Sửa đổi, bổ sung việc sử dụng, quản lý và lưu trữ Sổ, mẫu giấy tờ, hồ sơ nuôi con nuôi
Bộ Tư pháp đang dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Thông tư số 10/2020/TT-BTP ban hành, hướng dẫn việc ghi chép, sử dụng, quản lý và lưu trữ Sổ, mẫu giấy tờ, hồ sơ nuôi con nuôi.
Bộ Tư pháp cho biết, theo nhiệm vụ được giao trong Nghị quyết số 58/NQ-CP, có 10 thủ tục hành chính trong lĩnh vực nuôi con nuôi được đề xuất đơn giản hóa. Liên quan đến các trường thông tin trong mẫu giấy tờ của các thủ tục hành chính, Nghị quyết số 58/NQ-CP yêu cầu bỏ thông tin về "Nơi sinh", "Dân tộc"; bổ sung thông tin về số căn cước công dân tại các mẫu Đơn xin nhận con nuôi trong nước, Tờ khai hoàn cảnh gia đình của người nhận con nuôi; bỏ thông tin "Ngày, tháng, năm sinh", "Nơi sinh", "Dân tộc", "Quốc tịch", "Nơi thường trú" và bổ sung thông tin về số căn cước công dân của cha mẹ nuôi, con nuôi, bên giao con nuôi tại mẫu Tờ khai đăng ký lại việc nuôi con nuôi. Hầu hết yêu cầu bỏ các trường thông tin nêu trên đã được thực hiện trong Thông tư số 10/2020/TT-BTP. Tuy nhiên, vẫn còn một số trường thông tin chưa được bỏ theo yêu cầu của Nghị quyết số 58/NQ-CP, chẳng hạn như "Nơi sinh" của người được giới thiệu làm con nuôi tại mẫu Đơn xin nhận con nuôi trong nước, Đơn xin nhận trẻ em làm con nuôi nước ngoài (sử dụng cho trường hợp nhận con riêng, cháu ruột), "Nơi sinh", "Quốc tịch" của con nuôi trong mẫu Tờ khai đăng ký lại việc nuôi con nuôi.
Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 11 Nghị định số 42/2022/NĐ-CP ngày 24/6/2022 của Chính phủ quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng, với các dịch vụ công trực tuyến cho phép tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ trên môi trường mạng, cơ quan nhà nước có trách nhiệm phát triển, sử dụng các biểu mẫu điện tử tương tác theo quy định. Theo nhiệm vụ được giao tại Đề án 06, các Bộ, ngành có trách nhiệm nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật để sử dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử và phát triển kinh tế xã hội. Để thực hiện quy định của Nghị định số 42/2022/NĐ-CP và thực hiện nhiệm vụ được giao tại Đề án 06, cần xây dựng các biểu mẫu điện tử tương tác để phục vụ việc thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực nuôi con nuôi trên môi trường điện tử. Tuy nhiên, hiện nay, pháp luật về nuôi con nuôi chưa quy định các biểu mẫu điện tử này.
Ngày 05/3/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 30/2020/NĐ-CP về công tác văn thư. Nghị định số 30/2020/NĐ-CP đã hướng dẫn cụ thể về thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản hành chính. Qua rà soát các biểu mẫu về nuôi con nuôi được ban hành theo Thông tư số 10/2020/TT-BTP, Vụ Con nuôi thấy rằng còn có biểu mẫu chưa phù hợp với quy định của Nghị định số 30/2020/NĐ-CP về kỹ thuật trình bày, chẳng hạn như Công văn thông báo về việc không tìm được gia đình thay thế trong nước cho trẻ em, Công văn của Sở Tư pháp xác nhận trẻ em đủ điều kiện làm con nuôi nước ngoài…
Ngày 19/11/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 98/2022/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tư pháp. Theo quy định tại Điều 3 của Nghị định số 98/2022/NĐ-CP, Cục Con nuôi được chuyển đổi thành Vụ Con nuôi. Tuy nhiên, trong một số biểu mẫu về nuôi con nuôi vẫn còn cụm từ "Cục Con nuôi".
Qua quá trình thực hiện Thông tư số 10/2020/TT-BTP cho thấy một số quy định hiện hành còn có những điểm tồn tại, hạn chế nhất định. Cụ thể là:
- Một số biểu mẫu không có phôi trắng khiến người làm công tác đăng ký việc nuôi con nuôi mất nhiều thời gian căn chỉnh khi in hoặc in bị lệch, phải bỏ đi, gây lãng phí (Giấy chứng nhận việc nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài phù hợp Công ước La Hay, Giấy phép hoạt động của tổ chức con nuôi nước ngoài tại Việt Nam).
- Việc sử dụng mẫu đơn chung cho việc cấp, gia hạn, sửa đổi giấy phép hoạt động của tổ chức con nuôi nước ngoài tại Việt Nam gây khó khăn, nhầm lẫn cho Tổ chức con nuôi nước ngoài khi thực hiện thủ tục cấp, gia hạn, sửa đổi giấy phép hoạt động tại Việt Nam.
Từ những nội dung trên cho thấy, việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Thông tư số 10/2020/TT-BTP là cần thiết, nhằm triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, thực hiện Nghị quyết số 58/NQ-CP và Đề án 06, đồng thời khắc phục môt số tồn tại trong thực tiễn.
Dự thảo Thông tư gồm 4 điều, cụ thể như sau:
- Điều 1: Sửa đổi, bổ sung, một số nội dung của Thông tư số 10/2020/TT-BTP, gồm: sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 3 về ban hành các mẫu Sổ, giấy tờ; sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 4 về in, phát hành mẫu Sổ và mẫu giấy tờ.
- Điều 2: Thay thế, bãi bỏ một số nội dung của Thông tư số 10/2020/TT- BTP, gồm: Thay thế cụm từ "Cục Con nuôi" tại khoản 3 Điều 7 bằng cụm từ "Bộ Tư pháp"; Bỏ cụm từ "Cục Con nuôi" tại khoản 5 Điều 2 và khoản 1 Điều 5; bỏ cụm từ "và phôi mẫu Quyết định nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài (bản chính - phôi, không có nội dung)" tại khoản 3 Điều 4.
Như vậy, tổng số các điều khoản được sửa đổi, bổ sung, thay thế và bãi bỏ là 5/9 Điều của Thông tư số 10/2020/TT-BTP. Các nội dung sửa đổi, bổ sung, thay thế và bãi bỏ chủ yếu mang tính kỹ thuật. Các nội dung cơ bản của Thông tư số 10/2020/TT-BTP vẫn được giữ nguyên.
- Điều 3 quy định về trách nhiệm tổ chức thực hiện.
- Điều 4 quy định về điều khoản thi hành.
Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.