kết hợp với các sự kiện vệ tinh bao gồm workshop, hành trình trải nghiệm, tọa đàm và các hoạt động cộng đồng.

Chuỗi các hoạt động tại đây có sự tham gia đa dạng của các nghệ sĩ, kiến trúc sư, nhà làm phim, nhà nghiên cứu văn hóa - nghệ thuật… Dù ở những độ tuổi khác nhau, lĩnh vực khác nhau, nhưng tất cả đều chia sẻ cảm thức về lịch sử và văn hóa của Cung Thiếu nhi Hà Nội. Nhóm giám tuyển đã lựa chọn các tác phẩm có sự phản hồi, tương tác đồng điệu với bối cảnh và cả các sáng tác có tính đối thoại với từng không gian và ký ức của cung. Qua đó, kích hoạt những di sản vô hình và hữu hình đã và đang lưu giữ ở đây, tiếp nối với những đối thoại và tự sự liên thế hệ, gợi mở những nhìn nhận quá khứ và những viễn kiến cho tương lai.

Điểm cuối của “Trục Tinh hoa di sản” là tòa nhà Đại học Tổng hợp cũ - tiền thân là tòa nhà chính của Đại học Đông Dương - nơi diễn ra Tổ hợp triển lãm nghệ thuật tương tác “Cảm thức Đông Dương”. Đại triển lãm trưng bày 22 tác phẩm nghệ thuật tương tác độc đáo, gợi mở những cảm thức xưa cũ về kiến trúc và mỹ thuật Đông Dương, trong cảm quan đa dạng của những KTS, họa sĩ và nghệ sĩ hiện tại. Các tác phẩm nghệ thuật thị giác sẽ được “phủ kín” từ sảnh chính cho đến giảng đường, hành lang, từng ô cửa sổ và mái vòm của tòa nhà…

Các nghệ sĩ sử dụng nhiều công nghệ sắp đặt hiện đại để kể những nét đẹp của quá khứ, giúp công chúng cảm nhận đa chiều, đa giác quan về nghệ thuật, kiến trúc Đông Dương. Cụm tác phẩm hứa hẹn là một điểm nhấn rung cảm về kiến trúc, nghệ thuật, hình ảnh và âm thanh, gợi mở cái nhìn sâu sắc hơn về kiến trúc và nghệ thuật của di sản và sự sáng tạo trân trọng di sản, hài hòa với di sản để chuyển tải những câu chuyện lịch sử và hiện đại một cách độc đáo.

Hai đại triển lãm được thực hiện trong sự vận động của những thực thể sống, nơi không gian tự thân trở thành một chất liệu và cộng sự nghệ thuật, thay vì là một nơi trưng bày các tác phẩm bất kỳ. Thông qua việc tạo diện mạo mới cho các công trình cùng nỗ lực kết nối cộng đồng, giới sáng tạo thể hiện không chỉ là sự trân trọng với di sản, mà còn mong muốn cùng những lớp người gắn bó với Thủ đô tiếp tục kiến tạo những ký ức văn hóa, đặt tiền đề cho cách sống cùng với di sản.

Điểm khởi đầu của “Trục Kinh tế sáng tạo” Tràng Tiền trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 là Triển lãm Ý tưởng thiết kế sáng tạo sẽ được tổ chức tại Trung tâm Triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm.

Bên cạnh các tác phẩm đã thành hình tới từ những người làm nghề sáng tạo chuyên và bán chuyên nghiệp trong mọi lĩnh vực như bản thiết kế các Pavilion và công trình nổi bật qua các kỳ Lễ hội; khu vực trưng bày các tác phẩm đoạt giải từ các cuộc thi kiến trúc - mỹ thuật; khu vực giới thiệu sản phẩm từ các trung tâm sáng tạo trong TP; một khu vực đặc biệt trong khuôn khổ triển lãm sẽ dành để tôn vinh, ươm mầm những sáng kiến của tất cả cộng đồng. Dù là ý tưởng phục vụ cộng đồng hay giải pháp thương mại; dù là “hạt mầm” đang được ấp ủ hay đã nên hình thành hài; chỉ cần mang trong mình mong muốn đóng góp xây dựng TP Sáng tạo, tất cả đều có thể được góp mặt, được chào đón tại nhà triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng.

BTC kỳ vọng sẽ biến Triển lãm Ý tưởng thiết kế sáng tạo thành nơi chia sẻ và cổ vũ tinh thần dũng cảm sáng tạo, đồng thời hướng tới kết nối các nguồn lực hỗ trợ (nhà tài trợ, đầu tư tiềm năng...) đưa các sáng kiến sáng tạo vào thực tiễn cuộc sống.

Thái Phương