Tại sao mọi thứ đều bị phá hủy trong một vụ tai nạn máy bay ngoại trừ hộp đen?

Tại sao hộp đen máy bay không phải màu đen?

Hộp đen máy bay, hay còn gọi là Máy ghi dữ liệu chuyến bay (FDR), là một thiết bị rất quan trọng trên máy bay, có chức năng ghi lại nhiều dữ liệu khác nhau trong suốt chuyến bay để có thể thực hiện khôi phục tai nạn và phân tích nguyên nhân sau tai nạn. Tuy gọi là "hộp đen" nhưng thực chất màu sắc của nó không phải là màu đen, điều này khơi dậy sự tò mò của mọi người, vậy tại sao nó lại không phải màu đen? Ý tưởng thiết kế nào ẩn đằng sau nó?

Để giải thích tại sao hộp đen máy bay không có màu đen, chúng ta cần làm rõ cái tên “hộp đen” xuất phát từ đâu. Trên thực tế, hộp đen máy bay được phát minh lần đầu tiên vào năm 1965 bởi nhà thiên văn học người Úc David Warren với mục đích ghi lại và lưu trữ thông tin dữ liệu trong chuyến bay. Vào thời điểm đó, nó được David đặt tên là "Máy ghi chuyến bay", chứ không phải là "hộp đen" như người ta gọi hiện nay.

Ảnh minh họa.

Tại sao hộp đen không có màu đen? Nguyên nhân là do David lựa chọn loại vỏ nhựa đặc biệt có khả năng chịu được nhiệt độ cao và chịu va đập có màu cam, giúp việc tìm kiếm hộp đen dễ dàng hơn trong trường hợp xảy ra va chạm. Tuy nhiên, không có lời giải thích rõ ràng nào về việc tại sao nó được gọi là hộp đen.

Có nhiều ý tưởng kỹ thuật và thực tiễn đằng sau việc tại sao hộp đen máy bay không được thiết kế có màu đen. Hộp đen thường được lắp đặt ở đuôi máy bay, đây là vị trí tương đối an toàn và không dễ bị hư hỏng. Nếu hộp đen được thiết kế màu đen thì khi xảy ra tai nạn, hộp đen có thể bị lửa hoặc một lượng khói lớn bao phủ, gây khó khăn cho việc tìm kiếm và lấy lại, điều này sẽ cản trở nghiêm trọng đến việc điều tra vụ tai nạn.

Màu sắc của hộp đen thường là màu cam sáng hoặc vàng sáng vì những màu này dễ bị mắt người phát hiện hơn trong môi trường phức tạp và có thể thu hút sự chú ý của người cứu hộ tại hiện trường vụ tai nạn có thể xảy ra, từ đó nâng cao hiệu quả cứu hộ an toàn.

Ảnh minh họa.

Tại sao hộp đen máy bay lại bền đến vậy?

Hộp đen máy bay là một trong những công cụ quan trọng nhất trong điều tra tai nạn hàng không. Nó được thiết kế để chịu được sốc và nhiệt trong điều kiện khắc nghiệt nhằm đảm bảo ghi lại chính xác các vụ tai nạn máy bay.

Nhiệm vụ chính của hộp đen là ghi lại dữ liệu và âm thanh của máy bay để các nhà điều tra có thể hiểu rõ nguyên nhân vụ tai nạn. Do có nhiều yếu tố nguy hiểm gặp phải trong chuyến bay, chẳng hạn như va chạm, hỏa hoạn và lũ lụt, hộp đen phải có khả năng chịu được sốc và nhiệt độ cao trong những điều kiện khắc nghiệt này để đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu.

Hộp đen thường được bọc trong vỏ hợp kim titan rắn. Kim loại này có độ bền và khả năng chống ăn mòn cực tốt, chịu được tác động của va đập và cháy nổ một cách hiệu quả. Các bộ phận chính bên trong hộp đen cũng sử dụng thiết kế chống va đập như gioăng cao su và vật liệu hấp thụ sốc để đệm lực va đập.

Ảnh minh họa.

Hộp đen phải có khả năng giữ cho dữ liệu có thể đọc được ở nhiệt độ cực cao. Với mục đích này, bên trong hộp đen được phủ bằng vật liệu chịu nhiệt độ cao đặc biệt như gốm sứ và polyimide. Những vật liệu này duy trì độ dẫn nhiệt thấp ở nhiệt độ khắc nghiệt và bảo vệ các linh kiện điện tử bên trong khỏi bị hư hỏng.

Hộp đen phải có đặc tính bịt kín tuyệt vời để ngăn chặn nước ngập và oxy xâm nhập. Lớp vỏ ngoài của hộp đen thường sử dụng công nghệ hàn kín để đảm bảo lớp vỏ bên ngoài được bịt kín hoàn toàn, đồng thời sử dụng các lớp phủ đặc biệt như chống thấm nước và chống oxy hóa để nâng cao hơn nữa hiệu suất bịt kín.

Ảnh minh họa.

Để đảm bảo độ bền của hộp đen, các nhà sản xuất tiến hành nhiều thử nghiệm khác nhau. Ví dụ: họ tiến hành kiểm tra độ rung, sốc và nhiệt độ cao để mô phỏng các điều kiện tai nạn hàng không thực tế và đảm bảo hộp đen có thể chịu được các điều kiện này. Thông qua những cuộc kiểm tra nghiêm ngặt này, các nhà sản xuất có thể đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của hộp đen của họ.

Hộp đen máy bay chắc chắn đến mức chúng được thiết kế chủ yếu để ghi lại dữ liệu và âm thanh quan trọng trong các vụ tai nạn máy bay. Bằng cách sử dụng vỏ bọc chắc chắn, vật liệu chịu nhiệt độ cao, đặc tính bịt kín tuyệt vời và thử nghiệm nghiêm ngặt, hộp đen có thể giữ nguyên vẹn trong những điều kiện khắc nghiệt, cung cấp cho các nhà điều tra thông tin chính xác để tìm ra sự thật đằng sau vụ tai nạn. Những thiết kế và công nghệ tuyệt vời này khiến hộp đen trở thành một công cụ quan trọng để điều tra tai nạn hàng không và có ý nghĩa to lớn trong việc cải thiện an toàn trên máy bay.

Nguồn: Howstuffworks; Quora; Zhihu

Đức Khương