Sau khi Nga tuyên bố rút quân khỏi thành phố Kherson, quân đội Ukraine đã từng bước tiến vào tiếp quản thành phố này. Đáng chú ý trong nhóm binh sĩ Ukraine đầu tiên tiến vào Kherson đã được trang bị súng trường tấn công chính xác SA80 do Anh sản xuất.
Hình ảnh cho thấy một binh sĩ Ukraine đeo tới 3 khẩu súng trường tấn công SA80. Trước đó cả London và Kiev đều chưa lên tiếng về việc chuyển giao vũ khí cá nhân này, dù Anh đã chuyển nhiều chủng loại vũ khí hạng nặng cho Ukraine.
SA80 là dòng súng trường tấn công tiêu chuẩn của Anh được thiết kế theo kiểu bullpup, toàn bộ khối đạn dược, bệ khóa nòng nằm phía sau cò súng, thiết kế này giúp thu gọn súng trong khi vẫn đảm bảo được chiều dài nòng để đảm bảo độ chính xác.
SA80 có cơ chế nạp đạn tự động bằng trích khí ngắn với bệ khóa nòng gắn khóa nòng xoay. Khóa nòng với 7 rãnh được điều chỉnh bằng một piston gắn phía trên súng giúp tăng độ chính xác.
Đây là loại súng trường tiến công có độ chính xác rất cao, điều này có được là nhờ sự kết hợp giữa bullpup và trích khí ngắn cùng với thiết kế búa kim hỏa khá độc đáo.
Búa đập vào kim hỏa chậm hơn một chút trước khi búa có chế độ hoạt động tự động hoàn toàn (cơ chế này tương tự như cơ cấu làm chậm của AKM).
Súng có tay kéo khóa nòng nằm phía bên phải, buồng đạn, khóa nòng và các thiết bị quan trọng khác được làm bằng thép đặc biệt.
Ốp lót tay phía trước làm bằng vật liệu tổng hợp, súng có thể tùy chọn trang bị súng phóng lựu 40 mm bằng cách sử dụng một thiết bị gắn đặc biệt do Đức sản xuất, ngoài ra súng có trang bị lưỡi lê cho cận chiến.
Biến thể tiêu chuẩn của SA80 được trang bị kính ngắm quang học SUSAT, các biến thể trước đó sử dụng thước ngắm cơ khí.
SA80 tiêu chuẩn có chiều dài 785 mm, nòng súng dài 518 mm, trọng lượng 3,82 kg, tầm bắn hiệu quả dao động từ 400-800 mét.
SA80 tuy là một súng trường bullpup có thiết kế rất hiện đại nhưng tay kéo khóa nòng nằm phía bên phải nên rất bất tiện khi lên đạn.
Do là một loại súng đề cao sự chính xác nên các chi tiết cơ khí được thiết kế sát khít, vì vậy SA80 là thường xuyên bị tắc đạn khi hệ thống chuyển động không được bôi trơn kịp thời.
Ngoài ra, SA80 còn bị phàn nàn là lỗ tản nhiệt phía trên súng giúp làm mát rất tốt nhưng chúng biến thành những cái “máy hút bụi” khi súng hoạt động trong điều kiện môi trường bụi bẩn cao.
Trong chiến tranh vùng Vịnh lần thứ nhất, đã có hơn 50 lỗi phát sinh được ghi nhận đối với SA80.
Thủy quân lục chiến Anh đã chỉ trích gay gắt việc chọn SA80 vào sử dụng, điều này đã dẫn đến nỗ lực cải tiến súng vào năm 2000, Anh đã phải chi tới 400 bảng Anh cho mỗi khẩu SA80 thiết kế lại hay còn gọi là SA80 2A hay L85A2.
Các thay đổi bao gồm, cải tiến búa kim hỏa, sửa đổi khóa nòng, làm chậm quá trình đập búa vào kim hỏa trước khi súng ở chế độ tự động hoàn toàn, nâng cao khả năng ổn định và độ tin cậy.
SA80 L85A2 sau khi cải tiến đạt được độ tin cậy tốt hơn, được đánh giá là súng bộ binh cá nhân tốt nhất nước Anh.
Biến thể đầu tiên của SA80 được đánh giá rất thấp, thậm chí nó còn bị liệt vào danh sách đen.
Tuy nhiên những cải tiến về sau từ biến thể L85A2 đã lấy lại được hình ảnh của súng và giúp nó khẳng định được vai trò súng trường tiến công tiêu chuẩn cho Quân đội Hoàng gia Anh.
SA80 được sản xuất với khá nhiều biến thể khác nhau bao gồm: biến thể carbine dùng cho quân đặc biệt SA80 L22A1; biến thể chi viện hỏa lực hạng nhẹ SA80 L86 A1 LSW được bổ sung thêm 2 chân chống phía trước.
SA80 L85A2 khi trang bị súng phóng lựu 40mm kẹp nòng giúp gia tăng đáng kể hỏa lực khi chiến đấu.
Hiện súng SA80 với biến thể L85A2 đang được trang bị trong quân đội Anh và quân đội Brunei.
Việt Hùng