Sự tham gia tích cực và dấu ấn nổi bật của Việt Nam trên cương vị thành viên Hội đồng nhân quyền
Sự tham gia tích cực của Đoàn Việt Nam tại Khóa họp 52 Hội đồng Nhân quyền thể hiện nỗ lực và trách nhiệm của Việt Nam với tư cách là thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (LHQ) nhiệm kỳ 2023-2025.
Ngày 4/4, tại trụ sở Văn phòng LHQ ở Geneva, Thụy Sỹ, Khóa họp thường kỳ lần thứ 52 của Hội đồng Nhân quyền LHQ đã kết thúc, hoàn thành chương trình đề ra từ đầu Khóa họp, với 43 Nghị quyết được thông qua, trong đó có Nghị quyết về kỷ niệm 75 năm Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền và 30 năm Tuyên bố và Chương trình hành động Vienna do Việt Nam đề xuất, soạn thảo.
Hội đồng Nhân quyền hoàn thành chương trình Khóa họp 52 với khối lượng công việc nhiều và thời gian họp dài kỷ lục. Theo đó, Khóa họp diễn ra chủ yếu theo hình thức trực tiếp trong hơn một tháng, từ ngày 27/2 và bế mạc vào ngày 4/4.
Với khối lượng công việc lớn và thời lượng dài kỷ lục, bao gồm: Phiên họp cấp cao (từ 27/2-2/3); 9 phiên thảo luận chuyên đề (về đánh giá 5 năm triển khai Chiến lược của LHQ về thanh niên và phương hướng cho thời gian tới, án tử hình, kỷ niệm 35 năm Tuyên ngôn về quyền phát triển, Quỹ tự nguyện nhằm triển khai các khuyến nghị theo Cơ chế Rà soát định kỳ phổ quát (UPR), quyền trẻ em trong môi trường số); hàng loạt phiên thảo luận, đối thoại với khoảng 45 Thủ tục đặc biệt và các cơ chế nhân quyền của LHQ; các phiên thảo luận, đối thoại về tình hình nhân quyền tại các nước cụ thể như Afghanistan, Myanmar, CHDCND Triều Tiên, Syria, Ethiopia, Venezuela...
Tại Khóa họp, Hội đồng Nhân quyền cũng đã xem xét, thảo luận khoảng 80 báo cáo; tham vấn, xem xét thông qua 43 dự thảo Nghị quyết chuyên đề; thông qua các báo cáo UPR của 14 nước; và thông qua quyết định bổ nhiệm 10 nhân sự cho các Thủ tục đặc biệt.
Trong đó, kết quả nổi bật nhất của Khóa họp là thông qua 43 dự thảo Nghị quyết chuyên đề, các báo cáo UPR của 14 nước, và quyết định bổ nhiệm 10 nhân sự cho các Thủ tục đặc biệt của Hội đồng Nhân quyền.
Đoàn Việt Nam do Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang dẫn đầu đã tham dự Khóa họp 52 Hội đồng Nhân quyền trên cương vị thành viên Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023-2025.
Bên cạnh việc nêu bật các thành tựu của Việt Nam trong phát triển đất nước và bảo đảm quyền con người; Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã đưa ra sáng kiến về việc kỷ niệm 75 năm Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền và 30 năm Tuyên bố và Chương trình hành động Vienna bằng một văn kiện của Hội đồng Nhân quyền.
Triển khai sáng kiến này, Việt Nam đã nỗ lực xây dựng Nhóm nòng cốt với thành phần đa dạng đại diện cho tất cả các khu vực trên thế giới, đồng thời đẩy mạnh thương lượng, đàm phán về dự thảo Nghị quyết về kỷ niệm 75 năm Tuyên ngôn quốc tế về nhân quyền và 30 năm Tuyên bố và Chương trình hành động Vienna.
Ngày 3/4, Nghị quyết đã được Hội đồng Nhân quyền thông qua bằng đồng thuận, với 102 nước (tính đến cuối giờ chiều ngày 4/4 giờ Geneva) tham gia đồng bảo trợ, bao gồm 14 nước đồng tác giả (gồm Việt Nam, Áo, Bangladesh, Bỉ, Bolivia, Brazil, Chile, Costa Rica, Fiji, Ấn Độ, Panama, Romania, Nam Phi và Tây Ban Nha), đồng thời có 34 nước thành viên Hội đồng Nhân quyền, cả các nước phương Tây và nhiều nước đang phát triển từ cả 5 nhóm khu vực, trong đó có hầu hết các nước ASEAN.
Việc Nghị quyết được thông qua bằng đồng thuận với đông đảo các nước tham gia đồng bảo trợ như nêu ở trên cho thấy các nước ghi nhận, đánh giá cao đối với nỗ lực và thiện chí của Việt Nam trong thương lượng. Đồng thời, kết quả nêu trên cũng chứng tỏ nội dung Nghị quyết cân bằng, kịp thời đáp ứng quan tâm và ưu tiên chung của tất cả các nhóm nước về kỷ niệm và đề cao tầm quan trọng của Tuyên ngôn và Tuyên bố trên, cũng như tăng cường nỗ lực thực hiện hai văn kiện này.
Bên cạnh đó, Đoàn Việt Nam đã tích cực phát biểu tại nhiều phiên họp, thảo luận về đảm bảo các quyền cụ thể như quyền nhà ở; quyền lương thực; quyền văn hóa; quyền phát triển; quyền trẻ em; quyền tiếp cận công bằng, bình đẳng, kịp thời, với giá cả hợp lý đối với vaccine ngừa Covid-19...
Trong các phát biểu, Đoàn Việt Nam đề cao chủ trương nhất quán, nỗ lực và thành tựu trong thúc đẩy và bảo vệ quyền con người; khẳng định Việt Nam cam kết phát triển bền vững vì lợi ích của người dân; nhấn mạnh sự cần thiết giải quyết bất bình đẳng, bảo vệ những người dễ bị tổn thương; kêu gọi giải quyết các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu;
Khẳng định cam kết của Việt Nam tăng cường hợp tác một cách xây dựng với các quốc gia, Văn phòng Cao ủy Nhân quyền, Hội đồng Nhân quyền và các cơ chế của Hội đồng Nhân quyền nhằm thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền cho tất cả mọi người trên cơ sở tôn trọng Hiến chương LHQ, các điều ước quốc tế về quyền con người, bảo đảm chủ quyền quốc gia và các nguyên tắc khách quan, công bằng, đối thoại xây dựng và hợp tác.
Cùng với các nước ASEAN, Đoàn Việt Nam đã có một số phát biểu chung về các chủ đề được các nước ASEAN cùng quan tâm, chia sẻ như quyền phát triển, hợp tác kỹ thuật và xây dựng năng lực về quyền con người, UPR.
Liên quan đến chủ đề biến đổi khí hậu và quyền con người thuộc ưu tiên của ta và các nước, Việt Nam cùng hai nước Bangladesh và Philippines - là Nhóm nòng cốt về biến đổi khí hậu và quyền con người tại Hội đồng Nhân quyền trong nhiều năm qua, đã soạn thảo và đưa ra Phát biểu chung về biến đổi khí hậu và quyền con người tại Khóa họp này, thu hút đông đảo các nước tham gia đồng bảo trợ.
Ngoài ra, Đoàn Việt Nam đã tích cực tiếp xúc, trao đổi, tham vấn với các Đoàn đại biểu của các nước, đồng bảo trợ một số sáng kiến trên tinh thần đối thoại và hợp tác; thực hiện nhiệm vụ của thành viên Hội đồng Nhân quyền trong việc tham vấn, bỏ phiếu thông qua 43 dự thảo Nghị quyết của Hội đồng Nhân quyền.
Sự tham gia tích cực của Đoàn Việt Nam tại Khóa họp 52 của Hội đồng Nhân quyền thể hiện nỗ lực và trách nhiệm của Việt Nam với tư cách là thành viên của Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023-2025; đồng thời truyển tải thông điệp mạnh mẽ về quan điểm, chính sách nhất quán, thành tựu của Việt Nam và quan điểm, thành tựu chung của ASEAN về thúc đẩy và bảo vệ các quyền con người; qua đó góp phần cùng các nước đảm bảo hoạt động của Hội đồng Nhân quyền phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương LHQ, các công ước quốc tế về quyền con người.