Tam Kỳ đầu tư, phát huy giá trị của sông Đầm

Phối cảnh một góc nằm trong dự án bảo tồn, phục hồi, phát triển hệ sinh thái sông Đầm.

Nhiều tiềm năng

Sông Đầm (xã Tam Thăng, TP Tam Kỳ) có diện tích mặt nước khoảng 200 ha, trong đó tổng lưu vực hồ, bao gồm cả những làng xung quanh khoảng 650 ha. Sông Đầm có hệ sinh thái nước ngọt đa dạng, phong phú đặc trưng của khu vực Nam Trung Bộ. Nơi đây gắn với Địa đạo Kỳ Anh, đang được chính quyền TP Tam Kỳ hướng đến hình thành Quần thể di tích Địa đạo Kỳ Anh - Bãi Sậy Sông Đầm trong tương lai.

Qua khảo sát của nhóm nghiên cứu Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam, sông Đầm quy tụ khá nhiều loài động, thực vật. Cụ thể, động vật có xương sống ghi nhận được 81 loài thuộc 53 họ và 20 bộ. Tại đây cũng có 33 loài cá khác nhau thuộc 21 họ, 11 bộ và 1 loài lươn đồng. Còn có 16 loài bò sát, ếch nhái được ghi nhận tại khu vực sông Đầm. Ngoài ra, có 31 loài chim, trong đó, đáng chú ý là loài cò nhạn nằm trong sách đỏ Việt Nam 2007. Động vật không xương sống ghi nhận 214 loài và có 211 loài côn trùng. Với thực vật bậc cao, tại đây ghi nhận 170 loài thuộc 74 họ.

Điều đặc biệt khác, theo nhận định của giới chuyên gia, hệ sinh thái thực vật sông Đầm là nơi các loài cây ngập nước sinh trưởng. Chưa kể, dọc hai bên bờ sông Đầm, những hàng cây lau, sậy mọc um tùm cùng với những diện tích trồng sen khiến nơi đây trở thành thảm thực vật đa dạng, là nơi trú ngụ của nhiều loài chim quý hiếm, thích hợp để phát triển du lịch sinh thái.

Ông Nguyễn Minh Nam - Phó Chủ tịch UBND TP Tam Kỳ cho biết, theo Quy hoạch chung TP Tam Kỳ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, sông Đầm đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng đô thị sinh thái Tam Kỳ và đầy tiềm năng về phát triển du lịch sinh thái. Nhằm phát huy những tiềm năng, lợi thế đó, thành phố đã có báo cáo liên quan đến công tác bảo tồn, phục hồi, phát triển hệ sinh thái đất ngập nước và đa dạng sinh học sông Đầm gửi UBND tỉnh Quảng Nam. Trong đó có đề xuất chi gần 120 tỷ đồng xây dựng các hạng mục, công trình nhằm phát huy giá trị của sông Đầm.

Đầu tư nhằm phát huy giá trị

Trong các đề xuất, dự án hình thành đường vành đai sinh thái quanh sông đầm dài khoảng 10,5km, bao gồm tuyến đường mới trải nhựa dài 3,5km, rộng 7m; tuyến đường bê-tông cải tạo nâng cấp mở dài 3,3km, rộng từ 3 – 5m; cải tạo cảnh quan các tuyến đường hiện hữu như đường 615, đường DX3, đường Nguyễn Tất Thành... Các hạng mục này cần kinh phí khoảng 85 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, các hạng mục cải tạo cảnh quan du lịch sinh thái sông Đầm, gồm: nhà đón tiếp kết hợp công trình vệ sinh công cộng, Đường chạy bộ, đi dạo cảnh quan kết hợp bến thuyền; trùng tu, tôn tạo di tích nhà Liệt sĩ Phạm Sỹ Thuyết, đường hầm từ nhà Liệt sỹ Phạm Sỹ Thuyết ra sông Đầm, khu vực Giếng Ông Kỳ, tuyến đường từ Giếng Ông Kỳ đến bến đò sông Đầm; xây dựng nhà đón tiếp kết hợp với vệ sinh, bãi đỗ xe, trồng cây xanh… Tổng kinh phí hơn 30 tỷ đồng.

Sông Đầm với phong phú hệ động thực vật mà ít nơi nào có được.

Du khách trải nghiệm vẻ đẹp hoang sơ của sông Đầm.

Ngoài các hạng mục hạ tầng, Tam Kỳ đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam xem xét thống nhất chủ trương lập dự án đầu tư xây dựng Bảo tàng đa dạng sinh học tỉnh Quảng Nam tại khu vực hồ sông Đầm với quy mô 6ha. Trung tâm lưu giữ lại các sinh vật cảnh thiên nhiên trong khu vực sông Đầm và tỉnh Quảng Nam, Việt Nam. Trung tâm bảo tồn và cứu hộ cứu nạn sinh vật cảnh trên địa bàn tỉnh Quảng Nam và khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Đặc biệt, Tam Kỳ mong muốn UBND tỉnh Quảng Nam thống nhất chủ trương xây dựng hồ sơ trình Chính phủ thành lập khu bảo tồn đất ngập nước và đa dạng sinh học hệ sinh thái sông Đầm.

“Với nội dung nêu trên, UBND TP Tam Kỳ đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam xem xét thống nhất chủ trương về địa điểm để UBND TP Tam Kỳ lập dự án đầu tư xây dựng Bảo tàng đa dạng sinh học tỉnh Quảng Nam tại khu vực hồ Sông Đầm. Đồng thời đề nghị UBND tỉnh Quảng Nam thống nhất chủ trương Lập quy hoạch phân khu Khu sinh thái và đa dạng sinh học đất ngập nước sông Đầm; quan tâm hỗ trợ nguồn kinh phí đầu tư tuyến đường vành đai đệm sông Đầm nhằm thúc đẩy phát triển du lịch sinh thái trải nghiệm; hình thành vùng đệm cho quản lý, tạo sinh kế bền vững cho nhân dân vùng ven bờ…”- ông Nguyễn Minh Nam chia sẻ.

Trước những đề xuất của UBND TP Tam Kỳ, mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh đã có cuộc khảo sát thực tế tại khu vực sông Đầm. Qua khảo sát, ông Lê Trí Thanh ghi nhận và đánh giá cao tiềm năng, lợi thế khu vực sông Đầm cùng những giải pháp mà Tam Kỳ đang tập trung để bảo tồn, phát triển hệ sinh thái nơi đây. Đối với việc triển khai các dự án, chương trình tại sông Đầm, trong quá trình thực hiện nếu gặp vướng mắc, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh yêu cầu Tam Kỳ phối hợp với sở, ngành liên quan của tỉnh để tháo gỡ. Thời gian tới, UBND tỉnh sẽ có cuộc họp với các sở, ban ngành liên quan bàn thảo về việc tiếp tục có những hỗ trợ đối với công tác bảo tồn, phát triển đa dạng sinh học tại sông Đầm.

Lê Hải