Tấm lòng nhân hậu của thầy thuốc Trần Công Hòa

Hành trình đến với nghề y

Gặp PGS.TS Trần Công Hòa tại nhà riêng trong một ngõ nhỏ ở TP Hà Nội khi ông vừa trở về từ chương trình khám bệnh, tư vấn sức khỏe cho người dân tại Ninh Bình, Thanh Hóa. Sau những lời hỏi thăm về tình hình quê hương, ông chia sẻ về hành trình đến với nghề y của mình. Sinh ra trong gia đình thuần nông, từ nhỏ ông đã chứng kiến những vất vả của người nông dân. Tuy nhiên ám ảnh lớn nhất trong ông chính là tuổi thơ ốm yếu, bệnh tật.

Thầy thuốc Ưu tú, PGS.TS Trần Công Hòa (thứ 5 từ trái qua) trong một lần khám, tư vấn sức khỏe, phát thuốc miễn phí tại xã Tân Sỏi (Yên Thế).

“Theo lời mẹ tôi, hồi một tuổi, tôi với hai anh trai bị mắc bệnh đậu mùa, trong xóm một số trẻ em không qua khỏi. Khi cùng gia đình đi tản cư, tôi lại mắc bệnh sốt rét ác tính. Lớn lên chút nữa, cuộc kháng chiến chống Pháp bước vào giai đoạn ác liệt, một trạm quân y dã chiến được đặt dưới lũy tre gần nhà, tôi có cơ hội tiếp xúc gần hơn với các bác sĩ. Hình tượng và ước mơ đầu đời của tôi là được khoác lên mình chiếc áo blouse trắng”, PGS.TS Trần Công Hòa chia sẻ.

Năm 1967, tốt nghiệp Trường THPT Ngô Sĩ Liên, ông đăng ký và trúng tuyển vào Đại học Y Hà Nội. TMH là chuyên khoa lẻ song lại liên quan đến chức năng sinh tồn của mỗi người như: Thở, nuốt, nghe, ngửi, thăng bằng đi lại… nên học xong phần đại cương, ông quyết định chọn theo học chuyên khoa này. Quá trình học tập, công tác, ông may mắn được tiếp xúc, tiếp thu kiến thức và đạo đức, tác phong từ nhiều giáo sư của ngành Y học Việt Nam, trong đó có những giáo sư đầu ngành TMH như: Giáo sư Võ Tấn, Giáo sư Lương Sỹ Cần, Giáo sư Trần Hữu Tước... nên càng quyết tâm theo đuổi, gắn bó với chuyên ngành này.

Năm 1973, PGS.TS Trần Công Hòa tốt nghiệp trường Đại học Y Hà Nội, được phân công giảng dạy tại Trường Đại học Y Thái Nguyên. Ông liên tục được công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua và sau đó được chọn đi nghiên cứu sinh tại Hungary. Năm 1986, sau khi bảo vệ thành công luận án tiến sĩ, ông trở về nước và tiếp tục làm công tác giảng dạy tại Trường Đại học Y Thái Nguyên. Năm 1990, ông chuyển công tác về Viện TMH T.Ư (nay là Bệnh viện TMH T.Ư) đến khi nghỉ hưu (năm 2006).

Không ngừng cống hiến

Với người bệnh, PGS.TS Trần Công Hòa là một thầy thuốc giàu tâm đức, khám bệnh tỉ mỉ, cẩn thận, chẩn đoán chính xác những tình huống phức tạp và điều trị kịp thời, cứu sống nhiều bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo. Với ông, mỗi ca bệnh là một thực tế sinh động, là một thử thách trong y học mà ông phải vượt qua.

PGS.TS Trần Công Hòa khám chuyên khoa tai - mũi - họng cho trẻ em hoàn cảnh khó khăn tại huyện Sơn Động.

Lật cuốn nhật ký ghi lại những ca bệnh đặc biệt trong hành trình hơn 50 năm cứu người của mình, PGS.TS Trần Công Hòa kể, hơn 20 năm trước, Bệnh viện TMH T.Ư tiếp nhận một cháu bé người Bắc Giang khoảng 6, 7 tuổi bị viêm tai xương chũm mạn tính biến chứng vào nội sọ. Là bác sĩ trực tiếp theo dõi tình hình của cháu, buổi chiều trước khi kết thúc ngày làm việc hôm đó, ông kiểm tra, phát hiện mạch chậm, không đều, dấu hiệu biến chứng nội sọ - áp xe tiểu não. Ngay lập tức, ông hội chẩn cùng kíp trực, quyết định phẫu thuật cứu cháu bé.

“Nếu hôm đó chậm xử lý, cháu bé sẽ gặp những biến chứng nguy hiểm, thậm chí nguy cơ tử vong. Mới đây, trong một lần về quê, tôi tình cờ gặp lại người mẹ và biết được cháu bé năm xưa nay đã tốt nghiệp đại học, xây dựng gia đình riêng. Với những người thầy thuốc, đó là hạnh phúc lớn nhất”, ông chia sẻ.

Trong công tác nghiên cứu khoa học, PGS.TS Trần Công Hòa chủ trì và tham gia hơn 50 đề tài cấp nhà nước, cấp bộ và cơ sở, trong đó nhiều đề tài có tính ứng dụng cao do ông trực tiếp phụ trách. Tiêu biểu như đề tài “Nhiễm khuẩn hô hấp trên” do ông làm chủ nhiệm góp phần giảm những biến chứng nguy hiểm, nâng chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc của người bệnh. Ghi nhận những đóng góp này, PGS.TS Trần Công Hòa được tặng nhiều Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế và các bộ, ngành T.Ư, địa phương. Năm 2002, ông được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú; 6 năm sau ông được phong hàm PGS.

Kết nối giúp bệnh nhân nghèo

Trải qua hành trình dài cống hiến cho nền y học nước nhà, hiện đã ở độ tuổi được nghỉ ngơi nhưng ông vẫn luôn khao khát được dùng chuyên môn và kinh nghiệm của mình để làm thêm nhiều điều có ích hơn nữa. Hiện tại, PGS.TS Trần Công Hòa trực tiếp tham gia giảng dạy sau đại học, đào tạo bác sĩ chuyên khoa I, chuyên khoa II, bác sĩ nội trú, nghiên cứu sinh tại một số trường đại học và đảm nhận vị trí Trưởng bộ môn liên chuyên khoa của Đại học Đại Nam. Cùng đó, ông tích cực tham gia các hoạt động của Hội TMH Việt Nam.

Với ước nguyện còn sức khỏe là còn cống hiến, ông tích cực tham gia các hoạt động khám, chữa bệnh miễn phí do Bệnh viện TMH T.Ư và các nhóm, hội bác sĩ tổ chức; hiện đang giữ vai trò Trưởng Ban chuyên môn Câu lạc bộ Bác sĩ và những người bạn. Đây là ngôi nhà chung của nhiều bác sĩ, tình nguyện viên của các bệnh viện lớn, trong đó có nhiều người quê Bắc Giang. Trải qua hơn 11 năm hoạt động, câu lạc bộ tổ chức 66 chương trình thiện nguyện, trong đó có 46 chương trình được tổ chức tại quê nhà Bắc Giang; khám bệnh, tư vấn sức khỏe, phát thuốc miễn phí cho hơn 20 nghìn người.

PGS.TS Trần Công Hòa cho biết, mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 1 nghìn trẻ em bị khiếm thính. Để có thể nghe được, từ đó phát triển các giác quan khác, trẻ cần được phát hiện sớm và cấy điện cực ốc tai (ốc tai điện tử - PV). Tuy nhiên, do chi phí điều trị cao nên chỉ có khoảng 30-40% số trẻ bị khiếm thính được cấy ốc tai, những trường hợp còn lại sẽ bị điếc suốt đời. Để hỗ trợ các em, ông cùng đồng nghiệp, Hội TMH T.Ư đang phát động, kêu gọi sự chung tay góp sức của các cấp chính quyền, cá nhân, đơn vị, giúp trẻ em không may mắn trong cuộc sống sớm được cấy ốc tai điện tử.

“Hiện Ban chuyên môn Câu lạc bộ Bác sĩ và những người bạn chuẩn bị triển khai chương trình khám, cấp phát thuốc miễn phí cho đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo tại tỉnh Bắc Giang và Hà Giang ngay sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Trong đợt này, cùng với khám, điều trị cho người dân mắc các bệnh liên quan do ảnh hưởng bởi mưa bão, chúng tôi sẽ rà soát, lập danh sách trẻ em bị khiếm thính để kêu gọi hỗ trợ", PGS.TS Trần Công Hòa cho biết.

Bài, ảnh: Sỹ Quyết