Sự thật về tuổi thọ của pin ô tô điện mà bạn cần lưu ý
Đối với nhiều chủ sở hữu, ô tô điện đại diện cho một cách lái xe hoàn toàn mới và kéo theo đó rất nhiều nỗi băn khoăn. Bên cạnh phạm vi hoạt động, tuổi thọ pin xe điện cũng là một vấn đề chi phối khả năng chuyển đổi sang sử dụng phương tiện không khí thải của nhiều người.
Tuổi thọ pin xe điện
Sự thật là pin xuống cấp theo thời gian và quá trình sử dụng, nghĩa là chúng sẽ trở nên kém hiệu quả hơn khi cũ đi và trong trường hợp của ô tô điện, phạm vi hoạt động của nó sẽ giảm. Công nghệ pin hiện tại cũng không hề rẻ, việc thay thế pin xe điện đôi khi đắt đỏ gần bằng toàn bộ giá trị xe. Đó là lý do tại sao mọi người thường có xu hướng đổi điện thoại di động mới thay vì chọn thay pin điện thoại cũ.
Tuy nhiên, có rất nhiều cách để tăng tuổi thọ của ắc quy ô tô cũng như giữ cho nó hoạt động khỏe hơn, hiệu quả hơn, trong một khoảng thời gian dài hơn. Đáng chú ý, mặc dù hiệu suất có thể suy giảm theo thời gian, nhưng cuối cùng thì các tế bào pin vẫn sẽ cung cấp ít nhất 70% công suất ngay cả khi xe đã đi hơn 322.000 km.
Tại sao pin ô tô điện bị chập điện hoặc xuống cấp?
Những tiến bộ liên tục trong công nghệ pin đang ngày càng giúp hạn chế nhiều vấn đề gây nên hiện tượng giảm hiệu suất pin. Tuy nhiên, ngay cả những tế bào lithium-ion mới nhất cũng không hoàn toàn miễn nhiễm với nguy cơ giảm hiệu suất theo thời gian.
Có lẽ nguyên nhân lớn nhất dẫn đến sự suy giảm hiệu quả là chu kỳ sử dụng và sạc pin. Theo thời gian, việc thường xuyên sử dụng hết sạch pin sau khi sạc đầy có thể làm hỏng khả năng duy trì và lưu trữ năng lượng tối ưu của pin.
Đó là lý do tại sao nhà sản xuất thường khuyến nghị khách hàng chỉ sạc đến 80% và hạn chế tối đa việc sử dụng xe điện đến cạn kiệt năng lượng. Bên cạnh đó, thói quen sử dụng sạc nhanh cũng góp mặt trong danh sách nguyên nhân gây chai pin, bởi vì truyền quá nhiều năng lượng điện và nhanh chóng sẽ tạo ra nhiệt độ cao hơn nhiều trong bộ pin.
Làm mát các tế bào bằng chất lỏng giúp giảm thiểu điều này, nhưng sử dụng bộ sạc nhanh thường xuyên và theo thời gian, các chu kỳ nhiệt cực cao này sẽ gây hư hỏng cho các gói ion lithium. Trên thực tế, những chiếc xe được sử dụng ở vùng khí hậu nóng có xu hướng bị giảm hiệu suất một cách rõ ràng hơn so với những chiếc ô tô được vận hành ở điều kiện mát mẻ.
Cách chăm sóc pin xe điện hiệu quả
Rất may là có khá nhiều cách giúp duy trì hiệu suất của pin theo thời gian. Một trong những cách chính để bảo vệ các tế bào năng lượng là quan tâm đến quá trình sạc và sử dụng pin. Tốt hơn hết, người dùng nên cố gắng tránh giảm công suất pin xuống dưới 20% và sạc quá 80% pin - lý do là bởi khi được sạc quá đầy, pin có xu hướng trở nên nóng hơn, gây ảnh hưởng đến tính chất dễ bị tổn thương của tế bào hóa học có trong nguồn năng lượng.
Với công nghệ tiên tiến hiện nay, phần lớn các mẫu ô tô điện đều cho phép chủ sở hữu tùy chọn lập trình lịch sạc cho ô tô của mình, cho phép họ quyết định thời điểm dòng điện chạy và quan trọng hơn hết là người dùng có thể dễ dàng đặt giới hạn chính xác lượng điện nạp vào.
Tương tự như việc không sạc quá đầy, lái xe cũng không nên làm cạn kiệt hoàn toàn pin. Hầu hết ô tô điện sẽ luôn đảm bảo lượng năng lượng còn lại ở mức tối thiểu ngay cả khi nó không di chuyển, nhưng tất nhiên, việc để ô tô ngừng lăn bánh trong thời gian dài và để điện thất thoát là điều cần tránh.
Bên cạnh đó, người dùng cũng không nên lạm dụng bộ sạc nhanh DC cho chiếc ô tô điện của mình. Mặc dù đây là trang bị cực kỳ hữu ích khi cần “đổ đầy điện” khi đang di chuyển trên những chuyến đi dài hoặc trong trường hợp khẩn cấp; nhưng tác dụng phụ của việc tiết kiệm thời gian khi sạc là hiện tượng tăng nhiệt độ dẫn đến nguy cơ hỏng lithium-ion trong pin.
Nếu ô tô được sử dụng trong điều kiện thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh, chủ sở hữu nên thường xuyên cắm sạc ô tô (khi đã xét giới hạn pin tối đa ở 80%) bất kể phạm vi hoạt động. Việc sạc nhỏ giọt như vậy cho phép hệ thống quản lý nhiệt của pin tiếp tục hoạt động và giữ cho các tế bào ở nhiệt độ tối ưu để kéo dài tuổi thọ.
Cuối cùng, cách lái EV (xe điện) cũng có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ pin của nó. Giống như sạc nhanh, sự cạn kiệt nhanh chóng của các tế bào có thể gây ra hư hỏng mà theo thời gian sẽ dẫn đến giảm hiệu quả và phạm vi hoạt động. Càng lái nhanh và càng tận dụng mô-men xoắn tức thời đặc trưng của xe điện để chạy nhanh thì bạn càng gây ra sự tích tụ nhiệt có hại trong pin. Vì vậy, tốt nhất là nên sử dụng EV ở tốc độ ổn định.
Bảo hành pin xe điện
Các nhà sản xuất ô tô điện nhận thức sâu sắc quyết định mua hàng của những khách hàng tiềm năng có thể bị ảnh hưởng bởi khả năng hỏng pin sớm và chi phí sửa chữa pin tốn kém. Tuy nhiên, sự thật là khi được xử lý đúng cách, hầu hết các loại pin lithium-ion hiện đại đều có khả năng kéo dài tuổi thọ của chiếc xe. Mặc dù vậy, các công ty đều đang cung cấp một chế độ bảo hành pin riêng biệt đầy cạnh tranh.
Phần lớn các bảo hành ô tô là khoảng ba năm và 100.000 km, nhưng cũng có không ít các thương hiệu đang cung cấp cho khách hàng gói bảo hành ưu đãi hơn. Ví dụ, Audi, BMW, Jaguar, Nissan và Renault bảo hành pin trong 8 năm và 160.000 km, trong khi Hyundai tăng giới hạn số km lên 200.000.
Tesla có cùng khung thời gian 8 năm nhưng giới hạn quãng đường đi được lên tới 240.000 km trên Model S và Model X, 193.000 km trên Model 3 Long Range và 160.000 km trên tất cả các phiên bản khác. Không những thế, ngoài Audi và Tesla, hầu hết nhà sản xuất đều có dịch vụ thay thế pin nếu dung lượng pin tối đa cho phép nằm dưới mức 70 đến 75% trong thời gian bảo hành.