Tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp: Đảm bảo công bằng giữa các đối tượng

Nghị định 126/2020/NĐ-CP (hiệu lực từ 5/12/2020) hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế quy định tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đã tạm nộp của 3 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm.

Trường hợp doanh nghiệp nộp thiếu sẽ phải nộp tiền chậm nộp tính trên số thuế thiếu. Thời hạn tính khoản chậm nộp này kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế TNDN quý 3 đến ngày nộp số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước (NSNN).

Theo quy định này, nếu doanh nghiệp nộp thuế thu nhập quý 1, 2, 3 thấp nhưng quý 4 nộp mức cao, đặc biệt tăng đột biến, khiến tỷ lệ nộp thuế 3 quý đầu năm thấp hơn 75% tổng số thuế TNDN phải nộp, sẽ bị coi là chậm nộp.

Với quy định mới, nhiều ý kiến cho rằng quy định mới gây khó khăn cho doanh nghiệp, “tận thu thuế”, không thúc đẩy sản xuất kinh doanh…

Liên quan đến vấn đề này, Tổng cục Thuế cho hay, thực hiện chủ trương cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, Tổng cục Thuế đã báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành Nghị định số 91/2014/NĐ-CP ngày 01/10/2014 và trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 151/2014/TT-BTC ngày 10/10/2014, theo đó bãi bỏ quy định về kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp tạm tính hàng quý và kê khai quyết toán theo năm, thay bằng quy định tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp hàng quý và kê khai quyết toán theo năm.

Theo đó, doanh nghiệp căn cứ vào số thuế thu nhập doanh nghiệp của năm trước và dự kiến kết quả sản xuất kinh doanh trong năm để xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp các quý trong năm sát với thực tế kết quả sản xuất kinh doanh.

Tổng cục Thuế cho rằng việc tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp giúp đảm bảo công bằng trong việc thực thi pháp luật về thuế.

Quy định về tính tiền chậm nộp đối với việc thực hiện tạm nộp thuế được xác định theo thời điểm hạn nộp thuế quý bốn của doanh nghiệp, theo đó trường hợp tổng số thuế tạm nộp trong kỳ tính thuế thấp hơn số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán từ 20% trở lên thì doanh nghiệp phải nộp tiền chậm nộp đối với phần chênh lệch từ 20% trở lên giữa số thuế tạm nộp với số thuế phải nộp theo quyết toán tính từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn nộp thuế quý bốn của doanh nghiệp đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu so với số quyết toán.

“Tuy nhiên, từ khi thực hiện Nghị định số 91/2014/NĐ-CP, thực tế triển khai cho thấy, bên cạnh các doanh nghiệp đã tuân thủ tốt quy định tạm nộp thuế TNDN, còn nhiều doanh nghiệp không tuân thủ và lợi dụng quy định về tính tiền chậm nộp này, không thực hiện tạm nộp hàng quý mà để dồn đến thời hạn nộp thuế của quý bốn (4) (thông thường vào ngày 30/01 năm sau) mới nộp thuế vào NSNN. Số thu thuế TNDN phát sinh phải nộp trong năm ngân sách trước bị chiếm dụng và nộp vào năm ngân sách sau gây ảnh hưởng đến cân đối ngân sách nhà nước hàng năm.

Đồng thời, không đảm bảo sự công bằng trong việc thực thi pháp luật thuế giữa các doanh nghiệp tuân thủ tốt và các doanh nghiệp không tuân thủ”, đại diện Tổng cục Thuế nhấn mạnh.

Để khắc phục hạn chế nêu trên, theo Tổng cục Thuế, Chính phủ đã quy định về tính tiền chậm nộp đối với thuế TNDN tạm nộp trong năm, kê khai quyết toán cuối năm đã được sửa đổi tại điểm b khoản 6 Điều 8 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ.

Đại diện Tổng cục Thuế chia sẻ, quy định này xuất phát từ thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Khi sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp đều có phương án và kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm, và sẽ hoàn toàn chủ động trong việc xác định/ước tính kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm để thực hiện quy định tạm nộp thuế TNDN theo quy định.

“Nghĩa vụ phải nộp chính thức sẽ được xác định khi doanh nghiệp quyết toán thuế TNDN tại thời điểm kết thúc năm tính thuế. Các trường hợp doanh nghiệp có kết quả tăng bất thường về sản xuất kinh doanh trong quý bốn mà doanh nghiệp không dự kiến được trước không phải là trường hợp phổ biến. Về hiệu lực của quy định trên, Tổng cục Thuế sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền để có hướng dẫn cụ thể theo kỳ tính thuế”, đại diện Tổng cục Thuế nhấn mạnh.

T. Phương