Tâm điểm chú ý sau khi ông Trump tuyên bố tái tranh cử tổng thống

Ông Trump đã công bố lần tranh cử thứ ba vào Nhà Trắng tối 15/11, bất chấp nhiều thách thức pháp lý mà ông phải đối mặt.

"Nhằm đưa nước Mỹ vĩ đại và huy hoàng trở lại, tôi ở đây tối nay và thông báo tranh cử tổng thống", ông Trump tuyên bố trong sự kiện tại Palm Beach, Florida ngày 15/11, theo CNN.

Bên cạnh suy đoán về cơ hội của ông Trump trong các cuộc bầu cử sơ bộ sẽ diễn ra trong khoảng hơn một năm nữa, việc ứng cử này cũng đặt ra câu hỏi về nhiều cuộc điều tra liên quan đến vị cựu tổng thống, theo Time.

Nhiều chuyên gia pháp lý cho biết thông báo tranh cử của ông Trump không làm thay đổi các thủ tục hoặc yêu cầu pháp lý của bất kỳ cuộc điều tra nào mà ông phải đối mặt.

“Nếu không, bất kỳ ai cũng có thể chỉ cần thông báo rằng họ đang tranh cử tổng thống để thoát khỏi hành vi sai trái”, Barbara McQuade, cựu luật sự và giáo sư trường luật của Đại học Michigan, nhận định.

Dưới đây, Reuters đã liệt kê nhiều vấn đề pháp lý mà ông Trump phải đối mặt.

Lưu giữ hồ sơ chính phủ

Bộ Tư pháp Mỹ đang điều tra ông Trump vì đã lưu giữ hồ sơ của chính phủ, bao gồm một số hồ sơ được đánh dấu mật, sau khi rời nhiệm sở vào tháng 1/2021.

FBI đã thu giữ 11.000 tài liệu từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở Florida trong một cuộc khám xét được tòa án chấp thuận vào ngày 8/8. Khoảng 100 tài liệu được đánh dấu mật và có cả tài liệu tuyệt mật - mức độ bảo mật cao nhất.

Cựu Tổng thống Mỹ Trump, một đảng viên Cộng hòa, đã cáo buộc Bộ Tư pháp tham gia vào một “cuộc săn phù thủy”.

Các tài liệu FBI thu giữ trong lần khám xét ngày 8/8 tại dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump. Ảnh: AP.

Thẩm phán Raymond Dearie được bổ nhiệm làm chuyên gia đặc biệt để xem xét các tài liệu bị tịch thu ở nhà ông Trump nhằm xác định xem có tài liệu nào được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp như ông Trump đã tuyên bố hay không. Đặc quyền hành pháp cho phép một vị tổng thống có thể giữ bí mật một số tài liệu hoặc thông tin.

Trong khi đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã yêu cầu một tòa phúc thẩm liên bang chấm dứt việc xem xét đó, lập luận rằng điều đó đang cản trở cuộc điều tra này.

Vụ kiện dân sự của tổng chưởng lý New York

Trong đơn kiện được đệ trình hồi tháng 9, Tổng chưởng lý New York Letitia James cho biết văn phòng của bà đã phát hiện hơn 200 bằng chứng về việc định giá tài sản sai lệch của ông Trump và Trump Organization năm 2011-2021.

Bà James, một đảng viên Dân chủ, đã cáo buộc ông Trump thổi phồng giá trị tài sản ròng của mình lên hàng tỷ USD để hưởng khoản vay có lãi suất thấp hơn và được bảo hiểm tốt hơn.

Ông Trump tuyên bố tranh cử tổng thống Mỹ tối 15/11 tại Mar-a-Lago. Ảnh: Reuters.

Một thẩm phán ở New York đã ra lệnh chỉ định một giám sát viên độc lập để giám sát Trump Organization trước khi vụ án được đưa ra xét xử.

Bà James cũng tìm cách cấm vĩnh viễn ông Trump và ba người con của ông làm quan chức hoặc giám đốc trong bất kỳ công ty nào ở New York.

Bà cũng muốn cấm ông Trump và Trump Organization mua lại bất động sản thương mại ở New York trong 5 năm và thu hồi tất cả lợi ích tài chính do gian lận mà có, ước tính tổng cộng 250 triệu USD.

Ông Trump đã gọi vụ kiện của tổng chưởng lý là một cuộc săn phù thủy. Bên cạnh đó, bà James cũng cho biết sẽ đệ trình các cáo buộc hình sự tới công tố viên liên bang ở Manhattan và Sở Thuế vụ để điều tra.

Cuộc điều tra hình sự ở New York

Trump Organization đang bị xét xử về cáo buộc gian lận thuế ở New York trong một vụ án hình sự do Biện lý quận Manhattan Alvin Bragg khởi xướng.

Công ty này đã không nhận tội đối với ba cáo buộc gian lận thuế và sáu tội danh khác. Họ có thể phải đối mặt với khoản tiền phạt lên tới 1,6 triệu USD.

Allen Weisselberg, cựu Giám đốc tài chính của công ty này, đã nhận tội và được yêu cầu làm chứng chống lại Trump Organization.

Vụ kiện phỉ báng

E. Jean Carroll, cựu cây bút tạp chí Elle, đã kiện ông Trump tội phỉ báng vào năm 2019. Trước đó, ông bác bỏ cáo buộc của bà về việc ông đã cưỡng hiếp bà vào những năm 1990 tại một cửa hàng bách hóa ở thành phố New York.

Ông Trump nói rằng cáo buộc hiếp dâm của bà Carroll là "một trò lừa bịp và dối trá”, đồng thời nhằm tăng doanh thu cho một cuốn sách.

Ông Trump xuất hiện để lấy lời khai trong vụ án vào ngày 19/10, theo các luật sư của ông và bà Carroll.

Bên cạnh đó, ông Trump lập luận rằng ông được bảo vệ khỏi vụ kiện của bà Carroll bởi luật liên bang. Trong khi đó, bà Carroll cũng có kế hoạch kiện ông Trump về tội hành hung và cố ý gây đau khổ về tinh thần theo luật tiểu bang New York, ngay cả khi vụ kiện phỉ báng bị bác bỏ.

Vụ tấn công vào Điện Capitol

Một ủy ban của Hạ viện điều tra vụ tấn công ngày 6/1/2021 vào Điện Capitol đang điều tra xem liệu ông có vi phạm luật trong các hành động được thực hiện nhằm lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 hay không.

Nhiều người ủng hộ ông Trump đã tìm cách ngăn Quốc hội xác nhận kết quả bầu cử.

Những người ủng hộ ông Trump xông vào Điện Capitol ngày 6/1/2021. Ảnh: Reuters.

Vào tháng 10, ông Trump đã được ủy ban này triệu tập để chứng thực lời khai và cung cấp tài liệu.

Phó chủ tịch ủy ban Liz Cheney, một đảng viên Cộng hòa, cho biết ủy ban có thể chuyển hồ sơ đến Bộ Tư pháp để tìm kiếm các cáo buộc hình sự chống lại ông Trump.

Chỉ Bộ Tư pháp mới có thể quyết định có buộc tội ông Trump với những tội ở cấp liên bang hay không.

Trong khi đó, ông Trump đã chỉ trích cuộc điều tra của hội đồng này, cho rằng nó “mang động cơ chính trị”.

Cuộc điều tra về gian lận bầu cử ở Georgia

Một đại bồi thẩm đoàn đặc biệt đã được lựa chọn vào tháng 5, liên quan đến cuộc điều tra của công tố viên Georgia về những nỗ lực của ông Trump nhằm gây ảnh hưởng đến kết quả bầu cử năm 2020 tại bang này.

Cuộc điều tra tập trung một phần vào cuộc điện thoại mà ông Trump gọi cho Thư ký bang Georgia Brad Raffensperger, một đảng viên Cộng hòa, vào ngày 2/1/2021. Ông Trump đã yêu cầu ông Raffensperger "tìm" đủ số phiếu cần thiết để lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử ở Georgia.

Các chuyên gia pháp lý cho biết ông Trump có thể đã vi phạm ít nhất ba luật bầu cử của Georgia: Âm mưu gian lận bầu cử, xúi giục gian lận bầu cử và cố ý can thiệp vào việc thực hiện nhiệm vụ bầu cử.

Ông Trump có thể lập luận rằng các cuộc thảo luận của ông là quyền tự do ngôn luận được bảo vệ theo hiến pháp.

Ở một vụ kiện riêng, một thẩm phán liên bang California ngày 19/10 cho biết ông Trump cố ý đưa ra những tuyên bố sai lệch trong một vụ kiện về bầu cử ở Georgia, trích dẫn các email mà thẩm phán đã xem xét.

Vân Đinh