Suy giảm 244 ha rừng tại dự án hồ thủy lợi nghìn tỉ ở Đắk Lắk

Ngày 22-4, nguồn tin của PLO xác nhận UBND tỉnh Đắk Lắk đã có văn bản giải trình về hồ sơ chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng tại dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng (giai đoạn 1).

Làm rõ trách nhiệm để suy giảm rừng

Theo nguồn tin trên, năm 2009, Bộ NN& PTNT phê duyệt dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng với tổng mức đầu tư sau điều chỉnh hơn 4.400 tỉ đồng.

Dự án hồ Krông Pách Thượng. Ảnh: VŨ LONG

Dự án được tách thành hai dự án thành phần. Trong đó, hợp phần cụm công trình đầu mối, hệ thống kênh cấp 1 do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 làm chủ đầu tư.

Hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và hệ thống kênh cấp 1 trở xuống do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn (viết tắt là BQLDA) tỉnh Đắk Lắk làm chủ đầu tư.

Công trình được khởi công hồi năm 2010, với kế hoạch thực hiện 5 năm. Tuy nhiên, đến nay đã gần 15 năm triển khai xây dựng, vẫn còn nhiều hạng mục chưa hoàn thiện. Trong đó, có liên quan đến thủ tục chuyển mục đích sử dụng rừng kéo dài. Điều này ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của 800 hộ địa bàn các huyện Ea Kar, M’Drắk, Krông Bông, Krông Pắk.

Trong quá trình lập hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đối với gần 379 ha rừng thì phải tạm dừng để rà soát, báo cáo Bộ NN&PTNT.

Quá trình rà soát, đánh giá lại hiện trạng, cơ quan chức năng phát hiện 244 ha rừng (chủ yếu là rừng non tái sinh) tại dự án bị giảm. Diện tích rừng này tại khu tái định cư, do các hộ dân ở xã Cư Elang, huyện Ea Kar quản lý, bảo vệ.

Sau đó, UBND tỉnh Đắk Lắk chỉ đạo rà soát, làm rõ nguyên nhân, xử trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan tại UBND xã Cư Elang, UBND huyện Ea Kar, Hạt Kiểm lâm huyện Ea Kar, Sở NN&PTNT.

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, nguyên nhân dẫn đến suy giảm này là dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng là công trình lớn, khối lượng công việc nhiều, thời gian xây dựng dài.

Ngoài ra, còn do hầu hết diện tích rừng tự nhiên là rừng non chưa có trữ lượng, dễ bị tổn hại khi có những tác động ngoại cảnh; do áp lực đẩy nhanh tiến độ xây dựng công trình.

Làm rõ việc tách riêng thành hai hồ sơ

Mới đây, UBND tỉnh Đắk Lắk báo cáo Bộ NN& PTNT lập hồ sơ chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng đối với hơn 130 ha rừng tại dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng giai đoạn 1. Trong đó, địa phương chủ động chia thành hai đợt gửi bộ để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Thi công hệ thống mương dẫn nước tại dự án hồ Krông Pách Thượng. Ảnh: VŨ LONG

Đợt 1 với diện tích hơn 73 ha (lòng hồ Krông Pách Thượng hơn 60 ha, cụm đầu mối hồ Krông Pách Thượng gần 6 ha, khu tái định cư số 1 hơn 7,6 ha) đã được điều chỉnh quy hoạch ngoài ba loại rừng. Đợt còn lại hơn 57ha, hiện chưa đưa ra khỏi quy hoạch ba loại rừng.

Trên cơ sở thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang và tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành, Bộ NN&PTNT đề nghị UBND tỉnh Đắk Lắk rà soát tính chính xác về số liệu chuyển mục đích sử dụng rừng, trình tự, thủ tục, hồ sơ đề nghị chuyển mục đích sử dụng rừng, báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt theo đúng quy định (theo ý kiến của Kiểm toán Nhà nước).

Bộ NN&PTNT cũng đề nghị UBND tỉnh Đắk Lắk làm rõ việc tách riêng thành hai hồ sơ (nêu trên) căn cứ vào văn bản quy phạm pháp luật nào; có làm thay đổi thẩm quyền của cấp quyết định chủ trương hay không; cần bổ sung nội dung đánh giá tác động của việc tách riêng thành hai hồ sơ đối với quá trình thực hiện dự án (theo ý kiến của Bộ Công an); phù hợp với quy hoạch tỉnh giai đoạn hiện nay hay không…

Lý giải việc này, theo UBND tỉnh Đắk Lắk, việc chuyển đổi cùng lúc hơn 130 ha rừng, hay tách thành hai hồ sơ tại dự án đều thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ; phù hợp với Luật Lâm nghiệp. Dù tách thành hai hồ sơ nhưng không phải tách thành hai dự án độc lập; không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đầu tư công.

Dự án trên trong giai đoạn 1 với quy mô hơn 3.818 ha đã được tổng hợp, cập nhật, xác định trong kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) tỉnh Đắk Lắk, hiện đang hoàn thiện hồ sơ. Dự kiến, UBND tỉnh Đắk Lắk sẽ trình Bộ TN&MT để thẩm định trong tháng 4-2024.

Hồ sơ trình chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng rừng của dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng giai đoạn 1 đã đảm bảo về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.

VŨ LONG