Sự phức tạp trong tiến trình đàm phán thương mại Mỹ-Nhật Bản

Thép thành phẩm của Công ty sản xuất thép Nhật Bản Nippon Steel. (Ảnh: Reuters/TTXVN)

Sự hiện diện của ba nhà đàm phán hàng đầu của Mỹ với các lập trường khác nhau về thương mại đang làm tăng thêm sự phức tạp cho những cuộc đàm phán thuế quan với Nhật Bản.

Theo các nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán, những bất đồng, cạnh tranh và nhầm lẫn công khai giữa Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer đã khiến phía Nhật Bản khó có thể đánh giá được ý định của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Ông Ryosei Akazawa, nhà đàm phán chính của Nhật Bản, đã khởi hành đến Washington vào ngày 5/6, với mong muốn đạt được một số tiến triển trong cuộc họp mới nhất với các đối tác Mỹ.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi đánh giá lại loạt biện pháp thuế quan do Mỹ áp đặt," ông Akazawa nói với các phóng viên tại Sân bay quốc tế Haneda của Tokyo trước chuyến bay của mình - chuyến đi thứ ba của ông tới Mỹ trong nhiều tuần và là vòng đàm phán thứ năm nói chung.

Nhật Bản đặt mục tiêu đạt được thỏa thuận trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Tổng thống Trump bên lề hội nghị thượng đỉnh Nhóm quốc gia công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) tại Canada vào tháng này.

Tờ New York Times đưa tin ông Trump đã chọn ông Bessent làm người dẫn đầu các cuộc đàm phán thuế quan. Là cựu giám đốc quỹ đầu cơ, ông Bessent được coi là người ôn hòa có ý thức về thị trường. Ông Bessent đã đóng vai trò thuyết phục ông Trump tạm dừng áp dụng thuế quan "có đi có lại" trong 90 ngày.

Ngược lại, ông Lutnick được biết đến là người theo đường lối cứng rắn về thương mại. Trong một cuộc phỏng vấn với CBS News, ông cho biết việc tăng thuế quan sẽ "đáng giá" ngay cả khi chúng dẫn đến suy thoái.

Ông Greer rõ ràng là quan chức phụ trách chính sách thương mại của Mỹ. Ông Greer là trợ lý thân cận của ông Robert Lighthizer, Đại diện thương mại Mỹ (USTR) trong chính quyền Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên, và đã tham gia sâu vào các cuộc đàm phán thuế quan với Nhật Bản và Trung Quốc vào thời điểm đó. Lần này, vai trò của ông Greer có phần giảm bớt.

Trước đây, Tổng thống Trump đã mô tả ông Lutnick là người chịu trách nhiệm trực tiếp cho USTR.

Trách nhiệm của ba quan chức Bessent, Lutnick và Greer chồng chéo lên nhau, làm phức tạp các cuộc đàm phán thuế quan. Ông Bessent cũng chịu trách nhiệm đàm phán với Trung Quốc, Hàn Quốc và các quốc gia khác, khiến việc lên lịch họp với ông trở nên khó khăn. Ông Bessent đã vắng mặt trong cuộc họp thứ ba với ông Akazawa.

Ngoài việc thiếu sự thống nhất giữa các ông Bessent, Lutnick và Greer, Nhật Bản cũng lo ngại về sự phối hợp không đầy đủ giữa các quan chức nội các và nhân viên cấp làm việc. Các cuộc đàm phán thuế quan thường liên quan đến những vấn đề kỹ thuật được giải quyết ở cấp làm việc, các chi tiết được thiết lập ở cấp độ nội các và một thỏa thuận cuối cùng được các nhà lãnh đạo quốc gia đạt được.

Trong các cuộc đàm phán hiện tại, "ba cấp tại Mỹ - cấp làm việc, các quan chức nội các và tổng thống, không thống nhất và có vẻ như thông tin không được chia sẻ," một quan chức kinh tế cấp cao của Nhật Bản cho biết. Quan chức này nói thêm rằng phía Nhật Bản thường xuyên phải lặp lại những điều tương tự tại các cuộc đàm phán cấp làm việc và cấp độ nội các.

Ông Trump là người có tiếng nói cuối cùng về thuế quan, nhưng ý định của ông vẫn chưa rõ ràng. Nhật Bản khó có thể xác định được Chính phủ Mỹ muốn gì và cần phải nhượng bộ những gì để đạt được thỏa thuận. "Sẽ không có quyết định nào được đưa ra cho đến khi có quyết định tại hội nghị thượng đỉnh G7 sắp tới," một người tham gia các cuộc đàm phán cho biết./.

(TTXVN/Vietnam+)