Sửa 4 luật tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh
Tập trung sửa đổi, bổ sung một số quy định của các luật có mâu thuẫn, đang gây khó khăn, vướng mắc, yêu cầu cấp bách cần sửa đổi để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Sáng 10/10, tiếp tục Phiên họp thứ 38, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu. Tập trung sửa đổi, bổ sung một số quy định của các luật có mâu thuẫn, đang gây khó khăn, vướng mắc, yêu cầu cấp bách cần sửa đổi để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
Bổ sung quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng nêu các nội dung chủ yếu được sửa đổi, bổ sung, trong đó đáng chú ý là một số quy định dự kiến được sửa đổi trong Luật Đầu tư. Chẳng hạn, sửa đổi Điều 31, 32 để phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh đối với: dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, khu chế xuất; Dự án đầu tư xây dựng mới bến cảng, khu bến cảng có quy mô vốn đầu tư dưới 2.300 tỷ đồng thuộc cảng biển đặc biệt. Đặc biệt, Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt nhằm đơn giản hóa thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai dự án để tạo cơ chế thuận lợi, cạnh tranh nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược.
Theo tờ trình mà Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng trình bày, thủ tục đầu tư đặc biệt áp dụng đối với một số dự án thuộc lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển; công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp, chip, và lĩnh vực công nghệ cao, sản phẩm công nghệ cao được ưu tiên, khuyến khích đầu tư theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thực hiện tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế theo quy trình đăng ký đầu tư tại Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế để cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời hạn 15 ngày.
Không để nhà đầu tư “đi gặp hết chỗ nọ đến chỗ kia”
Thảo luận về nội dung này trong dự luật, Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho hay đây là một bước đột phá, có tác động tốt và tạo sự chuyển biến trong môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam; đề nghị dự luật cần tính toán quy định mang tính nguyên tắc về hồ sơ của thủ tục đầu tư đặc biệt để tránh lúng túng khi áp dụng.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định thì cho rằng: Thủ tục đặc biệt không có nghĩa là rút gọn. Thủ tục đặc biệt có thể nội dung là hồ sơ đầu tư chỉ cần một bộ, trong đó bao gồm tất cả các thủ tục trong các lĩnh vực chứ không phải như hồ sơ đầu tư hiện nay là gồm các bộ hồ sơ về PCCC, đánh giá tác động môi trường… Như vậy mới là đặc biệt.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nói, làm như vậy nhà đầu tư sẽ chỉ cần đến một nơi thôi chứ không phải “đi gặp hết chỗ nọ đến chỗ kia” thành ra mất 2 đến 3 năm mới xong hồ sơ đầu tư và lúc đó thì hồ sơ lại… lạc hậu. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng lưu ý, chỉ sửa đổi, bổ sung những gì thực sự vướng mắc, cấp thiết, tránh làm phức tạp quá trình sửa 4 luật. Đặt vấn đề trong lĩnh vực PPP, đề xuất luật hóa nhiều nội dung đang thực hiện thí điểm trong Luật PPP có phù hợp không, ông Hoàng Thanh Tùng đề nghị cần phải có tổng kết, đánh giá thực tiễn đang thực hiện như thế nào và cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng trong quá trình sửa đổi.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, khi Quốc hội cho ý kiến về Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư, các đại biểu đã chất vấn rất sôi nổi. Nhiều dự án trước đây đầu tư theo phương thức đối tác công tư, nhưng không thực hiện được, lại chuyển hết sang đầu tư công. Chỉ ra những vướng mắc lớn, như cơ chế thu lại phần vốn Nhà nước, người dân chưa đồng tình với vị trí đặt trạm thu phí, có dự án BOT doanh thu sụt giảm, không có khả năng phục hồi, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn an ninh trật tự, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị xem xét sửa đổi thận trọng, chỉ sửa đổi những vấn đề đã chín, đã rõ được thực tiễn chứng minh, có sự thống nhất cao.
Nêu ý kiến, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho rằng, xây dựng hành lang pháp lý không chỉ hỗ trợ mà còn kiến tạo phát triển cho người dân nhằm tháo gỡ khó khăn trong thực tiễn. Việc rà soát những vấn đề thực sự cấp bách, cần thiết để sửa đổi là rất chính xác. Thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát những vấn đề quan trọng theo ý kiến đóng góp của các đại biểu để đảm bảo đồng bộ của pháp luật. Đồng thời, theo Phó Thủ tướng Thường trực, Thường vụ Quốc hội cũng đồng ý với Chính phủ là phải thông qua luật này trong một kỳ họp.
Tăng cường trách nhiệm người đứng đầu
Giải trình, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, hiện tư duy làm luật đang thay đổi. Trước đây, làm luật tập trung vào quản lý Nhà nước mà chưa chú trọng đủ cho kiến tạo, phát triển. Làm luật hiện nay cũng đã chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, tăng cường trách nhiệm người đứng đầu và chỉ tập trung vào các vấn đề cốt lõi. Về quy định thủ tục đầu tư đặc biệt dự kiến đưa vào Luật Đầu tư đợt này, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định: Đây là một cải tiến rất mạnh về đầu tư.
“Chúng ta chưa mạnh dạn đến mức độ đề nghị các dự án nằm trong khu công nghiệp đều nằm ở “luồng xanh”, chỉ mất 15 ngày làm thủ tục và thực hiện được ngay. Chúng ta mới giới hạn ở các dự án công nghệ cao. Nếu Thường vụ Quốc hội ủng hộ thì đề nghị tất cả các dự án nằm trong khu công nghiệp đều được hưởng thủ tục đặc biệt như vậy chứ không chỉ là dự án công nghệ cao” - Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nói.
Bởi theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, ngay chuyện làm rõ thế nào là “công nghệ cao” cũng là một vấn đề. Nếu quy định theo hướng các dự án nằm trong khu công nghệ cao đều theo thủ tục đầu tư đặc biệt thì cũng có tính thực tiễn vì bất kể một dự án nào nằm trong khu công nghiệp thì các tiêu chuẩn về PCCC, đánh giá tác động môi trường… cũng đã rõ rồi.