Sức sống TP.HCM - Bài cuối: Thanh niên TP.HCM cùng những 'bước đi lớn' cho phát triển
Thanh niên TP.HCM có đủ bản lĩnh, trí tuệ, tiên phong đi đầu trong công cuộc đột phá về khoa học công nghệ, phát huy hơn nữa tinh thần năng động, sáng tạo được kế thừa, tiếp nối qua nhiều chặng đường phát triển.
“Thanh niên TP.HCM luôn dám nghĩ, dám làm và biết làm để thực hiện sứ mệnh tiên phong, gắn với từng giai đoạn phát triển của thành phố. Sáng tạo đi kèm với dấn thân, sáng tạo đi kèm với tiên phong, sáng tạo đi kèm với trách nhiệm trước Tổ quốc” - anh Ngô Minh Hải, Bí thư Thành đoàn TP.HCM, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP.HCM nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Ủy ban Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam khóa IX, tại Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam khóa IX, nhiệm kỳ 2024 - 2029, ngày 18-12-2024. Ảnh: VGP
Không ngại khó, không ngại khổ
. Phóng viên: 50 năm sau ngày đất nước thống nhất, anh có cảm nhận ra sao về sức sáng tạo của lãnh đạo TP.HCM để xây dựng nên một đô thị cởi mở, hiện đại, nghĩa tình như hôm nay?
+ Anh Ngô Minh Hải: Có lẽ thời điểm này của 50 năm trước, Thành đoàn TP.HCM đã sống những ngày sôi nổi nhất. Nhiều cán bộ Thành đoàn được tin tưởng, giao nhiệm vụ, tham gia cấp ủy và lãnh đạo. Thành đoàn cũng là một trong số những đơn vị có lực lượng vũ trang, biệt động thành cũng có nhánh của Thành đoàn hay khối lực lượng vũ trang tuyên truyền. 240 liệt sĩ thuộc Thành đoàn TP.HCM đã hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước…
Đặc biệt, năm 1976, hơn 10.000 thanh niên TP đã xuất quân trong màu áo lực lượng Thanh niên xung phong đến với “tiền tuyến lao động” ngay sau khi đất nước giành được độc lập, tham gia lao động, sản xuất trên những vùng đất khô cằn vì bom đạn.
Những công trình mang dấu ấn thanh niên khi đó có thể kể đến như công trình kênh Đông (Củ Chi) để lấy nước từ hồ Dầu Tiếng, kênh thủy lợi Trần Quang Cơ (quận 12), cải tạo đầm lầy để xây dựng công viên Đầm Sen, xây dựng duyên hải Cần Giờ…
Sau năm 1975, Thành đoàn tiếp tục đi đầu trong công tác xóa nạn mù chữ với sự tham gia ban đầu chỉ mấy trăm bạn sinh viên, sau này lên đến con số 5.000, 10.000 người. Chương trình đầu tiên Thành đoàn thực hiện là chương trình ánh sáng văn hóa hè mà sau này là cái nôi của phong trào tình nguyện hè trên cả nước.
Có thể nói, rất nhiều các công trình tình nguyện hiện nay mà các tỉnh, thành phố hay Trung ương đoàn phát động đều xuất phát từ TP.HCM, như chiến dịch tình nguyện Mùa hè xanh, Hoa phượng đỏ, Kỳ nghỉ hồng, Tiếp sức mùa thi, Chủ nhật xanh…
Sau giai đoạn đổi mới, lực lượng Thành đoàn tiếp tục phát huy tinh thần năng động, sáng tạo trong mọi lĩnh vực. Minh chứng rõ nhất là nhiều đơn vị sự nghiệp thuộc thành đoàn dần xuất hiện, hoạt động để hỗ trợ thanh niên như Trung tâm hỗ trợ học sinh, sinh viên, từ CLB thanh niên nâng tầm lên thành Nhà văn hóa thanh niên… để góp phần xây dựng kinh tế, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho người dân.
Hàng loạt công trình lớn cũng ra đời từ đây như công trình 1.000 phòng học, xây dựng Trung tâm sinh hoạt dã ngoại thanh thiếu niên tại Cần Giờ… đều do đoàn phát động và để lại dấu ấn rất lớn trong sự phát triển của TP.

Anh Ngô Minh Hải, Bí thư Thành đoàn TP.HCM, Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam TP.HCM,
Không ngại khó, không ngại khổ
. Là thế hệ thụ hưởng các giá trị về sự năng động, sáng tạo của TP.HCM, thanh niên TP đã tiếp nối truyền thống này ra sao trong bối cảnh hiện nay?
+ Sức sáng tạo của Thành đoàn vẫn luôn được hun đúc, gìn giữ và phát huy mạnh hơn qua từng thời kỳ. Thanh niên TP cũng có những bước đi lớn, sáng tạo hơn phù hợp với từng giai đoạn. Có thể kể đến như tiên phong trong tập hợp các đội hình, mô hình mới, như hình thành Hội doanh nhân trẻ, Hội thầy thuốc trẻ, các CLB đội nhóm với sức sáng tạo rất lớn; thành lập Hội sinh viên…
TP là địa phương đầu tiên trên cả nước có Trung tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, Diễn đàn đổi mới sáng tạo… Đó là những xuất phát điểm đầu tiên hình thành từ sức sáng tạo của những người trẻ; sau này cũng được nâng tầm lên quy mô quốc tế, thu hút sự tham gia của cả học sinh, sinh viên và cả bạn bè quốc tế tham gia.
Rõ ràng trong tất cả thời kỳ, khi đòi hỏi sức sáng tạo thì tinh thần đó trong thanh niên TP càng được thôi thúc.
Tôi vẫn còn nhớ đêm 30-5-2021 khi mà TP.HCM bước vào thời điểm căng mình chống dịch COVID-19, chỉ trong một đêm đã có 1.000 thanh niên ở Gò Vấp cùng tham gia với lực lượng chức năng. Họ là những bác sĩ trẻ, người trẻ công tác ở nhiều lĩnh vực khác nhau đã không ngại khó, không ngại nguy hiểm xông pha vào tuyến đầu.
Thời điểm đó, Thành đoàn TP cũng hình thành 1.000 đội chỉ trong vòng một ngày để hỗ trợ tiêm chủng, truy vết F0. Hoạt động đó được các bạn tham gia xuyên suốt trong 90 ngày đêm chống dịch… Gói gọn trong đó đều là tinh thần tình nguyện, không đòi hỏi, chỉ với mong muốn cùng góp sức xây dựng TP này vững vàng đi qua đại dịch.
Thanh niên TP cũng ghi dấu ấn trong lĩnh vực khoa học công nghệ với các cuộc thi Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka, Diễn đàn sinh viên khoa học quốc tế, Liên hoan tuổi trẻ sáng tạo…
Thành đoàn cũng là đơn vị ứng dụng chuyển đổi số mạnh, xây dựng các không gian triển lãm trực tuyến, không gian văn hóa Hồ Chí Minh trực tuyến; đi đầu trong việc số hóa bia mộ, số hóa các công trình lịch sử trên địa bàn, phục hồi di ảnh liệt sĩ…

Anh Ngô Minh Hải bày tỏ tin tưởng rằng thanh niên TP.HCM hoàn toàn đủ bản lĩnh, trí tuệ, tiên phong đi đầu để tham gia vào công cuộc đột phá về khoa học công nghệ. Ảnh: HOÀNG QUÂN
Bản lĩnh, tiên phong, tạo đột phá về khoa học công nghệ
.Với Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá khoa học công nghệ, có thể nói thanh niên là “cánh chim đầu đàn”, là lực lượng có đủ mọi điều kiện tiếp cận và thực hiện thành công Nghị quyết này?
+ Các anh chị lãnh đạo Thành đoàn TP qua các thế hệ đều chú trọng đến việc phát triển khoa học, công nghệ và đã xây dựng, đặt nền tảng cho lĩnh vực này từ nhiều năm qua. Nhờ đó mà Thành đoàn có Trung tâm phát triển khoa học, công nghệ trẻ; xây dựng vườn ươm nghiên cứu khoa học; xây dựng CLB trí thức trẻ.
Với tinh thần của Nghị quyết 57, Thành đoàn TP.HCM mong muốn sẽ giới thiệu được những công trình nghiên cứu của sinh viên, trí thức, nhà khoa học trẻ có hiệu quả trong thực tiễn, đồng thời tạo ra được nguồn lực để nuôi dưỡng tinh thần khoa học đó cho các bạn.
Thời gian qua, đã có những sản phẩm khoa học- công nghệ có ứng dụng trong thực tiễn, bắt đầu từ chính các hoạt động này của Thành đoàn, như chế phẩm sinh học được ứng dụng từ các cuộc thi nghiên cứu khoa học; cũng có nhiều công ty của các bạn trẻ đi lên từ cuộc thi khởi nghiệp của Thành đoàn
Nhiều bạn trẻ đi từ vườn ươm khoa học, đem các thành phẩm của mình ra thế giới, như câu chuyện của cô gái đến từ vùng đất Củ Chi Nguyễn Ngọc Hương, bén duyên với cây rau má ở vùng quê nghèo nhưng lại ấp ủ ước mơ nâng tầm thế giới cho cây rau vốn bình dị và đời thường ấy. Hương đã chạm được đến bước đầu của ước mơ khi lần đầu tiên xuất khẩu được lô hàng rau má sang Hà Lan tháng 11-2019 và đến bây giờ đã xuất khẩu sang thị trường Hàn Quốc, Mỹ…
Đó chỉ là một trong những rất nhiều các bạn trẻ có ý tưởng đổi mới, sáng tạo và tôi tin tưởng rằng thanh niên TP.HCM hoàn toàn đủ bản lĩnh, trí tuệ, tiên phong đi đầu để tham gia vào công cuộc đột phá về khoa học công nghệ này. Chúng tôi sẽ tận dụng các cơ chế, chính sách trong Nghị quyết 57 để hỗ trợ cho các bạn.
. Xin cảm ơn anh!
Đổi mới, tìm ra giá trị sống của thanh niên
Hiện nay, Thành đoàn TP.HCM định hướng mang tính chất dẫn dắt, tạo mẫu cho thanh niên cùng làm. Thời gian gần đây, các giá trị về lịch sử, truyền thống dân tộc được các bạn trẻ quan tâm nhiều hơn. Tuy nhiên, nhiều câu hỏi đặt ra là phong trào, các hoạt động Đoàn hiện nay liệu đã đáp ứng kịp thời sự phát triển.
Đó cũng là một thách thức với chúng tôi, làm sao để liên tục đổi mới, tìm ra giá trị sống cũng như mong muốn của thanh niên bây giờ để các bạn thấy có sự hứng thú, cùng tham gia.
Ở mỗi thời điểm sẽ có cách làm với tinh thần khác nhau và Đoàn vẫn hiện diện trong tất cả các hoạt động. Nhiệm vụ trọng tâm của Đoàn là tạo dựng một môi trường để thanh niên học tập, rèn luyện, giúp các bạn vững vàng hơn, góp phần tạo ra các giá trị xã hội.
Bí thư Thành đoàn TP.HCM NGÔ MINH HẢI
*****
Ý KIẾN:
Anh NGUYỄN THÀNH BÁ ĐẠI, Bí thư Đoàn trường Đại học Luật TP.HCM:
Thanh niên là nguồn nhân lực chất lượng cao của TP.HCM
Thanh niên TP.HCM hôm nay đang sống trong thời đại của công nghệ, sáng tạo và hội nhập rất mạnh mẽ.
Tôi và các bạn trẻ đều hiểu rằng phát huy sức trẻ không chỉ là nhiệt huyết mà còn là trách nhiệm – trách nhiệm góp phần phát triển TP theo hướng hiện đại, bền vững. Tiếp bước truyền thống cha ông, thanh niên TP hiện nay đã và đang rất tích cực và chủ động học tập, khởi nghiệp, phát huy sự sáng tạo, tham gia các hoạt động xã hội, chuyển đổi số, và ứng dụng khoa học công nghệ vào cuộc sống.
Những đóng góp không chỉ nằm trên lý thuyết, không nằm ở những khẩu hiệu mà được thể hiện qua từng công trình thanh niên, từng dự án khởi nghiệp, từng hoạt động tình nguyện thiết thực. Điều này cho thấy thanh niên TP nhận thức rất rõ vai trò của mình trong việc trở thành lực lượng lao động có trình độ cao - lực lượng kế thừa cho sự phát triển mạnh mẽ của TP.HCM trong tương lai.
Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị là động lực và định hướng để thanh niên phát huy tốt hơn vai trò của mình. Với tinh thần dám nghĩ, biết làm, sẵn sàng thích ứng và không ngừng hoàn thiện mình, tôi tin rằng thanh niên đã, đang và sẽ là lực lượng tiên phong, là nguồn nhân lực chất lượng cao góp phần tích cực trong việc xây dựng TP.HCM trở thành đô thị thông minh, đáng sống và phát triển bền vững.
*****
Chị HUỲNH MẠNH PHƯƠNG, Bí thư Đoàn trường Đại học Kinh tế- Luật TP.HCM:
Tiên phong trong xây dựng, bảo vệ môi trường số an toàn, văn minh
Nghị quyết 57 được ban hành đã xác lập khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là "đột phá chiến lược hàng đầu", là động lực chính để phát triển nhanh, bền vững và bứt phá trong kỷ nguyên mới.
Là người trẻ, với sự nhạy cảm với khoa học, công nghệ và tinh thần sẵn sàng với mọi sự thay đổi, tôi nghĩ thanh niên TP.HCM có thể tham gia vào hiện thực Nghị quyết 57 từ những hành động cơ bản. Đó là sự chủ động học tập, trang bị kiến thức không ngừng, tiến tới làm chủ công nghệ, sáng tạo ra công nghệ.
Đó là sự chủ động học tập, trang bị kiến thức không ngừng, tiến tới làm chủ công nghệ, sáng tạo ra công nghệ. Thế hệ trẻ chính là người có thể dẫn dắt và truyền cảm hứng về lối sống số đến cộng đồng. Người trẻ cũng có điều kiện thuận lợi để học tập, nghiên cứu và thụ hưởng thành quả của sự phát triển để trở thành công dân số thực thụ. Bằng năng lực và tinh thần sẵn sàng đóng góp cho cộng đồng, người trẻ có thể tham gia sâu vào quá trình chuyển đổi số cộng đồng.
Thế hệ trẻ không chỉ góp phần xây dựng xã hội số mà còn phải là những người chủ động, tiên phong trong xây dựng, bảo vệ môi trường số an toàn, văn minh, lành mạnh. Người trẻ cũng hoàn toàn có thể lan tỏa tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa đi cùng với sự phát triển của khoa học, công nghệ và chuyển đổi số.
Trong không khí hồ hởi của nhân dân TP và cả nước chào đón kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, chào đón kỷ nguyên vươn mình phát triển của dân tộc, tôi tin mình và rất nhiều bạn trẻ khác dù ở đâu, làm công việc gì đều cảm thấy biết ơn và tự hào vì được sinh ra và phát triển trong thời đại hòa bình, đều ý thức được trách nhiệm và khát khao được đóng góp công sức vào sự phát triển của TP và đất nước bằng chính những nỗ lực trong công việc, trong học tập và trong đời sống hàng ngày.
THANH TUYỀN ghi